Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 6 árum.

Beittur penni með blíða rödd

Blaða­kon­an Kim Wall fannst lát­in í Kaup­manna­höfn og er við­mæl­andi henn­ar grun­að­ur um morð. Kim var vel mennt­að­ur verð­launa­blaða­mað­ur sem fjall­aði gjarn­an um fé­lags­legt rétt­læti og hafði gert heim­inn all­an að vinnu­stað sín­um. Koll­egi henn­ar skrif­aði grein í Guar­di­an þar sem hún seg­ir ör­lög vin­konu sinn­ar öm­ur­lega áminn­ingu um að kon­ur séu hvergi óhult­ar við störf sín.

Beittur penni með blíða rödd

Skelfileg örlög sænsku blaðakonunnar Kim Wall hafa vafalaust ekki farið framhjá neinum, en lík hennar fannst sundurbútað í fjörunni við Amager í Kaupmannahöfn á mánudaginn var. En hver var Kim Wall?

Í mörg ár hafði hún flakkað einsömul um heiminn og elt uppi mál og manneskjur sem vöktu athygli hennar, kafað dýpra ofan í kjölinn á öllu því sem vakti forvitni hennar og deilt því með umheiminum af mikilli fagmennsku.

Þegar hún steig um borð í kafbát Peters Madsens að kvöldi 10. ágúst síðastliðinn grunaði hana ekki að aðalpersóna umfjöllunarinnar sem hún var að vinna yrði hún sjálf. Tilefni hennar hinstu ferðar virtist þvert á móti ósköp saklaust í samanburði við margt sem hún hefur fengist við á ferli sínum – umfjöllun um danskan uppfinningamann sem smíðaði sér kafbát hljómaði í það minnsta ekki eins og lífshættuleg iðja í eyrum hennar nánustu. Í yfirlýsingu sem fjölskyldan sendi fjölmiðlum eftir að tilkynnt var um hvarf Kim Wall gerir móðir hennar, Ingrid Wall, þetta að umtalsefni sínu. „Við höfum oft verið óróleg þegar Kim var að ferðast um ótryggar slóðir vegna vinnu sinnar, en aldrei grunaði okkur að henni væri hætta búin í Kaupmannahöfn, steinsnar frá æskuheimilinu,“ segir í tilkynningunni.

Heimurinn allur varð að vinnustað hennar 

Kim Isabel Fredrika Wall fæddist í Trelleborg á Skáni í Svíþjóð þann 23. mars árið 1987. Hún var dóttir hjónanna Ingridar og Joachims Wall, en Kim fetaði í fótspor beggja foreldra sinna þegar hún ákvað að leggja stund á blaðamennsku. Henni er lýst sem hugrakkri, hjartahlýrri og metnaðarfullri af þeim fjölmörgu sem nú minnast hennar á opinberum vettvangi; eldhugi sem gaf allt sitt í starfið sem hún sinnti af öllu hjarta. Hún var ekki nema rétt rúmlega tvítug þegar hún yfirgaf heimalandið til þess að mennta sig frekar. Eftir að hafa numið við Sorbonne-háskóla í París, London School of Economics og loks Kólumbíuháskóla, þaðan sem hún útskrifaðist með meistaragráðu í blaðamennsku og alþjóðasamskiptum árið 2013, varð heimurinn allur að vinnustað hennar.

„Aldrei grunaði okkur að henni væri hætta búin í Kaupmannahöfn, steinsnar frá æskuheimilinu“

Vönduð skrif hennar um óréttlæti, misskiptingu og fjölbreytileika mannlífsins rötuðu víða. Fólkið hennar segir hana alltaf hafa verið uppfulla af nýjum hugmyndum sem hún hlakkaði til að kanna betur. Árið 2016 hlaut hún Hanzel Miet-blaðamannaverðlaunin fyrir ítarlega umfjöllun sína um umhverfisáhrif kjarnorkutilrauna Bandaríkjamanna á Marshall-eyjum. Fjölskylda hennar og vinir vonast til þess að heimurinn muni hana fyrst og fremst sem manneskjuna sem hún var og framúrskarandi blaðakonu, ekki fórnarlamb hrottafengins glæps.

Kim var ekkert óviðkomandi

Þrátt fyrir ungan aldur hafði Kim Wall fyrir löngu náð að skapa sér nafn sem rannsóknarblaðamaður. Síðustu árin var hún búsett í New York og Beijing á víxl, en ferðaðist víða vegna vinnu sinnar. Hún starfaði sjálfstætt og umfjallanir hennar birtust oft í virtustu fjölmiðlum heims. Meðal annars skrifaði hún fyrir New York Times, South China Morning Post, Vice og The Guardian, auk fjölda annarra. Skrif hennar hafa þar að auki verið þýdd á fjölda tungumála.

Það er ljóst að Kim var vinamörg og snerti líf fólks um víða veröld á ferli sínum, hvort sem var í einkalífi eða á faglegum vettvangi. Metnaður hennar fyrir að ljá jaðarsettum hópum rödd í gegnum starf sitt var einlægur, eins og efnistök hennar báru vott um, en Kim skrifaði gjarnan um jafnréttismál, félagslegt réttlæti og misskiptingu. Hún hafði einnig mikinn áhuga á poppkúltúr og jaðarmenningu hvers konar, fjallaði gjarnan um litríka persónuleika sem setja svip sinn á samfélög – fólk með óvenjuleg sérsvið eða áhugamál, líkt og Peter Madsen.

Kim hefur meðal annars ferðast um Sri Lanka og fjallað um ástandið í landi sem nýlega hafði losnað úr viðjum borgarastyrjaldar. Hún hefur skrifað um ferðamannaiðnaðinn á Haítí, landi sem enn er í sárum eftir jarðskjálftann mikla árið 2010, neðanjarðar-internetmenningu á Kúbu, asíska hinsegin-menningu í New York og kínverskan femínisma, svo eitthvað sé nefnt. Móðir hennar segir hana hafa verið „beittan penna með blíða rödd“.

„Enginn staður var of fjarlægur eða hættulegur ef þar leyndist saga sem þurfti að heyrast“

„Hún deildi með okkur sögum frá öllum heimshornum. Enginn staður var of fjarlægur eða hættulegur ef þar leyndist saga sem þurfti að heyrast,“ skrifar móðir hennar eftir að ljóst var að einkadóttir hennar var ekki lengur á lífi.

Sruthi Gottipati, ritstjóri, blaðamaður og vinkona Kim Wall, skrifar grein í Guardian í vikunni þar sem hún gerir ofbeldi gegn konum í blaðamennsku að umtalsefni. Hún segir það hrollvekjandi áminningu fyrir heiminn allan að ofbeldi gegn konum sé ekki eitthvað sem aðeins á sér stað í fjarlægum þriðjaheimslöndum – það er líka raunveruleiki á Vesturlöndum, meira að segja í jafnréttisparadísinni Skandinavíu. Hún segir örlög vinkonu sinnar ömurlega áminningu um að konur séu hvergi óhultar við störf sín.

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Mest lesið

Missti göngugetuna níu ára og missir „himnaríki“ ellefu ára
1
FréttirFlóttamenn

Missti göngu­get­una níu ára og miss­ir „himna­ríki“ ell­efu ára

Þó að lækn­ar telji mik­il­vægt að hinn ell­efu ára gamli Yaz­an, sem er með ágeng­an vöðvarýrn­un­ar­sjúk­dóm, haldi áfram í lækn­is­með­ferð tel­ur Kær­u­nefnd út­lend­inga­mála ekk­ert því til fyr­ir­stöðu að vísa hon­um til lands sem hann hef­ur sem stend­ur eng­in rétt­indi í. „Ég hef unn­ið við þetta í næst­um 8 ár og aldrei séð svona af­ger­andi lækn­is­vott­orð,“ seg­ir tals­mað­ur fjöl­skyld­unn­ar. Sex sam­tök og fjöl­marg­ir Ís­lend­ing­ar hafa mót­mælt fyr­ir­hug­aðri brott­vís­un.
Ráðherrum ítrekað bent á að gjöf Haraldar stæðist ekki skoðun
3
AfhjúpunDýr skyldi Haraldur allur

Ráð­herr­um ít­rek­að bent á að gjöf Har­ald­ar stæð­ist ekki skoð­un

Upp­lýs­ing­ar úr fjár­mála­ráðu­neyt­inu styðja ekki þá full­yrð­ingu Bjarna Bene­dikts­son­ar að ráðu­neyt­ið teldi rík­is­lög­reglu­stjóra hafa haft heim­ild til „út­færslu samn­inga“ sem sagð­ir eru gjafa­gjörn­ing­ar. Í ráðu­neyt­inu voru þvert á móti veru­leg­ar efa­semd­ir um að sam­komu­lag­ið stæð­ist. Ráðu­neyt­is­stjóri í dóms­mála­ráðu­neyt­inu og lög­reglu­stjór­ar töldu rétt að skoða hvort Har­ald­ur hefði brot­ið lög.
Aukinn einkarekstur:  „Ég hef líka áhyggjur af þessu“
4
Fréttir

Auk­inn einka­rekst­ur: „Ég hef líka áhyggj­ur af þessu“

Alma Möller, land­lækn­ir seg­ir að líkt og for­stjóri Land­spít­al­ans hafi hún áhyggj­ur af auk­inni einka­væð­ingu í heil­brigðis­kerf­inu. Áhyggj­urn­ar snú­ist fyrst og fremst að því að ef við sofn­um á verð­in­um geti auk­in út­vist­un heil­brigð­is­þjón­ustu leitt til meiri ójöfn­uð­ar á Ís­landi. Þá verði að gæta sér­stak­lega að því að veikja ekki Land­spít­al­ann.
Gerir starfsfólki kleift að geta sjálft mælt sig reglulega
6
Nýsköpun

Ger­ir starfs­fólki kleift að geta sjálft mælt sig reglu­lega

Ef­fect er lít­ið fyr­ir­tæki stað­sett rétt fyr­ir ut­an Borg­ar­nes sem býð­ur upp á hug­bún­að­ar­lausn til að mæla hæfn­is­gat starfs­manna. „Ég hef al­veg far­ið inn í fyr­ir­tæki þar sem stjórn­end­ur horfa fyrst á mig stór­um aug­um og halda að þetta muni ekki ganga. En núna hef ég far­ið í gegn­um þetta með yf­ir tutt­ugu fyr­ir­tækj­um,“ seg­ir stofn­and­inn.
„Þetta snýst um að gera vel við börn“
8
Fréttir

„Þetta snýst um að gera vel við börn“

Alma Möller, land­lækn­ir seg­ir að fá­tækt erf­ist eins og áföll. Stjórn­völd og sam­fé­lag­ið allt þurfi að hjálp­ast að við að bæta að­stæð­ur þeirra sem minnst beri úr být­um. Sá hóp­ur glími frek­ar við lang­vinna sjúk­dóma sem geti dreg­ið veru­lega úr lífs­gæð­um og stytt líf þeirra. „Við þurf­um að horf­ast í augu við þetta og byrja á að huga að börn­un­um.“

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

Fékk ekki að segja bless við eiginmann sinn
2
Fréttir

Fékk ekki að segja bless við eig­in­mann sinn

Sara Sig­ur­björg Guð­munds­dótt­ir, eig­in­kona Precious Fel­ix Tani­mola sem var send­ur úr landi til Níg­er­íu í nótt, seg­ist ekki hafa feng­ið að kveðja hann: „Sím­inn var tek­inn af hon­um og ég fékk ekki að segja bless.“ Precious flúði til Ís­lands frá Úkraínu vegna stríðs­ins. Hon­um hafði ári áð­ur ver­ið boð­ið að spila þar fót­bolta með úkraínsku fé­lagsliði.
Öryggisverðir gæta Bjarna – „Nokkuð góðir í að vera ósýnilegir“
5
Fréttir

Ör­ygg­is­verð­ir gæta Bjarna – „Nokk­uð góð­ir í að vera ósýni­leg­ir“

Bjarni Bene­dikts­son for­sæt­is­ráð­herra vill ekki kalla þá líf­verði, ör­ygg­is­verð­ina sem fylgja hon­um hvert fót­mál. „Þeir eru nokk­uð góð­ir í að vera ósýni­leg­ir þannig að ég geti sinnt mín­um störf­um,“ seg­ir hann. Áhættumat vegna ör­ygg­is ráð­herra rík­is­stjórn­ar Ís­lands er í sí­felldri end­ur­skoð­un, sam­kvæmt embætti rík­is­lög­reglu­stjóra.
Þórður Snær Júlíusson
8
Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Er það að gefa að minnsta kosti hálf­an millj­arð góð með­ferð op­in­bers fjár?

Fyrr­ver­andi rík­is­lög­reglu­stjóri með sterk flokk­spóli­tísk tengsl tók ákvörð­un um að gera vel við nána sam­starfs­menn sína rétt áð­ur en þeir fóru á eft­ir­laun og rétt áð­ur en hann þurfti að semja um starfs­lok. Kostn­að­ur­inn við þessa ákvörð­un er að minnsta kosti rúm­lega 500 millj­ón­ir króna og skatt­greið­end­ur bera hann. Tveir nú­ver­andi ráð­herr­ar voru kolrang­stæð­ir í yf­ir­lýs­ing­um sín­um um mál­ið að mati Hæsta­rétt­ar og nú­ver­andi dóms­mála­ráð­herra get­ur ekki feng­ið sig til að biðja um rann­sókn á því.
Missti göngugetuna níu ára og missir „himnaríki“ ellefu ára
9
FréttirFlóttamenn

Missti göngu­get­una níu ára og miss­ir „himna­ríki“ ell­efu ára

Þó að lækn­ar telji mik­il­vægt að hinn ell­efu ára gamli Yaz­an, sem er með ágeng­an vöðvarýrn­un­ar­sjúk­dóm, haldi áfram í lækn­is­með­ferð tel­ur Kær­u­nefnd út­lend­inga­mála ekk­ert því til fyr­ir­stöðu að vísa hon­um til lands sem hann hef­ur sem stend­ur eng­in rétt­indi í. „Ég hef unn­ið við þetta í næst­um 8 ár og aldrei séð svona af­ger­andi lækn­is­vott­orð,“ seg­ir tals­mað­ur fjöl­skyld­unn­ar. Sex sam­tök og fjöl­marg­ir Ís­lend­ing­ar hafa mót­mælt fyr­ir­hug­aðri brott­vís­un.

Mest lesið í mánuðinum

Skólastjórinn hættir eftir áralanga óánægju foreldra
2
Fréttir

Skóla­stjór­inn hætt­ir eft­ir ára­langa óánægju for­eldra

Móð­ir á Kirkju­bæj­arklaustri ætl­ar að flytja með börn­in sín úr bæn­um þar sem hún tel­ur ástand­ið í Kirkju­bæj­ar­skóla óvið­un­andi. Son­ur henn­ar hef­ur lít­ið mætt í skól­ann í á ann­að ár eft­ir at­vik í skól­an­um sem for­eldr­arn­ir kærðu til lög­reglu. Mál­ið var lát­ið nið­ur falla. Skóla­stjór­inn er nú á för­um en sveit­ar­stjór­inn seg­ir það „eng­um ein­um að kenna þeg­ar tveir deila“.
Rúlletta Róberts og vitnisburðir starfsfólks: „Þetta er bara rosalega mikið álag“
3
ÚttektRóbert Wessman, Alvogen og Alvotech

Rúll­etta Ró­berts og vitn­is­burð­ir starfs­fólks: „Þetta er bara rosa­lega mik­ið álag“

Starfs­menn Al­votech lýsa vinnu­álag­inu sem ómann­eskju­legu og hafa leit­að til stétt­ar­fé­laga út af ógreiddri yf­ir­vinnu og fleiri mál­um. Vinnu­að­stæð­urn­ar hafa ver­ið svona út af því að Al­votech hef­ur unn­ið að því að fá mark­aðs­leyfi fyr­ir sam­heita­lyf Humira í Banda­ríkj­un­um. Fyr­ir­tæk­ið hef­ur veðj­að öllu á þetta lyf en sala á því hef­ur dreg­ist sam­an og sam­heita­lyfj­um þess hef­ur alls ekki geng­ið eins vel í Banda­ríkj­un­um og reikn­að var með.
Fékk ekki að segja bless við eiginmann sinn
5
Fréttir

Fékk ekki að segja bless við eig­in­mann sinn

Sara Sig­ur­björg Guð­munds­dótt­ir, eig­in­kona Precious Fel­ix Tani­mola sem var send­ur úr landi til Níg­er­íu í nótt, seg­ist ekki hafa feng­ið að kveðja hann: „Sím­inn var tek­inn af hon­um og ég fékk ekki að segja bless.“ Precious flúði til Ís­lands frá Úkraínu vegna stríðs­ins. Hon­um hafði ári áð­ur ver­ið boð­ið að spila þar fót­bolta með úkraínsku fé­lagsliði.
Ákveðið að saksækja þrjá í Lindsor-málinu rúmum 15 árum síðar
9
Skýring

Ákveð­ið að sak­sækja þrjá í Lindsor-mál­inu rúm­um 15 ár­um síð­ar

Sama dag og Geir H. Haar­de flutti ræðu til þjóð­ar­inn­ar þar sem hann bað guð um að blessa Ís­land veitti Kaupþing af­l­ands­fé­lagi lán sem not­að var til að kaupa verð­lít­il skulda­bréf af starfs­mönn­um og vild­ar­við­skipta­vini bank­ans. Nú, 15 og hálfu ári eft­ir að lán­ið var veitt, stend­ur til að sak­sækja þrjá ein­stak­linga í Lúx­em­borg vegna þess.

Mest lesið í mánuðinum

Nýtt efni

Mest lesið undanfarið ár