Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 4 árum.

Fréttir

Fjörutíu sveitarfélög munu þurfa að sameinast öðrum

Fjórtán sveitarfélög eru of fámenn samkvæmt viðmiðum sem innleið á fyrir næstu sveitarstjórnarkosningar 2022. Enn fleiri eru undir viðmiðunum fyrir kosningarnar 2026 þegar lágmarksfjöldi íbúa verður 1000 manns í hverju sveitarfélagi.

13. ágúst 2019 · 12:25

Steindór Grétar Jónsson

steindor@heimildin.is

Fjörutíu sveitarfélög á Íslandi eru of fámenn samkvæmt nýjum viðmiðum um lágmarksíbúafjölda. Er það meira en helmingur allra sveitarfélaga, sem eru í heildina 72 talsins. Sveitarfélög munu fá fjárhagslegan stuðning til sameiningar.

Sigurður Ingi Jóhannsson, samgöngu- og sveitarstjórnarráðherra, hefur birt tillögu sína til þingsályktunar um stefnumótandi áætlun ríkisins í málefnum sveitarfélaga fyrir árin 2019-2033. Samkvæmt henni verður stefnt að innleiðingu lágmarksíbúafjölda sveitarfélaga á tímabilinu. Lagt er til að lágmarksíbúafjöldi verði 250 frá almennum sveitarstjórnarkosningum árið 2022 en 1000 frá kosningum árið 2026.

Samkvæmt mannfjöldatölfræði Hagstofunnar eru 14 sveitarfélög á Íslandi með færri íbúa en 250 manns. Þar af eru sjö með færri en 100 íbúa. Fámennast er Árneshreppur með 40 íbúa, en fjölmennast í þessum hópi er Ásahreppur með 248 íbúa. Nái þingsályktunartillagan fram að ganga munu þessi sveitarfélög þurfa að sameinast öðrum eða fjölga íbúum með öðrum hætti fyrir kosningar árið 2022.

Önnur 26 sveitarfélög eru með á milli 250 og 1000 íbúa. Meðal þeirra fjölmennustu eru Vesturbyggð, Bolungarvík og Blönduóssbær. Munu þessi sveitarfélög þurfa að grípa til aðgerða fyrir sveitarstjórnarkosningar árið 2026.

Samstaða var um það í starfshópi ráðherra að koma á lágmarksíbúafjölda. „Það er sameiginleg niðurstaða að til þess að ná því markmiði að efla sveitarstjórnarstigið og gera sveitarfélögin að enn sjálfbærari þjónustu- og rekstrareiningum þurfi að fækka þeim,“ segir í greinargerð með tillögunni. „Skiptar skoðanir voru um það í starfshópnum og meðal þeirra sem tóku þátt í samráðinu hver þessi tala ætti að vera, sjónarmið komu fram um að hún væri allt of lág, en niðurstaðan varð sú að þessi einstaka aðgerð myndi engu að síður hafa mikil áhrif.“

Aðeins 30 sveitarfélög árið 2026

Nái tillagan fram að ganga verða því aðeins um 30 sveitarfélög á landinu öllu árið 2026. Búist er við talsverðum hagrænum áhrifum af sameiningunni. Samkvæmt tillögunni mun reglum Jöfnunarsjóðs sveitarfélaga verða breytt til að tryggja aukinn stuðning við sameiningar sveitarfélaga og heildarendurskoðun á Jöfnunarsjóði fyrir árið 2022.

„Allt að 15 milljarðar gætu farið í þennan stuðning á tímabilinu, þ.e. fram til ársins 2026 er 1.000 íbúamarkið tekur gildi og í allt að sjö ár eftir það, sem væri endanlegur útgreiðslutími,“ segir í greinargerð með tillögunni. „Nefndin leggur til að sjóðurinn fái heimild strax á árinu 2020 til að hefja söfnun í sjóð sem mætir þessum kostnaði, auk þess sem reglur um framkvæmd stuðnings yrðu endurskoðaðar í heild sinni.“

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“

Starfsmenn Alvotech lýsa vinnuálaginu sem ómanneskjulegu og hafa leitað til stéttarfélaga út af ógreiddri yfirvinnu og fleiri málum. Vinnuaðstæðurnar hafa verið svona út af því að Alvotech hefur unnið að því að fá markaðsleyfi fyrir samheitalyf Humira í Bandaríkjunum. Fyrirtækið hefur veðjað öllu á þetta lyf en sala á því hefur dregist saman og samheitalyfjum þess hefur alls ekki gengið eins vel í Bandaríkjunum og reiknað var með.

FréttirPressa

Fjögur fræknustu í Pressu

Katrín, Baldur, Jón Gnarr og Halla Hrund mætast í fyrsta sinn í kappræðum í Pressu.

Viðtal

„Við erum ekki í Amazon – við erum á Íslandi“

Stórtæk skógrækt á Íslandi gæti samkvæmt niðurstöðum nýrrar rannsóknar skilað litlum ef nokkrum ávinningi fyrir loftslagið. „Það er ekki hægt að gróðursetja bara tré og ætla þannig að redda málunum og bjarga heiminum,“ segir Pawel Wasowicz, doktor í grasafræði. Náttúran sé ekki einföld og á hana ekki hægt að leika.

Greining

Sjálfstæðisflokkurinn mælst með minna en 20 prósent fylgi samfleytt í meira en ár

Vinstri græn hafa aldrei mælst með minna fylgi í könnun Maskínu og yrðu minnsti flokkurinn á þingi ef kosið yrði í dag, ef þau kæmust yfir höfuð inn. Samfylkingin mælist nú stærri en nokkru sinni áður á kjörtímabilinu og Miðflokkurinn er stöðugur í kjörfylgi sínu frá 2017.

Fólkið í borginni

Ég drap mig næstum á vinnu

Martyna Daniel lærði það þrítug að sama hversu áhugaverð og skemmtileg vinna er þá má hún ekki taka yfir alla hluta lífsins. Hún fór í kulnun og veikindaleyfi en fór svo að starfa á Borgarbókasafninu og vinnur í dag sem sérfræðingur fjölmenningarmála þar enda kann hún frönsku, spænsku, pólsku, ensku og íslensku.

Viðskipti

Vextir þriðjungs allra óverðtryggðra lána til heimila landsins losna brátt

Í nýjustu mánaðarskýrslu Húsnæðis- og mannvirkjastofnunar er sagt frá því að meirihluti eftirstandandi óverðtryggðra lána á föstum vöxtum munu koma til endurskoðunar á næstu misserum. Frá og með júlí og til og með ágúst á næsta ári munu vextir losna á óverðtryggðum lánum fyrir samanlagt 410 milljarða króna. Það er rúmlega þriðjungur af öllum óverðtryggðum lánum til heimila landsins.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Elsku ráðherrar, hættið að gefa Ísland

Nú stendur til að gefa norskum laxeldisfyrirtækjum íslenska firði til eignar. Þegar er búið að gefa örfáum útgerðarfjölskyldum hundruð milljarða króna hið minnsta af fé sem ætti að hafa farið í samfélagslega uppbyggingu. Vilji er til þess að gefa einkaaðilum vindorku en enginn vilji til þess að rukka ferðaþjónustu fyrir nýtingu á almannagæðum. Hvað gengur íslenskum ráðamönnum eiginlega til?

Fréttir

Spyr hvort tengsl flóttafólks við hryðjuverkasamtök verði rannsökuð

Þingmaður Sjálfstæðisflokks vill fá að vita hvort til standi að rannsaka bakgrunn flóttafólks út frá mögulegum tengslum við hryðjuverkasamtök. Tæpur áratugur er síðan að annar þingmaður flokksins velti fyrir sér bakgrunnsskoðun á flóttafólki og var fordæmdur fyrir af allri flokksforystunni.

Það sem ég hef lært

Kristín Davíðsdóttir

Að sýna samhygð

Eitt það mikilvægasta sem lífið hefur kennt Kristínu Davíðsdóttur hjúkrunarfræðingi er að með því einu að vera til staðar og sýna samhygð getur maður gert ansi mikið. „Við þurfum ekki að hræðast það að taka upp mál eða ræða þótt við höfum ekki lausn – við getum alltaf sýnt samhygð.“

FréttirForsetakosningar 2024

Fylgið á hreyfingu og Halla Hrund á skriði

Nú, líkt og síðast þegar nýr forseti var kosinn, eru fjórir frambjóðendur að mælast með tveggja stafa fylgi. Árið 2016 var hins vegar sá sem vann á endanum að mælast með langmest fylgi allan tímann. Í dag er ekki marktækur munur milli efstu frambjóðenda.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

FréttirLaxeldi

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"

MAST tilkynnti starfsmönnum sínum um það á miðvikudaginn að búið væri að ráða Þorleif Ágústsson sem nýjan sviðsstjóra yfir meðal annars fiskeldisdeildina hjá stofnunina. Þorleifur hefur skrifað greinar þar sem hann talar fyrir laxeldi í sjókvíum. Þorleifur segist vera vísindamaður og að hann taki ekki afstöðu. Forstjóri MAST, Hrönn Jóhannesdóttir vill ekki ræða um ráðninguna þegar eftir því er leitað.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Á barmi skilnaðar

Værum við sáttari við hlutskipti okkar ef við værum ekki stöðugt með fyrir augunum skíðaferðir, fermingar og berar táslur á Tene?

Greining

Sleppti máltíðum til þess að komast frá Ásbrú

„Stanslaust vonleysi vaknar um leið og þú mætir,“ segir ungur venesúelskur hælisleitandi um Ásbrú. Þar hafi verið ómögulegt fyrir hann, eða nokkurn mann, að aðlagast íslensku samfélagi – sem er atriði sem stjórnmálamenn þvert á flokka hafa sagt mikilvægt. Félags- og vinnumarkaðsráðherra hefur sagst vilja fleiri búsetuúrræði á borð við Ásbrú.

Fréttir

Truflaði ávarp utanríkisráðherra og krafðist svara vegna Gaza

Kona kallaði að utanríkisráðherra á ráðstefnu í morgun og spurði hvers vegna stjórnvöld hefðu ekki fordæmt árásir Ísraelshers á Gazasvæðið. Ástþór Magnússon forsetaframbjóðandi var í salnum og klappaði fyrir konunni.

FréttirPressa

Forsetaframbjóðendur mætast í Pressu

Fjórir frambjóðendur til embættis forseta Íslands mæta í beina úsendingu í Pressu á föstudag. Þátturinn verður sendur út klukkan 10.00 frá ritstjórnarskrifstofu Heimildarinnar. Katrín Jakobsdóttir, Baldur Þórhallsson, Jón Gnarr og Halla Hrund Logadóttir sitja fyrir svörum.

ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“

ViðskiptiKvika og Ortus

Fyrirtækið sem Kvika keypti kom að lánum til félags konu Ármanns

Breska fyrirtækið Ortus Capital, sem Ármann Þorvaldsson, núverandi forstjóri almenningshlutafélagsins Kviku, var hluthafi í var einn af lánveitendum breska kráarfyrirtækisins Red Oak Taverns, sem eiginkona Ármanns á hlut í. Þetta fyrirtæki varð síðar að Kviku Securities í Bretlandi og keypti það breskt lánafyrirtæki af viðskiptafélögum fyrir tveimur árum fyrir milljarða króna.

FréttirLaxeldi

Umsækjandi hjá MAST vill rökstuðning: „Ég er vonsvikinn“

Egill Steingrímsson dýralæknir var annar af umsækjendunum um sviðsstjórastarf hjá Matvælastofnun sem meðal annars snýst um eftirlit með laxeldi. Fiskalífeðlisfræðingurinn Þorleifur Ágústsson var ráðinn fram yfir hann og vakti ráðningin athygli innan MAST vegna jákvæðra skrifa hans um laxeldi hér á landi.

GreiningFjármálaáætlun 2025-2029

Öryrkjar borga fyrir kjarasamninga og tugir milljarða settir í borgarlínu

Ríkissjóður verður rekinn í halla í næstum áratug samfleytt áður en viðsnúningur næst. Til að fjármagna tugmilljarða króna útgjöld vegna Grindavíkur og kjarasamninga á meðal annars að fresta greiðslum til örorkulífeyriskerfisins, selja eignir fyrir tugi milljarða króna og lækka framlög í varasjóð. Framkvæmdum sem áður hefur verið frestað er frestað á ný en peningar settir í nýja þjóðarhöll og tugir milljarða króna verða tiltækir í borgarlínu og tengd verkefni. Vaxtabyrðin á ríkissjóði verður þó þung. Á næsta ári mun hann borga 121 milljarð króna í slíka.

Mest lesið í mánuðinum

Viðtal

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman.

Viðtal

Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman

Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan.

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

ViðtalForsetakosningar 2024

Eina leiðin til að halda lífinu áfram var að koma út

Baldur Þórhallsson bældi niður eigin kynhneigð frá barnsaldri og fannst hann ekki geta verið hann sjálfur. Fyrir 28 árum tók hann ákvörðun um að koma út úr skápnum, það var ekki annað í boði ef hann ætlaði að halda áfram með lífið. Nú stefna þeir Felix Bergsson á Bessastaði. „Við eigum 28 ára ástríkt samband að baki og höfum ekkert að fela,“ segir Felix.

FréttirForsetakosningar 2024

Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings

Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.

ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“

Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ.

Fréttir

Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu

Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000.

Fréttir

Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði

Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.

Aðsent

Ole Anton Bieltvedt

Af hverju er Halla Hrund Logadóttir kjörin og rétt í forsetaembættið?

Ole Anton Bieltvedt segir að forsetinn verði að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með tandurhreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, mikla og góða menntun og reynslu að sama skapi.

FréttirLaxeldi

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"