Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

„Spillingin í landinu er algjör“

Samherjaskjölin veita sjaldséðar upplýsingar um spillingu í Marokkó. Sænskur blaðamaður Fredrik Laurin hefur gert árangurslausar tilraunir til að kortleggja viðskipti með kvóta í Marokkó og Vestur-Sahara.

8. febrúar 2020 · 15:00

Ingi Freyr Vilhjálmsson

ingi@heimildin.is

Mikil leynd hefur hvílt yfir því hvernig og til hverra fiskveiðikvótum er úthlutað í Marokkó og Vestur-Sahara í Afríku, þar sem bæði Samherji og Sjólaskip veiddu fisk um árabil, og illmögulegt hefur verið að nálgast upplýsingar um kvótaúthlutanir í landinu. Þetta segir Fredrik Laurin, sænskur blaða- og sjónvarpsmaður, sem starfar hjá sænska ríkissjónvarpinu og skrifaði árið 2013 bók um Vestur-Sahara, suður af Marokkó, sem yfirvöld í Marokkó hernámu fyrir meira en 40 árum. „Það var mjög erfitt. Þrátt fyrir að við hefðum tekið viðtal við sendiherra Marokkó í Svíþjóð og þrátt fyrir mörg samtal og tölvupóstsamskipti við stofnanir og fjölmiðla í Marokkó þá fengum við engar upplýsingar. Bara alls engar,“ segir hann aðspurður um hvernig það hafi gengið að komast yfir þessar upplýsingar um kvótaúthlutanir í landinu.

Laurin hefur lengi starfað við fréttaskýringaþáttinn Uppdrag Granskning, sem …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Samherjaskjölin

FréttirSamherjaskjölin

„Tími á að íslensk stjórnvöld axli siðferðislega ábyrgð á Samherja“

Leiðtogi namibísku stjónarandstöðunnar segir landa sína undrast þögn íslenskra stjórnvalda um þá staðreynd að stærsta spillingarmál í sögu Namibíu hafi orðið til fyrir tilstilli íslensks fyrirtækis. Spyr hvort hundrað milljóna styrkur Orkusjóðs sé ríkisstyrkt spilling og sendir forsætisráðherra opið bréf og óskar liðsinnis hennar við að fá Samherja til að greiða bætur og svara til saka.

RannsóknirSamherjaskjölin

Samherji sakaður um stórfelld skattalaga- og gjaldeyrisbrot í Namibíu og framsalskrafa væntanleg

Ríkissaksóknari Namibíu er enn ákveðinn í því að óska eftir framsali þriggja stjórnenda Samherjafélaga í Namibíu og segir brot á skatta- og gjaldeyrislögum muni mögulega bætast við sakarefnin á hendur þeim. Stórfelld skattalagabrot Samherjafélaga sögð til rannsóknar. Samherjamaður segir íslensk yfirvöld þegar hafa neitað að framselja sig.

FréttirSamherjaskjölin

Íslandsvinkona svo gott sem orðin forseti Namibíu

Netumbo Nandi-Ndaitwah, utanríkisráðherra Namibíu, sem kom hingað til lands í júní og ræddi Samherjamálið við íslenska ráðherra og aðstoðarmann eins þeirra, er nú svo gott sem búin að tryggja sér forsetaembættið í Namibíu. Hún var í morgun kjörin arftaki formanns flokksins, sitjandi forseta sem hyggst setjast í helgan stein. Flokkurinn nýtur slíks yfirburðarfylgis að innanflokkskosningin er sögð raunverulegt forsetakjör.

ViðtalSamherjaskjölin

„Þetta eru glæpamenn og hegða sér eftir því“

Jóhannes Stefánsson, uppljóstrari í Samherjamálinu, er sáttur við gang rannsóknarinnar hér á landi og segir að fátt geti komið í veg fyrir að málið endi með dómi. Hann gagnrýnir þó aðgerðarleysi yfirvalda við því þegar Samherjamenn hafa áreitt, njósnað um eða reynt að hræða hann frá því að bera vitni. Fátt í viðbrögðum Samherjafólks hafi þó komið honum á óvart, enda fái þau að ganga mun lengra en öðrum liðist.

FréttirSamherjaskjölin

Færeyskur ráðherra krafinn svara um Samherjarannsókn

Högni Hoydal, formaður Þjóðveldisflokksins færeyska, hefur í færeyska þinginu óskað eftir svörum við því hvað líði rannsókn lögreglu á meintum skattalagabrotum Samherja í Færeyjum. Samherji endurgreiddi 340 milljónir króna til færeyska Skattsins, sem vísaði málinu til lögreglu. Síðan hefur lítið af því frést.

FréttirSamherjaskjölin

Fjármálastjóri hjá Samherja segir mútugreiðslur í Afríku nauðsynlegar

Brynjar Þórsson, fjármálastjóri Samherja á Kanaríeyjum, sem meðal annars kom að greiðslum til namibískra ráðamanna, segir að „svokallaðar mútugreiðslur“ séu „standard“ í Afríku. Þetta kom fram í yfirheyrslum yfir Brynjari sem hefur stöðu vitnis í rannsókn Samherjamálsins hjá héraðssaksóknara. Brynjar sagði Samherja hafa beitt sömu aðferðum til að komast yfir kvóta í Marokkó og Máritaníu, áður en fyrirtækið hóf útgerð í Namibíu.

Mest lesið

ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“

Starfsmenn Alvotech lýsa vinnuálaginu sem ómanneskjulegu og hafa leitað til stéttarfélaga út af ógreiddri yfirvinnu og fleiri málum. Vinnuaðstæðurnar hafa verið svona út af því að Alvotech hefur unnið að því að fá markaðsleyfi fyrir samheitalyf Humira í Bandaríkjunum. Fyrirtækið hefur veðjað öllu á þetta lyf en sala á því hefur dregist saman og samheitalyfjum þess hefur alls ekki gengið eins vel í Bandaríkjunum og reiknað var með.

FréttirPressa

Fjögur fræknustu í Pressu

Katrín, Baldur, Jón Gnarr og Halla Hrund mætast í fyrsta sinn í kappræðum í Pressu.

Viðtal

„Við erum ekki í Amazon – við erum á Íslandi“

Stórtæk skógrækt á Íslandi gæti samkvæmt niðurstöðum nýrrar rannsóknar skilað litlum ef nokkrum ávinningi fyrir loftslagið. „Það er ekki hægt að gróðursetja bara tré og ætla þannig að redda málunum og bjarga heiminum,“ segir Pawel Wasowicz, doktor í grasafræði. Náttúran sé ekki einföld og á hana ekki hægt að leika.

Greining

Sjálfstæðisflokkurinn mælst með minna en 20 prósent fylgi samfleytt í meira en ár

Vinstri græn hafa aldrei mælst með minna fylgi í könnun Maskínu og yrðu minnsti flokkurinn á þingi ef kosið yrði í dag, ef þau kæmust yfir höfuð inn. Samfylkingin mælist nú stærri en nokkru sinni áður á kjörtímabilinu og Miðflokkurinn er stöðugur í kjörfylgi sínu frá 2017.

Fólkið í borginni

Ég drap mig næstum á vinnu

Martyna Daniel lærði það þrítug að sama hversu áhugaverð og skemmtileg vinna er þá má hún ekki taka yfir alla hluta lífsins. Hún fór í kulnun og veikindaleyfi en fór svo að starfa á Borgarbókasafninu og vinnur í dag sem sérfræðingur fjölmenningarmála þar enda kann hún frönsku, spænsku, pólsku, ensku og íslensku.

Viðskipti

Vextir þriðjungs allra óverðtryggðra lána til heimila landsins losna brátt

Í nýjustu mánaðarskýrslu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er sagt frá því að meirihluti eftirstandandi óverðtryggðra lána á föstum vöxtum munu koma til endurskoðunar á næstu misserum. Frá og með júlí og til og með ágúst á næsta ári munu vextir losna á óverðtryggðum lánum fyrir samanlagt 410 milljarða króna. Það er rúmlega þriðjungur af öllum óverðtryggðum lánum til heimila landsins.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Elsku ráðherrar, hættið að gefa Ísland

Nú stendur til að gefa norskum laxeldisfyrirtækjum íslenska firði til eignar. Þegar er búið að gefa örfáum útgerðarfjölskyldum hundruð milljarða króna hið minnsta af fé sem ætti að hafa farið í samfélagslega uppbyggingu. Vilji er til þess að gefa einkaaðilum vindorku en enginn vilji til þess að rukka ferðaþjónustu fyrir nýtingu á almannagæðum. Hvað gengur íslenskum ráðamönnum eiginlega til?

Fréttir

Spyr hvort tengsl flóttafólks við hryðjuverkasamtök verði rannsökuð

Þingmaður Sjálfstæðisflokks vill fá að vita hvort til standi að rannsaka bakgrunn flóttafólks út frá mögulegum tengslum við hryðjuverkasamtök. Tæpur áratugur er síðan að annar þingmaður flokksins velti fyrir sér bakgrunnsskoðun á flóttafólki og var fordæmdur fyrir af allri flokksforystunni.

Það sem ég hef lært

Kristín Davíðsdóttir

Að sýna samhygð

Eitt það mikilvægasta sem lífið hefur kennt Kristínu Davíðsdóttur hjúkrunarfræðingi er að með því einu að vera til staðar og sýna samhygð getur maður gert ansi mikið. „Við þurfum ekki að hræðast það að taka upp mál eða ræða þótt við höfum ekki lausn – við getum alltaf sýnt samhygð.“

FréttirForsetakosningar 2024

Fylgið á hreyfingu og Halla Hrund á skriði

Nú, líkt og síðast þegar nýr forseti var kosinn, eru fjórir frambjóðendur að mælast með tveggja stafa fylgi. Árið 2016 var hins vegar sá sem vann á endanum að mælast með langmest fylgi allan tímann. Í dag er ekki marktækur munur milli efstu frambjóðenda.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

FréttirLaxeldi

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"

MAST tilkynnti starfsmönnum sínum um það á miðvikudaginn að búið væri að ráða Þorleif Ágústsson sem nýjan sviðsstjóra yfir meðal annars fiskeldisdeildina hjá stofnunina. Þorleifur hefur skrifað greinar þar sem hann talar fyrir laxeldi í sjókvíum. Þorleifur segist vera vísindamaður og að hann taki ekki afstöðu. Forstjóri MAST, Hrönn Jóhannesdóttir vill ekki ræða um ráðninguna þegar eftir því er leitað.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Á barmi skilnaðar

Værum við sáttari við hlutskipti okkar ef við værum ekki stöðugt með fyrir augunum skíðaferðir, fermingar og berar táslur á Tene?

Greining

Sleppti máltíðum til þess að komast frá Ásbrú

„Stanslaust vonleysi vaknar um leið og þú mætir,“ segir ungur venesúelskur hælisleitandi um Ásbrú. Þar hafi verið ómögulegt fyrir hann, eða nokkurn mann, að aðlagast íslensku samfélagi – sem er atriði sem stjórnmálamenn þvert á flokka hafa sagt mikilvægt. Félags- og vinnumarkaðsráðherra hefur sagst vilja fleiri búsetuúrræði á borð við Ásbrú.

Fréttir

Truflaði ávarp utanríkisráðherra og krafðist svara vegna Gaza

Kona kallaði að utanríkisráðherra á ráðstefnu í morgun og spurði hvers vegna stjórnvöld hefðu ekki fordæmt árásir Ísraelshers á Gazasvæðið. Ástþór Magnússon forsetaframbjóðandi var í salnum og klappaði fyrir konunni.

FréttirPressa

Forsetaframbjóðendur mætast í Pressu

Fjórir frambjóðendur til embættis forseta Íslands mæta í beina úsendingu í Pressu á föstudag. Þátturinn verður sendur út klukkan 10.00 frá ritstjórnarskrifstofu Heimildarinnar. Katrín Jakobsdóttir, Baldur Þórhallsson, Jón Gnarr og Halla Hrund Logadóttir sitja fyrir svörum.

ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“

ViðskiptiKvika og Ortus

Fyrirtækið sem Kvika keypti kom að lánum til félags konu Ármanns

Breska fyrirtækið Ortus Capital, sem Ármann Þorvaldsson, núverandi forstjóri almenningshlutafélagsins Kviku, var hluthafi í var einn af lánveitendum breska kráarfyrirtækisins Red Oak Taverns, sem eiginkona Ármanns á hlut í. Þetta fyrirtæki varð síðar að Kviku Securities í Bretlandi og keypti það breskt lánafyrirtæki af viðskiptafélögum fyrir tveimur árum fyrir milljarða króna.

FréttirLaxeldi

Umsækjandi hjá MAST vill rökstuðning: „Ég er vonsvikinn“

Egill Steingrímsson dýralæknir var annar af umsækjendunum um sviðsstjórastarf hjá Matvælastofnun sem meðal annars snýst um eftirlit með laxeldi. Fiskalífeðlisfræðingurinn Þorleifur Ágústsson var ráðinn fram yfir hann og vakti ráðningin athygli innan MAST vegna jákvæðra skrifa hans um laxeldi hér á landi.

GreiningFjármálaáætlun 2025-2029

Öryrkjar borga fyrir kjarasamninga og tugir milljarða settir í borgarlínu

Ríkissjóður verður rekinn í halla í næstum áratug samfleytt áður en viðsnúningur næst. Til að fjármagna tugmilljarða króna útgjöld vegna Grindavíkur og kjarasamninga á meðal annars að fresta greiðslum til örorkulífeyriskerfisins, selja eignir fyrir tugi milljarða króna og lækka framlög í varasjóð. Framkvæmdum sem áður hefur verið frestað er frestað á ný en peningar settir í nýja þjóðarhöll og tugir milljarða króna verða tiltækir í borgarlínu og tengd verkefni. Vaxtabyrðin á ríkissjóði verður þó þung. Á næsta ári mun hann borga 121 milljarð króna í slíka.

Mest lesið í mánuðinum

Viðtal

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman.

Viðtal

Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman

Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan.

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

ViðtalForsetakosningar 2024

Eina leiðin til að halda lífinu áfram var að koma út

Baldur Þórhallsson bældi niður eigin kynhneigð frá barnsaldri og fannst hann ekki geta verið hann sjálfur. Fyrir 28 árum tók hann ákvörðun um að koma út úr skápnum, það var ekki annað í boði ef hann ætlaði að halda áfram með lífið. Nú stefna þeir Felix Bergsson á Bessastaði. „Við eigum 28 ára ástríkt samband að baki og höfum ekkert að fela,“ segir Felix.

FréttirForsetakosningar 2024

Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings

Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.

ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“

Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ.

Fréttir

Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu

Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000.

Fréttir

Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði

Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.

Aðsent

Ole Anton Bieltvedt

Af hverju er Halla Hrund Logadóttir kjörin og rétt í forsetaembættið?

Ole Anton Bieltvedt segir að forsetinn verði að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með tandurhreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, mikla og góða menntun og reynslu að sama skapi.

FréttirLaxeldi

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"