Hrunið á Íslandi varð til þess að þúsundir Íslendinga pökkuðu saman eigum sínum og fluttust búferlum utan. Í þeim flutningum var Noregur vinsælt land til þess að skjóta niður nýjum rótum og byrja lífið upp á nýtt; skuldlaus og án allra áhyggja. Einhverjir flúðu skuldir á meðan öðrum hugnaðist ekki sá raunveruleiki sem blasti við eftir að fjármálakerfi landsins bókstaflega bræddi úr sér. Sumir enduðu á leigumarkaði eftir að hafa misst húsin sín sem keypt voru með erlendum myntkörfum á meðan aðrir einfaldlega enduðu á götunni. Draumur um nýtt upphaf í svo til óþekktu landi var heillandi en eins og Stundin hefur komist að hefur sá draumur breyst í martröð fyrir fjölmarga Íslendinga.
Samkvæmt hinni norsku hagstofu voru 9.573 Íslendingar með skráða búsetu í Noregi þann 1. janúar síðastliðinn og er það fjölgun frá því í fyrra þegar 9.218 voru þar skráðir. Í langflestum tilvikum er um að ræða harðduglega, vinnusama og ábyrga Íslendinga en það hefur þó færst í aukana að einhver hluti þeirra kemst í kast við lögin eða lendir í miklum skuldum sem þeir einfaldlega ráða ekki við. Þeim Íslendingum sem lenda í vandræðum í Noregi má að stórum hluta skipta upp í tvo hópa. Annars vegar þeir sem hafa á óábyrgan hátt stofnað til skulda sem þeir hvorki ráða við né höfðu aldrei ætlað að greiða og hins vegar þá sem norsk yfirvöld hafa þurft að hafa afskipti af vegna ýmissa mála er við koma barnavernd þar í landi.
Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 7 árum.
Draumurinn í Noregi breytist í martröð
Þúsundir Íslendinga fluttu til Noregs í kjölfar hrunsins. Á meðan flestum tókst að byrja nýtt líf hafa einhverjir átt erfitt uppdráttar, stofnað til skulda og í einhverjum tilfellum misst börn sín til norskra yfirvalda.
ritstjorn@heimildin.is
Mest lesið
1
Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
Sama dag og Geir H. Haarde flutti ræðu til þjóðarinnar þar sem hann bað guð um að blessa Ísland veitti Kaupþing aflandsfélagi lán sem notað var til að kaupa verðlítil skuldabréf af starfsmönnum og vildarviðskiptavini bankans. Nú, 15 og hálfu ári eftir að lánið var veitt, stendur til að saksækja þrjá einstaklinga í Lúxemborg vegna þess.
2
Hrafnhildur Sigmarsdóttir
Ofmat á eigið ágæti
Hvað eiga leikkonan Cindy Crawford, söngkonan Naomi Campbell og fjöldi Íslendinga sem vilja verða næsti forseti Íslands sameiginlegt?
3
„Þetta er bara kjaftæði“
Kristján Þ. Davíðsson, fyrrverandi framkvæmdastjóri Landssambands fiskeldisstöðva og stjórnarformaður Brims, segir ummæli sín um laxeldi hafa verið rangtúlkuð í Der Spiegel.
4
Dró umsóknina sína hjá MAST til baka: „Leiðindamál fyrir alla“
Hrönn Jörundsdóttir, forstjóri MAST, segir að mál sem kom upp hjá stofnuninni varðandi ráðningu á sviðstjóra sé „leiðindamál“. MAST réði Þorleif Ágústsson fiskalífeðlisfræðing í starfið en hann hætti við að þiggja það eftir umræðu í fjölmiðlum.
5
Var dæmdur til dauða fyrir hryðjuverk
Bretinn Shaun Pinner var nýkominn úr löngu sambandi og fann fyrir lífskreppu sem margir á miðjum aldri upplifa. Hans lausn við henni var að fara til Úkraínu og þjálfa hermenn. Pinner var handtekinn, stunginn og pyntaður af Rússum en var svo hluti af stórum fangaskiptum sem áttu sér stað milli stríðandi fylkinga í september 2022. Óskar Hallgrímsson ræddi við Pinner.
6
Lítur á sig sem listamann frekar en pólitíkus
Jón Gnarr lítur á sjálfan sig sem sjálfstætt starfandi listamann, ekki pólitíkus. En með framboði Katrínar Jakobsdóttur er kosningabaráttan orðin pólitísk. Gagnrýni Jóns á Katrínu er hugmyndafræðileg, ekki persónuleg, að sögn Jóns. „Mér líkar mjög vel við Katrínu.“
7
Ole Anton Bieltvedt
Sagan endurtekur sig – Halla Hrund á sigurbraut!
Í forsetakosningum á Íslandi frá 1968 hefur verið, með einni undantekningu, tilhneiging hjá þjóðinni til að skilja að forsetaembættið og stjórnmálin, til að tryggja aukið eftirlit og aðhald gagnvart stjórnmálunum.
8
Ráðherra lætur gera úttekt á rekstri RIFF
Lilja Alfreðsdóttir menningar- og viðskiptaráðherra ætlar að láta gera óháða úttekt á starfsemi kvikmyndahátíðarinnar RIFF. Þetta er gert eftir að Heimildin birti upplýsingar um háttsemi eiganda og framkvæmdastjóra RIFF, Hrannar Marinósdóttur. Um er að ræða annað skiptið sem opinber aðili gerir úttekt á RIFF.
9
Fjármálaeftirlitið gefur ekkert upp um Ortus
Fyrir þremur árum sektaði Fjármálaeftirlitið bankann Kviku vegna viðskipta með skuldabréf dótturfélags breska lánafyrirtækisins Ortus. Kvika keypti svo Ortus ári síðar.
10
Askur Hrafn Hannesson
„Bantustan er ekki Palestína”
Baráttumaður fyrir mannréttindum vitnar í rapptexta Erps Eyvindarsonar þar sem hann fjallar um „aðskilnaðarstefnu aðflutta hvíta mannsins” í Suður-Afríku og bendir á að mannréttindasamtök á borð við Amnesty International hafi einnig komist að þeirri niðurstöðu, í kjölfarið á áralangri rannsóknarvinnu, að Ísrael sé aðskilnaðarríki.
Mest lesið
-
1Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
Sama dag og Geir H. Haarde flutti ræðu til þjóðarinnar þar sem hann bað guð um að blessa Ísland veitti Kaupþing aflandsfélagi lán sem notað var til að kaupa verðlítil skuldabréf af starfsmönnum og vildarviðskiptavini bankans. Nú, 15 og hálfu ári eftir að lánið var veitt, stendur til að saksækja þrjá einstaklinga í Lúxemborg vegna þess. -
2
Hrafnhildur Sigmarsdóttir
Ofmat á eigið ágæti
Hvað eiga leikkonan Cindy Crawford, söngkonan Naomi Campbell og fjöldi Íslendinga sem vilja verða næsti forseti Íslands sameiginlegt? -
3
„Þetta er bara kjaftæði“
Kristján Þ. Davíðsson, fyrrverandi framkvæmdastjóri Landssambands fiskeldisstöðva og stjórnarformaður Brims, segir ummæli sín um laxeldi hafa verið rangtúlkuð í Der Spiegel. -
4
Dró umsóknina sína hjá MAST til baka: „Leiðindamál fyrir alla“
Hrönn Jörundsdóttir, forstjóri MAST, segir að mál sem kom upp hjá stofnuninni varðandi ráðningu á sviðstjóra sé „leiðindamál“. MAST réði Þorleif Ágústsson fiskalífeðlisfræðing í starfið en hann hætti við að þiggja það eftir umræðu í fjölmiðlum. -
5
Var dæmdur til dauða fyrir hryðjuverk
Bretinn Shaun Pinner var nýkominn úr löngu sambandi og fann fyrir lífskreppu sem margir á miðjum aldri upplifa. Hans lausn við henni var að fara til Úkraínu og þjálfa hermenn. Pinner var handtekinn, stunginn og pyntaður af Rússum en var svo hluti af stórum fangaskiptum sem áttu sér stað milli stríðandi fylkinga í september 2022. Óskar Hallgrímsson ræddi við Pinner. -
6
Lítur á sig sem listamann frekar en pólitíkus
Jón Gnarr lítur á sjálfan sig sem sjálfstætt starfandi listamann, ekki pólitíkus. En með framboði Katrínar Jakobsdóttur er kosningabaráttan orðin pólitísk. Gagnrýni Jóns á Katrínu er hugmyndafræðileg, ekki persónuleg, að sögn Jóns. „Mér líkar mjög vel við Katrínu.“ -
7
Ole Anton Bieltvedt
Sagan endurtekur sig – Halla Hrund á sigurbraut!
Í forsetakosningum á Íslandi frá 1968 hefur verið, með einni undantekningu, tilhneiging hjá þjóðinni til að skilja að forsetaembættið og stjórnmálin, til að tryggja aukið eftirlit og aðhald gagnvart stjórnmálunum. -
8
Ráðherra lætur gera úttekt á rekstri RIFF
Lilja Alfreðsdóttir menningar- og viðskiptaráðherra ætlar að láta gera óháða úttekt á starfsemi kvikmyndahátíðarinnar RIFF. Þetta er gert eftir að Heimildin birti upplýsingar um háttsemi eiganda og framkvæmdastjóra RIFF, Hrannar Marinósdóttur. Um er að ræða annað skiptið sem opinber aðili gerir úttekt á RIFF. -
9
Fjármálaeftirlitið gefur ekkert upp um Ortus
Fyrir þremur árum sektaði Fjármálaeftirlitið bankann Kviku vegna viðskipta með skuldabréf dótturfélags breska lánafyrirtækisins Ortus. Kvika keypti svo Ortus ári síðar. -
10
Askur Hrafn Hannesson
„Bantustan er ekki Palestína”
Baráttumaður fyrir mannréttindum vitnar í rapptexta Erps Eyvindarsonar þar sem hann fjallar um „aðskilnaðarstefnu aðflutta hvíta mannsins” í Suður-Afríku og bendir á að mannréttindasamtök á borð við Amnesty International hafi einnig komist að þeirri niðurstöðu, í kjölfarið á áralangri rannsóknarvinnu, að Ísrael sé aðskilnaðarríki.
Mest lesið í vikunni
1
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
Starfsmenn Alvotech lýsa vinnuálaginu sem ómanneskjulegu og hafa leitað til stéttarfélaga út af ógreiddri yfirvinnu og fleiri málum. Vinnuaðstæðurnar hafa verið svona út af því að Alvotech hefur unnið að því að fá markaðsleyfi fyrir samheitalyf Humira í Bandaríkjunum. Fyrirtækið hefur veðjað öllu á þetta lyf en sala á því hefur dregist saman og samheitalyfjum þess hefur alls ekki gengið eins vel í Bandaríkjunum og reiknað var með.
2
Sif Sigmarsdóttir
Það sem ég á Bjarna Ben að þakka
Í fullkomnum heimi væri pistlahöfundur atvinnulaus.
3
Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
Sama dag og Geir H. Haarde flutti ræðu til þjóðarinnar þar sem hann bað guð um að blessa Ísland veitti Kaupþing aflandsfélagi lán sem notað var til að kaupa verðlítil skuldabréf af starfsmönnum og vildarviðskiptavini bankans. Nú, 15 og hálfu ári eftir að lánið var veitt, stendur til að saksækja þrjá einstaklinga í Lúxemborg vegna þess.
4
Hver fannst þér standa sig best í kappræðunum?
Í nýjasta þætti Pressu í morgun mættu fjórir frambjóðendur til forseta Íslands í kappræður – þau Baldur Þórhallsson, Halla Hrund Logadóttir, Jón Gnarr og Katrín Jakobsdóttir. Hver stóð sig best að þínu mati?
5
Truflaði ávarp utanríkisráðherra og krafðist svara vegna Gaza
Kona kallaði að utanríkisráðherra á ráðstefnu í morgun og spurði hvers vegna stjórnvöld hefðu ekki fordæmt árásir Ísraelshers á Gazasvæðið. Ástþór Magnússon forsetaframbjóðandi var í salnum og klappaði fyrir konunni.
6
Fjögur fræknustu í Pressu
Katrín, Baldur, Jón Gnarr og Halla Hrund mætast í fyrsta sinn í kappræðum í Pressu.
7
Forsetaframbjóðendur mætast í Pressu
Fjórir frambjóðendur til embættis forseta Íslands mæta í beina úsendingu í Pressu á föstudag. Þátturinn verður sendur út klukkan 10.00 frá ritstjórnarskrifstofu Heimildarinnar. Katrín Jakobsdóttir, Baldur Þórhallsson, Jón Gnarr og Halla Hrund Logadóttir sitja fyrir svörum.
8
Sleppti máltíðum til þess að komast frá Ásbrú
„Stanslaust vonleysi vaknar um leið og þú mætir,“ segir ungur venesúelskur hælisleitandi um Ásbrú. Þar hafi verið ómögulegt fyrir hann, eða nokkurn mann, að aðlagast íslensku samfélagi – sem er atriði sem stjórnmálamenn þvert á flokka hafa sagt mikilvægt. Félags- og vinnumarkaðsráðherra hefur sagst vilja fleiri búsetuúrræði á borð við Ásbrú.
9
Þórður Snær Júlíusson
Elsku ráðherrar, hættið að gefa Ísland
Nú stendur til að gefa norskum laxeldisfyrirtækjum íslenska firði til eignar. Þegar er búið að gefa örfáum útgerðarfjölskyldum hundruð milljarða króna hið minnsta af fé sem ætti að hafa farið í samfélagslega uppbyggingu. Vilji er til þess að gefa einkaaðilum vindorku en enginn vilji til þess að rukka ferðaþjónustu fyrir nýtingu á almannagæðum. Hvað gengur íslenskum ráðamönnum eiginlega til?
10
Hrafnhildur Sigmarsdóttir
Ofmat á eigið ágæti
Hvað eiga leikkonan Cindy Crawford, söngkonan Naomi Campbell og fjöldi Íslendinga sem vilja verða næsti forseti Íslands sameiginlegt?
Mest lesið í mánuðinum
1
Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár
Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman.
2
Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman
Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan.
3
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
Starfsmenn Alvotech lýsa vinnuálaginu sem ómanneskjulegu og hafa leitað til stéttarfélaga út af ógreiddri yfirvinnu og fleiri málum. Vinnuaðstæðurnar hafa verið svona út af því að Alvotech hefur unnið að því að fá markaðsleyfi fyrir samheitalyf Humira í Bandaríkjunum. Fyrirtækið hefur veðjað öllu á þetta lyf en sala á því hefur dregist saman og samheitalyfjum þess hefur alls ekki gengið eins vel í Bandaríkjunum og reiknað var með.
4
Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu
Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.
5
Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings
Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.
6
„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“
Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ.
7
Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu
Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000.
8
Sif Sigmarsdóttir
Það sem ég á Bjarna Ben að þakka
Í fullkomnum heimi væri pistlahöfundur atvinnulaus.
9
Ole Anton Bieltvedt
Af hverju er Halla Hrund Logadóttir kjörin og rétt í forsetaembættið?
Ole Anton Bieltvedt segir að forsetinn verði að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með tandurhreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, mikla og góða menntun og reynslu að sama skapi.
10
Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði
Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.
Mest lesið í mánuðinum
-
1
Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár
Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman. -
2
Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman
Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan. -
3
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
Starfsmenn Alvotech lýsa vinnuálaginu sem ómanneskjulegu og hafa leitað til stéttarfélaga út af ógreiddri yfirvinnu og fleiri málum. Vinnuaðstæðurnar hafa verið svona út af því að Alvotech hefur unnið að því að fá markaðsleyfi fyrir samheitalyf Humira í Bandaríkjunum. Fyrirtækið hefur veðjað öllu á þetta lyf en sala á því hefur dregist saman og samheitalyfjum þess hefur alls ekki gengið eins vel í Bandaríkjunum og reiknað var með. -
4
Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu
Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum. -
5
Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings
Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð. -
6
„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“
Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ. -
7
Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu
Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000. -
8
Sif Sigmarsdóttir
Það sem ég á Bjarna Ben að þakka
Í fullkomnum heimi væri pistlahöfundur atvinnulaus. -
9
Ole Anton Bieltvedt
Af hverju er Halla Hrund Logadóttir kjörin og rétt í forsetaembættið?
Ole Anton Bieltvedt segir að forsetinn verði að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með tandurhreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, mikla og góða menntun og reynslu að sama skapi. -
10
Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði
Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.
Athugasemdir