Hlutfall leikskólakennara hefur lækkað úr 36,8% árið 2013 niður í 28,1% árið 2018. Ástæðan er ekki að of lítill munur sé á launum ófaglærðra og menntaðra.
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
2
FréttirHeimavígi Samherja
1565
Þorsteinn Már og Helga skulduðu fyrirtækjum Samherja í Belís og Kýpur milljónir án gjalddaga
Ársreikningar félaga Samherja á Kýpur sýna innbyrðis viðskipti við Þorstein Má Baldvinsson og Helgu Steinunni Guðmundsdóttur. Þau voru sektuð vegna brota á gjaldeyrishaftalögunum eftir hrunið vegna millifærslna inn á reikninga þeirra en þær sektir voru svo afturkallaðar vegna mistaka við setningu laganna.
3
FréttirSamherjaskjölin
13130
Losna ekki úr gæsluvarðhaldi fyrir að hafa þegið mútur frá Samherja
Nú er ljóst að Bernhard Esau og Tamson Hatuikulipi verða ekki látnir lausir úr gæsluvarðhaldi í Namibíu. Þeir sitja inni grunaðir um að hafa þegið mútugreiðslur frá Samherja sem Þorsteinn Már Baldvinsson kannast ekki við.
4
Þrautir10 af öllu tagi
4258
306. spurningaþraut: Tungumálin oromo og amharíska, hvar eru þau töluð?
Gærdagsþrautin, hér. * Aukaspurning: Í hvaða borg er sú hin litríka brú er hér að ofan sést? * 1. Í hvaða landi var Bismarck helstur valdamaður 1871-1890? 2. Í hvaða landi er Chernobyl? 3. Hver keppti fyrir Íslands hönd í Eurovision bæði 1999 og 2005? 4. Hvaða þjóð varð heimsmeistari í fótbolta karla árið 1970 eftir að hafa unnið Ítali...
5
Fréttir
1879
Lítill stuðningur í umsögnum við verðtryggingarfrumvarp
Frumvarp um skref til afnáms verðtryggingar, sem ríkisstjórnin lofaði samhliða lífskjarasamningum, fellur ekki í kramið hjá aðilum vinnumarkaðarins, fjármálafyrirtækjum og Seðlabankanum.
6
Viðtal
2164
Misstu vinnuna í Covid og opnuðu hringrásarverslun
Hjónin Davíð Örn Jóhannsson og Jana Maren Óskarsdóttir opnuðu hringrásarverslun með fatnað og fylgihluti við Hlemm og vilja stuðla að endurnýtingu á fatnaði.
7
Aðsent
9179
Finnborg Salome Steinþórsdóttir og Steinunn Rögnvaldsdóttir
Mamma þarf líka að vinna
Hverjum gagnast efnahagsaðgerðir stjórnvalda þegar kemur að atvinnumálum?
Prentútgáfa Stundarinnar kemur næst út þann 12. mars.
Metið til fjár?Margir sem vilja vinna á leikskóla og hafa menntað sig til þess hafa leitað í önnur störf, enda er leikskólakennaramenntun síður metin til fjár en önnur. Mynd af leikskólanum Ösp.Mynd: Kristinn Magnússon
Undanfarnar vikur hefur verið rætt nokkuð um gildi þess að meta menntun til launa. Umræðan skapaðist í kringum kjaradeilu Reykjavíkurborgar og Eflingar þar sem í aðra röndina hefur verið varað við miklum hækkunum lægstu launa enda dragi það úr námshvata ef munurinn á launum menntaðra og ómenntaðra verður of lítill en í hina röndina hafa ýmsir hafnað því að menntun skili sjálfkrafa kjarabótum.
Hvers vegna að meta menntun til launa?
Í grundvallaratriðum gengur hugmyndin um að meta menntun til launa út á að það þurfi að vera hvatar fyrir fólk til að mennta sig enda sé samband á milli menntunarstigs og þjóðarhags. Á meðan fólk er í námi verður það af tekjum, safnar skuldum og hefur einhvern kostnað af náminu. Ef ævitekjur fyrir störfin sem menntunin skilar eru ekki að minnsta kosti jafn há og fólk fengi í störfum sem ekki kalla á menntun dregur það úr hvata fólks til að mennta sig.
„Vinnan er meira en bara tekjuöflun“
Ég held að það sé full ástæða til að taka þessa hugmynd alvarlega. Þetta er samt ekki alveg svona einfalt. Vinnan er meira en bara tekjuöflun. Flest okkar verja stórum hluta vökustunda okkar í vinnu og fyrir vikið skiptir okkur máli hvort það sem við höfumst að í vinnunni sé áhugavert eða ekki, hvort aðbúnaður á vinnustað sé góður eða ekki, hvort við höfum stjórn á vinnuhraða, sjálfstæði í starfi, hvort andinn á vinnustaðnum sé góður, áhrif vinnunnar á heilsu, atvinnuöryggi og svo mætti lengi telja. Í stuttu máli: Ólík störf eru misgóð. Við erum heldur ekki öll sammála um hvað geri starf gott enda höfum við áhuga á mismunandi hlutum og metum mismunandi kosti starfa ólíkt. Það þýðir að í samfélagi þar sem laun væru jöfn væri eftir sem áður hvatar til menntunar og líklegt að námsval fólks væri nokkuð fjölbreytt. Það er hins vegar hætt við að námsval fólks yrði að umtalsverðu leyti ólíkt því sem nú er ef engir fjárhagslegir hvatar væru til staðar til að velja sum fög.
Við búum hins vegar ekki í samfélagi þar sem öll laun eru jöfn og það er tilhneiging til að betur launuð störf séu frá flestum sjónarhornum einnig betri að öðru leyti.
Á menntun alltaf að leiða til kjarabóta?
Það er ekkert sjálfgefið við að menntun leiði til kjarabóta. Til að breyta menntun í tekjur þarf menntun fyrst að skila einhverri færni. Það eru hins vegar engin óhjákvæmileg tengsl á milli námsgráðu og færni. Tveir einstaklingar sem hafa lokið sömu formlegu menntun geta verið mjög misfærir í sama starfi og bara almennt, til dæmis ef annar einstaklingurinn er latur eða kærulaus. Sömu námsgráður frá mismunandi skólum eða frá sama skóla á mismunandi tímum geta einnig skilað mismikilli færni.
„Tveir einstaklingar sem hafa lokið sömu formlegu menntun geta verið mjög misfærir í sama starfi“
Ef menntun skilar færni þarf enn að finna atvinnurekanda sem hefur þörf fyrir þá færni sem menntunin skilaði og er tilbúinn til að borga meira fyrir hana. Ef það tekst ekki er engin augljós ástæða fyrir atvinnurekendur til að borga okkur fyrir menntun sem nýtist ekki í því starfi sem við vinnum. Framboð og eftirspurn skipta því nokkru máli á vinnumörkuðum þótt slíkir markaðir séu óralangt frá því að vera „fullkomnir markaðir“ í hagfræðilegum skilningi.
Af ofangreindu má líka ráða að það er ekki námsgráða sem skiptir máli heldur færnin sem menntun getur skilað. Það eru hins vegar fleiri leiðir til að öðlast færni í tilteknum störfum en að setjast á skólabekk. Ein slík er í formi starfsreynslu. Ef við einblínum á námsgráður leiðir það til þess að nýútskifaður einstaklingur með doktorspróf getur verið með hærri laun en annar sem sinnir sama starfi sem hefur aðeins lokið bakkalárprófi í háskóla en hefur sömu eða jafnvel meiri færni eftir 20 ára starfsreynslu. Það slær að minnsta kosti sum okkar illa.
Við þurfum sumsé víðara sjónarhorn á færni en námsvottorð. Það er líka ágætt að hafa í huga að tengsl menntunar og hagsældar snúast ekki um fjölda einstaklinga með uppáskrifaða pappíra frá menntastofnunum heldur færni. Fljótlegasta leiðin til að hækka formlegt menntunarstig landa er að slá verulega af námskröfum. Slík aðgerð myndi líklega ekki gera mjög mikið, hvorki fyrir lífskjör einstaklinganna sem útskrifuðust úr slíku námi né hagsæld þjóðfélagsins sem þau tilheyra.
Háskólamenntun eða ekki
Umræða um að meta menntun til launa snýst gjarnan um samanburð á milli háskólamenntaðra og annarra. Stundum almennt og stundum í samhengi tiltekinna starfsstétta. Einn vinkillinn á kjaradeilu Eflingar og Reykjavíkurborgar er til dæmis að ef laun ófaglærðs starfsfólks leikskóla borgarinnar hækki of mikið miðað við leikskólakennara verði það síður fýsilegt fyrir fólk að fara í leikskólakennaranám.
Ég get ímyndað mér aðstæður þar sem slíkar áhyggjur ættu við. Ég sé bara ekki að þetta sé sérstakt áhyggjuefni hér og nú. Samkvæmt tölum Hagstofunnar voru leikskólakennarar 28,1% starfsfólks leikskóla á Íslandi árið 2018, það er af þeim sem sinna kennslu, umönnun og uppeldi barna. Aðrir með uppeldismenntun voru 18,7%. Ófaglært starfsfólk 53,2%. Samkvæmt lögum nr. 95 frá 2019 um menntun, hæfni og ráðningu kennara og skólastjórnenda við leikskóla, grunnskóla og framhaldsskóla eiga tveir þriðju hlutar stöðugilda við kennslu, umönnun og uppeldi barna í hverjum leikskóla að teljast til stöðugilda kennara. Það er að vísu heimilt að ráða fólk sem ekki hefur lokið leikskólakennaranámi ef enginn leikskólakennari fæst til starfsins en viðkomandi starfsmenn mega þó ekki kalla sig „leikskólakennara“ enda lögverndað starfsheiti.
Löggjafinn telur því leikskólakennaramenntun það nauðsynlega að tveir þriðju starfsmanna sem sinna börnum verði að hafi lokið slíku námi en í vissum aðstæðum megi þó víkja frá þeirri reglu. Þær aðstæður eru hins vegar reglan fremur en undantekning í íslensku þjóðfélagi. Það er því ljóst að það er umtalsvert meiri eftirspurn en framboð eftir leikskólakennurum. Getur verið að það sé vegna þess að laun ófaglærðs starfsfólks leikskólanna séu of góð í samanburði við laun leikskólakennara?
Varla. Í fyrsta lagi er mönnun leikskóla töluvert vandamál enda heildarlaun ófaglærðra leikskólastarfsmanna þau lægstu á íslenskum vinnumarkaði. Í annan stað, hlutfall leikskólakennara hefur lækkað nokkuð stöðugt eftir 2013, var þá 36,8% en var komið niður í 28,1% árið 2018. Samkvæmt launarannsókn Hagstofunnar hefur munurinn á grunn- og heildarlaunum leikskólakennara og ófaglærðs starfsfólks leikskólanna haldist nokkuð stöðugur á milli 2014 og 2018. Það er líklega einhver annar samanburður sem skiptir máli í þessu samhengi.
Ekki öll menntun
Það er önnur leið til að horfa á hvort menntun sé metin til launa en að bera saman fólk með og án háskólaprófs. Ef við hugsum okkur ungan mann sem er að velta fyrir sér háskólanámi og dálítið spenntur fyrir því að verða leikskólakennari. Hann spáir og spekúlerar í lífskjörum og gæðum starfsins. Niðurstaðan er að leikskólakennaranámið sé ekki fýsilegt. Skemmtilegt starf en tekjurnar of lágar. Það er samt ósennilegt að valkosturinn sem varð ofan á sé að sleppa háskólanámi yfirhöfuð. Sennilega velur hann eitthvert annað nám, hugsanlega eitthvað sem leiðir hann í starf sem er ekki alveg jafn skemmtilegt en mun betur borgað. Kannski freistast hann samt til að fara í leikskólakennarann en líkurnar á því að hann færi sig í annað starf vegna launa eða álags eru umtalsverðar. Það er ekki nóg að fá fólk til að fara í leikskólakennaranám, það verður að fá fólk með leikskólakennaramenntun til að vinna við fagið.
„Öllu heldur, sum menntun er metin mjög ríflega til launa.“
Staðreyndin er sú að menntun er metin til launa á Íslandi. Öllu heldur, sum menntun er metin mjög ríflega til launa. Leikskólakennaranámið er það ekki. Þegar við skoðum svokölluð sérfræðistörf í launarannsókn Hagstofu Íslands, sem eru þau störf sem gjarnan krefjast háskólamenntunar, sést að grunnlaun leikskólakennara eru þau næstlægstu á meðal sérfræðistétta og heildarlaunin þau lægstu. Munurinn á grunnlaunum og heildarlaunum skýrist af mörgum þáttum, svo sem fjölda vinnustunda og vaktavinnuálagi. Þegar heildarlaun leikskólakennara hafa verið reiknuð niður á greiddar vinnustundir eru þau enn lægri en í öðrum sérfræðistörfum. Ég er með tilgátu: Ófullnægjandi hlutfall leikskólakennara við kennslu, umönnun og uppeldi barna í leikskólum landsins hefur ekkert með muninn á launum leikskólakennara og ófaglærðs starfsfólks að gera, en allt að gera með það að menntun leikskólakennara er lítils metin í samanburði við ýmsa aðra menntun sem skilar fólki í sérfræðistörf.
Þetta á svo sem ekki bara við um leikskólakennara heldur flest sérfræðistörf á sviðum kennslu og umönnunar. En leikskólakennarar eru bæði gott og nærtækt dæmi. Nærtækt út af yfirstandandi kjarasamningum, gott af því okkur vantar fleiri leikskólakennara á leikskólana. Eftirspurnin er mun meiri en framboðið. Það þarf að hækka laun leikskólakennara og bæta starfsumhverfið, ekki af því að laun leikskólakennara þurfi að vera svo og svo mikið hærri en laun ófaglærðs samstarfsfólks þeirra, heldur vegna þess að leikskólakennsla þarf að vera samkeppnishæf við önnur sérfræðistörf.
Leikskólakennarar eru aðeins eitt dæmi um hvernig almenn krafa um að menntun skuli metin til launa er of einföld og hvernig áherslan á samanburðinn á milli háskólamenntaðra og annarra er misvísandi. Það væri skynsamlegri krafa að menntun á sviði kennslu og umönnunar væri ekki vanmetin til launa í samanburði við ýmsa aðra menntun.
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
2
FréttirHeimavígi Samherja
1565
Þorsteinn Már og Helga skulduðu fyrirtækjum Samherja í Belís og Kýpur milljónir án gjalddaga
Ársreikningar félaga Samherja á Kýpur sýna innbyrðis viðskipti við Þorstein Má Baldvinsson og Helgu Steinunni Guðmundsdóttur. Þau voru sektuð vegna brota á gjaldeyrishaftalögunum eftir hrunið vegna millifærslna inn á reikninga þeirra en þær sektir voru svo afturkallaðar vegna mistaka við setningu laganna.
3
FréttirSamherjaskjölin
13130
Losna ekki úr gæsluvarðhaldi fyrir að hafa þegið mútur frá Samherja
Nú er ljóst að Bernhard Esau og Tamson Hatuikulipi verða ekki látnir lausir úr gæsluvarðhaldi í Namibíu. Þeir sitja inni grunaðir um að hafa þegið mútugreiðslur frá Samherja sem Þorsteinn Már Baldvinsson kannast ekki við.
4
Þrautir10 af öllu tagi
4258
306. spurningaþraut: Tungumálin oromo og amharíska, hvar eru þau töluð?
Gærdagsþrautin, hér. * Aukaspurning: Í hvaða borg er sú hin litríka brú er hér að ofan sést? * 1. Í hvaða landi var Bismarck helstur valdamaður 1871-1890? 2. Í hvaða landi er Chernobyl? 3. Hver keppti fyrir Íslands hönd í Eurovision bæði 1999 og 2005? 4. Hvaða þjóð varð heimsmeistari í fótbolta karla árið 1970 eftir að hafa unnið Ítali...
5
Fréttir
1879
Lítill stuðningur í umsögnum við verðtryggingarfrumvarp
Frumvarp um skref til afnáms verðtryggingar, sem ríkisstjórnin lofaði samhliða lífskjarasamningum, fellur ekki í kramið hjá aðilum vinnumarkaðarins, fjármálafyrirtækjum og Seðlabankanum.
6
Viðtal
2164
Misstu vinnuna í Covid og opnuðu hringrásarverslun
Hjónin Davíð Örn Jóhannsson og Jana Maren Óskarsdóttir opnuðu hringrásarverslun með fatnað og fylgihluti við Hlemm og vilja stuðla að endurnýtingu á fatnaði.
7
Aðsent
9179
Finnborg Salome Steinþórsdóttir og Steinunn Rögnvaldsdóttir
Mamma þarf líka að vinna
Hverjum gagnast efnahagsaðgerðir stjórnvalda þegar kemur að atvinnumálum?
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
2
Aðsent
9179
Finnborg Salome Steinþórsdóttir og Steinunn Rögnvaldsdóttir
Mamma þarf líka að vinna
Hverjum gagnast efnahagsaðgerðir stjórnvalda þegar kemur að atvinnumálum?
3
Viðtal
2164
Misstu vinnuna í Covid og opnuðu hringrásarverslun
Hjónin Davíð Örn Jóhannsson og Jana Maren Óskarsdóttir opnuðu hringrásarverslun með fatnað og fylgihluti við Hlemm og vilja stuðla að endurnýtingu á fatnaði.
4
FréttirSamherjaskjölin
13130
Losna ekki úr gæsluvarðhaldi fyrir að hafa þegið mútur frá Samherja
Nú er ljóst að Bernhard Esau og Tamson Hatuikulipi verða ekki látnir lausir úr gæsluvarðhaldi í Namibíu. Þeir sitja inni grunaðir um að hafa þegið mútugreiðslur frá Samherja sem Þorsteinn Már Baldvinsson kannast ekki við.
5
Úttekt
5124
Öryggi stúdenta ótryggt í vaxandi atvinnuleysi
Félagsefnahagslegar afleiðingar Covid-kreppunnar hafa snert þúsundir landsmanna undanfarið ár. Í vaxandi atvinnuleysi stendur námsfólk utan þess öryggisnets sem aðrir samfélagshópar geta stólað á.
6
FréttirLaxeldi
3183
Eigandi Arnarlax boðar „nýja tíma“ með aflandseldi en fagnar samtímis 10 þúsund tonna strandeldi í Djúpinu
Stærsti eigandi Arnarlax, norski laxeldisrisinn Salmar, setur aukinn kraft í þróun á aflandseldi á sama tíma og fyrirtækið fær jákvæð viðbrögð frá yfirvöldum á Íslandi um að stórauka framleiðsluna í fjörðum landsins.
7
Fréttir
1879
Lítill stuðningur í umsögnum við verðtryggingarfrumvarp
Frumvarp um skref til afnáms verðtryggingar, sem ríkisstjórnin lofaði samhliða lífskjarasamningum, fellur ekki í kramið hjá aðilum vinnumarkaðarins, fjármálafyrirtækjum og Seðlabankanum.
Mest lesið í vikunni
1
ViðtalHeimavígi Samherja
92541
Maðurinn sem plokkaði Samherjamerkið af vinnufötunum sínum: „Það átti bara að vera til ein skoðun“
Guðmundur Már Beck, fyrrum starfsmaður Samherja, segir sér hafa liðið mjög illa eftir að hafa fylgst með fréttaflutningi af framferði Samherja í Namibíu, svo illa að hann lýsir því sem áfalli.
2
MyndbandHeimavígi Samherja
92173
Hvað finnst Akureyringum um Samherja?
Stundin spurði Akureyringa út í mikilvægi og áhrif stórfyrirtækisins Samherja á lífið í Eyjafirði.
3
ViðtalHeimavígi Samherja
20170
Samherji og líkindin við Kaupfélagið: Fólk óttast að tjá sig
Kvikmyndagerðarmaðurinn Grímur Hákonarson kynntist starfsháttum Kaupfélags Skagfirðinga í gegnum bæjarbúa þegar hann dvaldi þar í mánuð við rannsóknir fyrir kvikmyndina Héraðið.
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
5
Spurt & svaraðHeimavígi Samherja
137402
Samherji kaupir dagskrárefni af sjónvarpsstöð á Akureyri
Fjölmiðillinn N4 rekur sjónvarpsstöð á Akureyri. Miðillinn hefur tekið að sér dagskrárgerð, kostaða af Samherja, en telja það vel falla inn í þá starfsemi sem miðillinn heldur úti. „Við erum ekki fréttastöð,“ segir dagskrárgerðarmaðurinn Karl Eskil Pálsson.
6
FréttirHeimavígi Samherja
61505
Umdeild aðkoma Samherja að fjölmiðlum
Blaðamannafélag Íslands fordæmdi í fyrra aðgerðir Samherja gagnvart fjölmiðlum. Þorsteinn Már Baldvinsson átti fimmtung í Morgunblaðinu. Samherji hefur keypt umfjöllun frá sjónvarpsstöðinni N4 á Akureyri. Sjónvarpsstöðin Hringbraut braut fjölmiðlalög í samstarfi við Samherja.
7
FréttirHeimavígi Samherja
50366
Samherji notaði sex milljarða frá Kýpur og Afríku til að kaupa kvóta og fiskvinnslu á Akureyri
Stórfelldar lánveitingar Samherja frá Kýpur til félaga á Akureyri sína hvernig peningarnir komast til Íslands frá fiskmiðunum í Afríku sem Samherji hefur hagnast svo vel á.
Mest lesið í mánuðinum
1
ViðtalVarnarlaus börn á vistheimili
94276
Ingjaldur hafnar öllum ásökunum og kennir bróður sínum um
Ingjaldur Arnþórsson, fyrrverandi forstöðumaður Varpholts og Laugalands, segist orðlaus yfir lýsingum hóps kvenna á ofbeldi sem hann eigi að hafa beitt þær. Hann segist aldrei hafa beitt ofbeldi eða ofríki í störfum sínum. Augljóst sé að einhver sem sé verulega illa við sig standi að baki lýsingunum.
2
ViðtalVarnarlaus börn á vistheimili
93836
„Upphafið að versta tímabili lífs míns“
„Ég er búin að vera að reyna að safna kjarki í mörg ár til að stíga fram og segja frá því sem ég upplifði á meðferðarheimilunum Varpholti og Laugalandi þegar ég var unglingur. Ég vissi alltaf að ég þyrfti að segja frá því sem gerðist,“ segir Kolbrún Þorsteinsdóttir, sem var fyrst vistuð á meðferðarheimilinu Varpholti, sem árið 2000 var flutt í Laugaland í Eyjafirði. Ingjaldur Arnþórsson stýrði báðum heimilunum.
3
Leiðari
194615
Jón Trausti Reynisson
Harmleikur Katrínar Jakobsdóttur
Ólíkt fyrri forsætisráðherrum talar Katrín Jakobsdóttir ekki niður til fólks.
4
ViðtalVarnarlaus börn á vistheimili
127994
„Ég lærði að gráta í þögn“
Á því rúma ári sem Sigurósk Tinna Pálsdóttir var vistuð á meðferðarheimilinu Laugalandi var hún brotin þannig niður að allt hennar líf hefur litast af því. Hún lýsir óttanum og vanlíðaninni sem var viðvarandi á heimilinu. Þegar Tinna greindi frá kynferðisbrotum sem hún hafði orðið fyrir var henni ekki trúað og hún neydd til að biðjast afsökunar á að hafa sagt frá ofbeldinu. „Ég gerði ekki neitt, það voru þau.“
5
Aðsent
991.265
Dagný Halla Ágústsdóttir, Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir og Karitas M. Bjarkadóttir
Dökka hlið TikTok algóriþmans
Opið bréf til foreldra um notkun barna á TikTok - frá þremur unglingum sem nota TikTok.
6
Viðtal
16459
„Ég var svo bugaður að mig langaði helst að hefja nýtt líf“
Síðasta árið hefur Vilhelm Neto tekið á kvíðanum og loksins komist á rétt ról á leiklistarferlinum.
7
Rannsókn
3931.057
Syndir Varnarliðsins: Blýmengun í drykkjarvatni á Ásbrú
Rannsókn Stundarinnar sýnir að enn mælist blý í drykkjarvatni á Ásbrú í Reykjanesbæ, og var allt að tvö þúsund sinnum meiri en leyfilegt var þegar verst lét. Blý getur haft óafturkræf og alvarleg áhrif á heilsu fólks, sérstaklega barna.
Nýtt á Stundinni
Fréttir
1728
Losun hvers Íslendings tvöfalt meiri en losun hvers Svía
Losun gróðurhúslofttegunda á Íslandi væri fimmfalt meiri ef ekki væri fyrir endurnýjanlega orkugjafa hérlendis. Engu að síður er losun á hvern Íslending mikil í alþjóðlegum samanburði.
Þrautir10 af öllu tagi
1624
308. spurningaþraut: North, Saint, Chicago og Psalm?
Þraut frá í gær, hlekkur. * Fyrri aukaspurning. Á myndinni hér að ofan er stjórnmálakona ein. Hvað heitir hún? * Aðalspurningar: 1. Hlaupsárdaginn 29. febrúar 1996 lauk lengsta hernaðarumsátri um nokkra borg á seinni tímum. Það hafði staðið í þrjú ár, tíu mánuði, þrjár vikur og þrjá daga. Hvaða borg var þetta? 2. Árið 1066 var háð fræg orrusta þar...
Fólkið í borginni
16
„Ég er vanur því að allt sé grátt“
Sakaris Emil Joensen flutti til Reykjavíkur frá Færeyjum til að elta drauma sína sem tónlistaframleiðandi.
Viðtal
2164
Misstu vinnuna í Covid og opnuðu hringrásarverslun
Hjónin Davíð Örn Jóhannsson og Jana Maren Óskarsdóttir opnuðu hringrásarverslun með fatnað og fylgihluti við Hlemm og vilja stuðla að endurnýtingu á fatnaði.
Menning
8
Sígildir sunnudagar snúa aftur í Hörpu
Klassíska tónleikaröðin sem átti að endurvekja síðastliðinn nóvember hefur göngu sína á ný. Á morgun verður frumflutt ný kammerópera eftir Hildigunni Rúnarsdóttur.
Úttekt
5124
Öryggi stúdenta ótryggt í vaxandi atvinnuleysi
Félagsefnahagslegar afleiðingar Covid-kreppunnar hafa snert þúsundir landsmanna undanfarið ár. Í vaxandi atvinnuleysi stendur námsfólk utan þess öryggisnets sem aðrir samfélagshópar geta stólað á.
Þrautir10 af öllu tagi
3965
307. spurningaþraut: Hákarlaskip, Tuvalu, hver fæddist í Halifax fyrir 30 árum?
Prófiði nú þrautina frá í gær — hér er hana að finna. * Aukaspurningar eru tvær að þessu sinni. Sú fyrri er svona: Hér að ofan má sjá skopteikningu frá tíma þorskastríðanna. Teiknarinn var í áratugi einn vinsælasti og afkastamesti teiknari landsins og stíll hans flestum kunnur. Hvað hét hann? * Aðalspurningar eru hins vegar tíu að þessu sinni, og...
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
Viðtal
5
Seldi paprikustjörnur til Kína
Draugur upp úr öðrum draug, fyrsta einkasýning Helenu Margrétar Jónsdóttir, stendur yfir í Hverfisgallerí til 13. mars. Helena leikur sér að víddum. Ofurraunveruleg málverk hennar eru stúdíur í hversdagsleika, formgerð, dýpt og flatneskju. Á verkum hennar má finna klassískt íslenskt sælgæti, eitthvað sem margir teygja sig í þegar þeir eru dálítið þunnir, sem er einkennandi fyrir titilveru sýningarinnar.
Mynd dagsins
19
Glæsilegt hjá Grænlendingum
Ferðamenn sem koma hingað frá Grænlandi eru nú, einir þjóða, undanþegnir aðgerðum á landamærum og þurfa því hvorki að fara í skimun, sóttkví eða framvísa neikvæðu PCR-prófi. „Það hefur gengið vel, einungis 30 Covid-19 smit verið í öllu landinu." segir Jacob Isbosethsen (mynd) sendiherra Grænlands á Íslandi. Ef jafnmargir hefðu smitast hér og og á Grænlandi hefðu 195 manns fengið Covid-19. Í morgun var talan örlítið hærri, 6049 einstaklingar hafa fengið farsóttina hér heima.
Stundarskráin
3
Innsetningar, djass og afmæli
Tónleikar, viðburðir og sýningar á næstunni.
Fréttir
1879
Lítill stuðningur í umsögnum við verðtryggingarfrumvarp
Frumvarp um skref til afnáms verðtryggingar, sem ríkisstjórnin lofaði samhliða lífskjarasamningum, fellur ekki í kramið hjá aðilum vinnumarkaðarins, fjármálafyrirtækjum og Seðlabankanum.
Þín áskrift hefur áhrif
Almenningur hefur viðhaldið Stundinni með áskriftum og styrkjum frá febrúar 2015. Með því að kaupa áskrift styrkir þú sjálfstæða rannsóknarblaðamennsku.
Athugasemdir