„Afsakið, en hvaða tungumál eruð þið að tala?“ spyr hún með þykkum þýskum hreim og truflar okkur vinkonurnar þar sem við sitjum á nýlegu kaffihúsi í heimabænum okkar og ræðum um gamla tíma og nýja. Þýsku konurnar höfðu sest niður við borðið okkar nokkrum mínútum fyrr því allir aðrir stólar voru uppteknir, í bænum þar sem ekki borgaði sig að reka bakarí í barnæsku minni sökum fámennis. Nú eru hér þrír veitingastaðir og tvö kaffihús. Í litla sjávarþorpinu, sem hefur mátt þola að hver útgerðin á fætur annarri er seld úr bæjarfélaginu, mælist nú ekkert atvinnuleysi, heldur fólksfjölgun og húsnæðisskortur.
Eftir að hafa hrósað tungumálinu okkar og landslaginu bendir konan á kunnuglega mynd af fossi og fjalli undir tindrandi norðurljósum. „Vitið þið hvort það er langt í þennan foss héðan?“ spyr hún varfærnislega. Við biðjum hana að líta út um gluggann og bendum henni á að fjallið sem hún sé að horfa á sé sama fjall og á myndinni, innst inni sármóðgaðar yfir því að ferðamenn þekkja ekki lengur fjallið „okkar“ frá „réttri“ hlið.
Konan verður allt í einu yfir sig spennt. Hún segir okkur að börnin hennar hafi gefið henni púsluspil með þessari mynd í jólagjöf í tilefni yfirvofandi Íslandsfarar. Það hafi tekið hana langan tíma að púsla myndina og nú muni hún loksins berja fossinn og fjallið eigin augum. Hún verður eins og lítið barn; iðar í sætinu af spenningi og í augunum skín einlæg gleði.
Ég get hins vegar ekki varist þeirri hugsun að hún muni verða fyrir vonbrigðum. Þó svo að staðurinn sé fallegur verður hann aldrei jafn tilkomumikill og á photoshoppuðu ferðabæklings-myndunum. Þá muni rútan ekki komast fyrir á litla löngu-sprungna bílaplaninu og neyðast til þess að leggja á götunni. Heimafólk mun fussa og sveia, flauta og skammast, yfir frekum ferðamönnum sem leggi sjálfa sig og aðra í hættu með því að leggja á þjóðveginum. Stórslys á þessu svæði virðist óumflýjanlegt. Og þegar það gerist verður ferðamönnunum kennt um, en ekki þeim sem sáu hættuna fyrir og hefðu getað byggt upp betri aðstöðu í stað þess að kvarta og kveina yfir „ágangi“ þeirra sem björguðu byggðinni.
Athugasemdir