Útgjöld vegna reksturs Landspítalans samkvæmt fjárlagafrumvarpi ársins 2019 verða miklu lægri heldur en stjórnendur spítalans hafa lýst yfir að þurfi til að tryggja rekstrargrundvöll spítalans og bregðast við uppsöfnuðum vanda undanfarinna ára. 

Landspítalinn fær viðbótarfjárveitingu vegna reiknaðs raunvaxtar í veittri þjónustu upp á 1,1 milljarð. Rekstrarumfang fjármagnað með sértekjum hækkar um 638,8 milljónir og 840 milljóna fjárveiting vegna biðlistaaðgerða verður gerð varanleg. 250 milljónum verður bætt inn til að styrkja mönnun og bæta framleiðni og 200 milljónum til að efla göngudeildarþjónustu. Á móti kemur útgjaldalækkun um 335,5 milljónir króna „í samræmi við stefnu ríkisstjórnarinnar um aðhald í útgjöldum ríkissjóðs“. 

Alls eru Landspítalanum ætluð rekstrarframlög upp á 69 milljarða árið 2019, rúmlega 4,6 milljörðum meira en í fyrra. Ofan á þetta bætist óskipt framlag ríkissjóðs til reksturs sjúkrahúsa, það er Landspítalans og Sjúkrahússins á Akureyri, upp á 2,3 milljarða, 100 milljónum hærra en samkvæmt fjárlögum yfirstandandi árs. 

Stjórnendur spítalans töldu 5,4
milljarða viðbót „algjört lágmark“

Þegar stjórnendur Landspítalans veittu umsögn um fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar í fyrra mátu þeir fjárþörf spítalans og komust að þeirri niðurstöðu að auka þyrfti rekstrarframlög um minnst 10 milljarða króna árið 2019 til að tryggja rekstrargrundvöllinn og mæta þeim áskorunum sem framundan eru. Slík viðbót væri nauðsynleg til styrkja mönnun, göngudeildir og vísindastarfsemi, stytta bið eftir þjónustu og bregðast við ábendingum eftirlitsaðila um það sem betur mætti fara í starfsemi spítalans. 

Fram kom að af þessum 10 milljörðum væru 5,4 milljarðar „algjört lágmark til að mæta fjárþörf í núverandi rekstri, halda í við eftirspurnaraukningu til ársins 2019, styrkja vísindastarf (sem lið í að tryggja mönnun) og bregðast við ábendingum eftirlitsaðila um gæða- og öryggismál“. Ljóst er að fyrirhuguð útgjaldaaukning ríkisstjórnarinnar vegna spítalareksturs á næsta ári mun ekki dekka þessa fjárþörf. 

Alls var viðbótarfjárþörf vegna reksturs, tækjakaupa og fjárfestinga í núverandi húsnæði spítalans – það er þegar litið er fram hjá kostnaði vegna framkvæmda og byggingar nýs sjúkrahúss á Landspítalalóðinni – metin á samtals 12,5 milljarða miðað við fjárlög yfirstandandi árs.

Samkvæmt fjárlagafrumvarpi ríkisstjórnarinnar fyrir árið 2019 mun heildarútgjaldaaukningin til Landspítalans ekki einu sinni ná helmingnum af þessari upphæð. 

Talsverð útgjaldaaukning og uppbygging framundan

Ýmiss konar uppbygging er þó framundan á sviði heilbrigðismála. Munu framlög til málaflokksins aukast um alls 12,6 milljarða króna að frátöldum launa- og verðlagshækkunum.

Gert er ráð fyrir auknum framlögum upp á 4,5 milljarða til að hraða uppbyggingnu Landspítalans við Hringbraut. Framkvæmdir við nýjan meðferðarkjarna sjúkrahússins hefjast í haust og fullnaðarhönnun rannsóknahúss á næsta ári. Þá verður nýtt sjúkrahótel tekið í notkun en árlegur rekstrarkostnaður þess er áætlaður rúmar 400 milljónir.  

Geðheilbrigðisþjónusta á landsvísu innan heilsugæslunnar verður efld með 650 milljóna króna framlagi til að fjölga geðheilsuteymum og fjölga stöðugildum sálfræðinga. Framlög til heilsugæsluþjónustu aukast um 200 milljónir og framlög til heimahjúkrunar um 100 milljónir. Þá verður 70 milljónum varið í skimun fyrir krabbameini í ristli og endaþarmi. Dregið verður úr greiðsluþátttöku sjúklinga með 400 milljóna viðbótarframlagi auk þess sem 500 milljónir króna bætast við vegna nýs rammasamnings um tannlækningar aldraðra og öryrkja. 

Í fjárlögum þessa árs voru veittar 400 milljónir króna til að styrkja rekstrargrundvöll heilbrigðisstofnana á landsbyggðinni. Í fjárlagafrumvarpi ársins 2019 er miðað við að rekstrargrundvöllur þeirra verði styrktur varanlega með föstu framlagi sem þessu nemur. Þá munu framlög til framkvæmdaáætlunar um uppbyggingu hjúkrunarrýma aukast um 440 milljónir króna og 100 milljónum króna verður varið til að fjölga dagdvalarrýmum.

Aukin framlög til reksturs til að mæta fjölgun hjúkrunarrýma eru áætluð rúmur einn milljarður króna en tekin verða í notkun 99 hjúkrunarrými við Sléttuveg í Reykjavík og 40 rými á nýju heimili á Seltjarnarnesi.

Þriggja ára átaksverkefni um styttingu biðlista vegna tiltekinna aðgerða lýkur á þessu ári. Árleg framlög vegna þess hafa verið 840 milljónir króna. Með fjárlagafrumvarpinu er gert ráð fyrir að fjárhæð sem þessu nemur verði framvegis fastur liður á fjárlögum, þannig að aukning fjármuna til að vinna á löngum biðlistum sé varanleg.

Framlög til innleiðingar nýrra S-merktra lyfja verða aukin um 200 milljónir króna. Þá verður 50 milljónum króna varið til að koma á fót neyslurými í Reykjavík fyrir einstaklinga sem nota vímuefni í æð þar sem þeir geta átt skjól og aðgang að hreinum nálaskiptabúnaði.