Pistill Óskars Þórs Guðmundssonar, lögreglumanns á Neskaupsstað, um vopnaburð lögreglu hefur vakið athygli í dag. Hann biður almenning um að sýna lögreglunni traust til að bera skotvopn og segir umræðuna um aukinn vopnaburð lögreglunnar á villigötum. Óskar Þór tók sjálfur þátt í lögregluaðgerð fyrir um ári síðan þar sem piparúða var meðal annars beitt gegn ungu fólki á aldrinum 17 til 18 ára. 

Þrjú ungmenni leituðu á sjúkrahús vegna lögreglu

RÚV greindi frá því í maí á síðasta ári að mikil reiði væri á Neskaupstað vegna harkalegrar lögregluaðgerðar sem beindist gegn ungu fólki. Þrír hafi leitað á sjúkrahús eftir aðgerðirnar. Nokkur ungmenni höfðu tekið Blúskjallarann á Neskaupstað á leigu undir gleðskap fyrir og eftir árshátíðarball Verkmenntaskóla Austurlands. Eftir að ballinu lauk fékk lögreglan tilkynningu um að unglingar sætu að drykkju í kjallaranum. Í frétt RÚV er haft eftir Elís Ármannssyni, nema í verkmenntaskólanum, að lögreglan hafi vaðið inn í einkasamkvæmið og skipað öllum að fara út. Þeir sem væru orðnir 18 ára hafi mótmælt og talið sig mega skemmta sér þar í friði enda samkvæmið friðsamlegt. 

„Þá dregur lögreglumaður upp piparúðann og sprautar yfir fólk án þess að kalla mace.“

„Það er einn strákur sem er að segja við lögreglumann að hann hafi sinn rétt til að vera þarna því hann væri orðinn 18 ára. Lögreglumaðurinn kemur og ýtir í hann og hann segist ætla að kæra hann fyrir ofbeldi. Þá tekur hann hendina fyrir aftan bak og grýtir honum utan í vegg. Þar áður voru þeir búnir að kalla að ef við ætluðum ekki að fá sekt fyrir að hlýða ekki lögreglu þá skyldum við drulla okkur út. Þegar hann grýtti honum utan í vegginn voru félagar hans ekki sáttir við það og fóru að mótmæla þessu. Spurðu: „Hvað í fokkanum ertu að gera?“ Þá dregur lögreglumaður upp piparúðann og sprautar yfir fólk án þess að kalla mace,“ sagði Elís meðal annars. 

Á meðal þeirra sem hafi fengið piparúða í andlitið hafi verið 17 ára stúlka sem hafi ekki verið að gera neitt. Þrír leituðu á Fjórðungssjúkrahúsið í Neskaupstað eftir að hafa fengið piparúða í augun.

Óskar Þór var einn þriggja lögreglumanna sem tóku þátt í aðgerðinni. Hann sagði í samtali við RÚV að unglingar allt niður í 16 ára hafi reynst vera að drekka, enginn hafi viðurkennt að vera húsráðandi og lögregla hafi árangurslaust í 15 mínútur reynt að rýma svæðið með góðu. Þá segir hann ungmenni á staðnum hafa gert aðsúg að lögreglu þegar einn piltur hafi verið handtekinn og að ekkert annað hafi verið í stöðunni en að beita piparúða.

Segir ítrekað vegið að starfsheiðri lögreglu

Óskar Þór hefur áður blandað sér í umræðuna um vopnaburð lögreglu, en árið 2014 skrifaði hann pistil um málið á Facebook, og fjallað var um á Vísi, þar sem hann biður fólk um að treysta sér – allar hans ákvarðanir séu og verði alltaf teknar með hagmuni og velferð annarra í húfi. 

Óskar Þór Guðmundsson

Mynd: Facebook

Í pistli sem Óskar Þór birti á Facebook-síðu sinni í gær gagnrýnir hann þá umræðu sem hefur orðið í samfélaginu í kjölfar ákvörðunar ríkislögreglustjóra að sérsveitamenn beri vopn á fjölmennum mannamótum í sumar. „Sumir hafa beinlínis sagt að lögreglumaður með skotvopn sé stórhættulegur almennum borgurum og talsverðar líkur séu á því að menn bara missi stjórn á skapi sínu og skjóti almenna borgara í gríð og erg. Þessi komment eru afsprengi þess að við búum í opnu samfélagi þar sem allir hafa rétt á að tjá sig hversu málefnaleg sú tjáning er og allir geta tjáð sig um málefni sem þeir hafa litla eða enga þekkingu á,“ skrifar Óskar Þór meðal annars. Hann segir ekki fara mikið fyrir rökræðum í þessum hópi, aðeins upphrópanir og skítkast út í stétt lögreglumanna sem hefur það vandasama verk með höndum að gæta öryggis þessa sama fólks. 

„Ekki hefur lögreglan á Íslandi forvirkar rannsóknarheimildir eins og lögregla í öllum löndum í kringum okkur.“

„Kannanir sem hafa verið gerðar sýna að mjög mikill meirihluti þjóðarinnar stendur á bak við lögregluna og hefur skilning á því að þessar aðgerðir eru nauðsynlegar í þeirri viðleitni að tryggja öryggi borgaranna og gera lögregluna betur í stakk búna til að bregðast við ef „skíturinn fer í viftuna“. Ekki hefur lögreglan á Íslandi forvirkar rannsóknarheimildir eins og lögregla í öllum löndum í kringum okkur og því ólíklegra að það takist að upplýsa og koma í veg fyrir ódæðisverk áður en þau verða framin,“ skrifar Óskar Þór ennfremur og biður fólk um að vanda sig í þessari umræðu, því flestum lögreglumönnum sárni þegar vegið sé ítrekað að starfsheiðri þeirra og þeir úthrópaðir sem ótýndir glæpamenn.