Það er Grímutími á ný – tilnefningar til Grímunnar 2015 verða tilkynntar síðar í dag. Þegar ég lít yfir árið get ég ekki annað en hugsað: hvílíkir, frábærir 12 mánuðir fyrir dans og kóreógrafíu á Íslandi – það er svo margt til að vera spenntur yfir. Dans og kóreógrafía hefa verið í mikilli útrás og vexti sem listform á Ísland. Frá sjálfstæðu senunni til Íslenska dansflokksins hefur margt verið til að fagna og Grímuverðlaunin eru enn eitt tækifærið til þess, en geta þau staðið undir því?
Menningarverðlaun DV náðu að fanga þessa þróun, fyrr á árinu. Aude Busson og ASSITEJ fengu viðurkenningu fyrir þeirra framlag til dans og kóreógrafíu fyrir börn, Erna Ómarsdóttir og Valdimar Jóhannsson fengu þakkir fyrir verkið A Lecture on Borderline Musicals, Margrét Sara Guðjónsdóttir fékk réttilega viðurkenningu fyir Blind Spotting, Halla Þórðardóttir var tilnefnd fyrir sannarlega eftirtektaverðan dans fyrir Íslenska Dansflokkinn og Ásrúnu Magnúsdóttur og verki hennar Church of Dancy var fagnað.
Jafnvel þegar ég lít yfir þennan lista sem DV setti fram finnst mér sem það sé enn meira rými fyrir tilnefningar, enn fleiri ástæður til að fagna. Þannig upplifði ég árið 2014 sem ár dans og kóreógrafíu. En auðvitað átta ég mig á því að við getum ekki fagnað öllum samtímis.
Nú kemur Gríman og er sem slík annað tækifæri til að fagna því hversu gott ár þetta hefur verið fyrir dans og kóreógrafíu. Það sem við vitum hins vegar fyrir víst er að þar verður engum þeirra verka fagnað sem var fagnað af DV. Við vitum það vegna þess að ekkert af þeim verkum fór í yfirlitsferlið. Til að vera metin af grímunefndinni verða listamenn að greiða 15 þúsund krónur eða 25 þúsund fyrir verk sem eru lengri en klukkutími og af einhverjum ástæðum hafa sumir listamenn ákveðið að gera það ekki. Fjórir þeirra – Erna Ómarsdóttir, Valdimar Jóhannsson, Ásrún Magnúsdóttir og Margrét Sara Guðjónsdóttir – áttu verk sem voru tilnefnd til DV menningarverðlaunana.
„Getum við verið sátt við verðlaun sem taka ekki alla senuna til greina?“
Það vekur upp spurningar – svona rétt áður en við hefjum fögnuðinn fyrir hina tilnefndu – getum við verið sátt við verðlaun sem taka ekki alla senuna til greina? Er virkilega hægt að tala um danssýningu ársins ef öll senan er ekki skoðuð? Sérstaklega þegar við höfum í huga að þrjú þeirra verka sem voru álitin hápunktur ársins 2014 af menningarrýnum DV eru ekki með. Ættum við frekar að kalla verðlaunin: besta dansverk ársins af þeim sem borguðu þátttökugjald?
Höfum á hreinu að ég vil ekki draga þá tilnefndu í efa, þessi grein er skrifuð áður en tilnefningarnar verða tilkynntar. Ég vil vekja upp umræðu um tilnefningaferlið. Ég er viss um að þegar ég skoða verk eftir listamenn sem kusu að taka þátt og borga gjaldið þá muni ég finna virkilega góð verk þeirra á meðal. Að sjálfsögðu. En ég mun líka vita að sumt af því merkasta á síðustu tólf mánuðum er ekki í þessum hópi. Á því leikur enginn vafi í mínum huga.
Ætti það að valda okkur áhyggjum? Skiptir þetta máli? Ættum við frekar að stefna að verðlaunum sem taka alla senuna til greina, þar sem dómnefndin er gerð opinber og gefur skýran rökstuðning fyrir valinu á tilnefningu og sigurvegurum – svipað og gert er á menningarverðlaunum DV? Eða eigum við að sættast við Grímuna eins og hún er? Vera þakklát fyrir þau verk sem hún vekur athygli á?
Gríman er ætluð til að styðja og endurspegla senuna – og draga hana fram fyrir almenning. Gríman getur gert þetta. Spurningin er bara hvort hún sé fær um að gera það með núverandi fyrirkomulagi. Til þess að við getum tekið þessi verðlaun alvarlega verðum við að velta því betur fyrir okkur hvernig verðlaunin eru uppbyggð og því að við þurfum á þátttöku allrar senunnar í því endurmati.
Eða hvað finnst ykkur?
Athugasemdir