Stjórn Jónshúss í Kaupmannahöfn hefur sent forsætisnefnd Alþingis útskýringar á því af hverju þessi eign íslenska ríkisins var notuð til að hýsa eignarhaldsfélag sem er í eigu Kýpurfélags Samherja, Esju Shipping, á árunum 2017 og 2018.  Erindi stjórnarinnar barst til forsætisnefndar á föstudaginn og er það skrifað af Þorsteini Magnússyni, aðstoðarskrifstofustjóra Alþingis og formanni stjórnar Jónshúss. Félagið heitir Tindholmur Dk Aps. 

Stundin sagði í síðustu viku frá notkuninni á Jónshúsi, sem var heimili Jóns Sigurðssonar og Ingibjargar Einarsdóttur, eiginkonu hans, þegar þau bjuggu í Kaupmannahöfn á nítjándu öld. 

Ekki liggur hins vegar ennþá fyrir af hverju Samherji vildi stofna félag í Danmörku og notaði til þess heimilisfang Jónshúss í gegnum Hrannar Hólm, viðskiptaráðgjafa og körfuboltaþjálfara sem jafnframt er eiginmaður forstöðumanns Jónshúss.

Þetta er ekki útskýrt í bréfi stjórnar Jónshúss til forsætisnefndar enda virðist Hrannar ekki hafa vitað þetta sjálfur. „Ég vil svo sem ekki vera að tjá mig um þetta,“ sagði hann við Stundina. „Það er ekki mitt að gera það, finnst mér. Ég var bara að aðstoða þarna. En það gerðist aldrei neitt með þetta félag. Ég gæti bara sagt eitthvað rangt því ég veit það ekki almennilega og var bara ráðinn til að stofna þetta. Ég vil bara segja sem minnst af því ég man þetta ekki alveg. Það er svo mikið um alls konar svona hluti, verið að gera og græja, og ég man þetta bara ekki.“

AfsökunarbeiðniHrannar Hólm hefur beðið afsökunar á að hafa selt Samherja afnot af heimilisfang Jónshúss.

Baðst afsökunar

Í bréfinu er jafnframt tekið fram að Hrannar hafi beðist afsökunar á því að hafa notað Jónshús sem heimilisfang þessa dótturfélags Kýpurfélags Samherja. Danska félagið var stofnað árið 2016  og var því slitið í fyrra án þess að nein starfsemi væri nokkru sinni í því.

„Hrannar viðurkenndi í samtali við undirritaðan að skráning félagsins í Jónshúsi hefði verið mistök og hugsunarleysi af hans hálfu og að hann hefði átt að finna aðra leið en að nota Øster Voldgade 12 sem heimilisfang og hefur hann beðist afsökunar á þessum gjörningi.“

Eins og Stundin hefur fjallað um notar Samherji Kýpur sem miðpunkt alþjóðlegra viðskipta sinna, meðal annars til að halda utan um eignarhald á útgerð í Afríku og selja þaðan fisk til landa í álfunni. Mikil viðskipti eiga sér stað á milli Kýpurfélaga Samherja og annarra félaga í eigu Samherja víðs vegar um heiminn, einnig á Íslandi, eins og greint hefur verið frá í blaðinu. Danska félagið átti því væntanlega að vera liður í þessu fyrirtækjaneti Samherja en útgerðin frá Akureyri á annað samnefnt dótturfélag í Færeyjum sem einnig er notað í alþjóðlegum viðskiptum Samherja. 

Bréfið í heild sinni

Bréf Þorsteins Magnússonar, formanns stjórnar Jónshúss, er birt hér í heild sinni:

„Til forsætisnefndar.

            Í dag birtist í prentútgáfu blaðsins Stundarinnar frétt undir fyrirsögninni „Dótturfélag Kýpurfélags Samherja skráð í Jónshúsi“          

            Í fréttinni segir að eignarhaldsfélag Samherja hafi átt danskt dótturfélag sem skrá var í Øster Voldgade 12 (Jónshúsi) í Kaupmannahöfn og að stofnandi félagsins hafi verið Hrannar Hólm eiginmaður Höllu Benediktsdóttur forstöðumanns Jónshúss.

Í framhaldi af fréttinni ræddi ég við Höllu og Hrannar.

            Aðalatriðin eru þessi:

            1. Hrannar á og rekur eins-manns-fyrirtæki (d. enkeltmandsvirksomhed) sem heitir KEF 11 v/Hrannar Hólm. HH starfar að ýmis konar fyrirtækjaráðgjöf, ferðamálum og þjálfun.

            2. Í nóvember 2017 tók KEF 11 að sér verkefni fyrir félag sem heitir Esja Shipping sem hefur aðsetur á Kýpur og er í eigu Sæbóls Fjárfestingafélags á Íslandi. Það félag er síðan í eigu íslensku félagana Samherja, Fjárfestingafélagsins Fjarðar og Eignarhaldsfélagsins Steins. Verkefnið sem KEF 11 tók að sér fólst meðal annars í því að stofna nýtt félag sem hét Tindhólmur. HH var stofnandi félagsins, því stofnandi með danskt lögheimili varð að vera til staðar. HH var jafnframt stjórnarmaður í Tindhólmi. Lögheimilsskráning í Øster Voldgade 12 (Jónshúsi) var hugsuð sem bráðabirgðaráðstöfnun til að tryggja að póstur sem bærist félaginu kæmist í réttar hendur á stofnunartíma þess, en ætlunin var að Tindhólmur mundi fljótt opna skrifstofu í Kaupmannahöfn. En áður en til þess kom að opna skrifstofu og hefja starfsemi fékk HH fyrirmæli um að slíta félaginu og tók það ferli nokkrar vikur, en búið var að slíta því í mars 2018. Félagið var því aðeins skrá með lögheimili í Øster Voldgade 12 (Jónshúsi) í fáeina mánuði og aldrei var nein starfsemi í félaginu.

            3. Í frétt Stundarinnar er rætt við Hrannar og þar kemur líka skýrt fram að engin starfsemi hafi verið í félaginu og að búið sé að slíta því.

            4. Hrannar viðurkenndi í samtali við undirritaðan að skráning félagsins í Jónshúsi hefði verið mistök og hugsunarleysi af hans hálfu og að hann hefði átt að finna aðra leið en að nota Øster Voldgade 12 sem heimilisfang og hefur hann beðist afsökunar á þessum gjörningi.

            5. Halla forstöðumanni hússins var algjörlega ókunnugt um skráningu áðurgreinds félags í Jónshúsi. Sama gildir um stjórn Jónshúss.

            6. Þessi frétt tengist því að Stundin mun vera að rannsaka starfsemi Samherja erlendis.

            Það má bæta því við að samtök sem hafa starfsemi í Jónshúsi, t.d. kórarnir og Íslendingafélagið hafa í gegnum tíðina fengið að skrá lögheimili sitt á Øster Voldgade 12 (Jónshúsi) í Kaupmannahöfn, enda eru þessi samtök hluti af þeirri starfsemi sem fram fer í húsinu.

            Með kveðju,

Þorsteinn Magnússon“