Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 5 árum.

Fréttir Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

Boða 2 prósenta aðhald í ríkisrekstri

Útgjöld til háskólastigsins lækka úr 46,8 milljörðum niður í 43,2 milljarða á næsta ári og aðhaldskröfur leiða meðal annars til þess að útgjöld til almanna- og réttaröryggis verða 1,9 milljörðum lægri á áætlunartímabilinu en þau hefðu ella orðið.

23. mars 2019 · 13:20

Jóhann Páll Jóhannsson

ritstjorn@heimildin.is

Gerð verður 2 prósenta aðhaldskrafa til flestra málefnasviða hins opinbera frá 2020 til 2022 samkvæmt fjármálaáætlun ríkisstjórnarinnar sem birt var á vef Alþingis í dag.

Þetta stendur til þrátt fyrir að horfur séu á kólnun í hagkerfinu en samkvæmt þjóðhagsspá Hagstofunnar verður hagvöxtur aðeins 1,7 prósent í ár.

Stefnan er í samræmi við afkomumarkmið fjármálastefnunnar sem ríkisstjórnin setti sér í upphafi kjörtímabils á grundvelli laga um opinber fjármál.

Aðhaldskrafan gagnvart heilbrigðisstofnunum, öldrunarstofnunum og skólum verður 0,5 prósent og engin aðhaldskrafa verður gerð til bótakerfa almannatrygginga og atvinnuleysis, sjúkratrygginga og dómstóla. Gert er ráð fyrir 3,6 til 4 prósenta atvinnuleysi á áætlunartímanum og munu útgjöld vegna atvinnuleysistrygginga þróast með hliðsjón af því.

Þrátt fyrir aðhaldið munu framlög til flestra málaflokka hækka verulega næstu árin. Þá er gert ráð fyrir að fjárfestingarstig hins opinbera verði hærra en verið hefur; alls munu framlög ríkissjóðs til fjárfestingar nema um 400 milljörðum króna á árunum 2020 til 2024.

„Skapa má aukið svigrúm til fjárfestinga í innviðum á komandi árum með því að nýta afrakstur af eignum ríkisins,“ segir í greinargerð fjármálaáætlunar. „Í því skyni gæti t.d. komið til skoðunar að nýta söluandvirði á eignarhlutum ríkissjóðs í fjármálafyrirtækjum, að skapa tekjur af uppbyggingu og þróun á landsvæðum í eigu ríkisins og með því að minnka eignarhluti ríkisins í opinberum fyrirtækjum eða breyta fjármagnsskipan þeirra til að gera þeim fært að auka arðgreiðslur. Einnig má taka upp notendagjöld fyrir afnot nýrra innviða og efna til samstarfs um verkefni með einkaaðilum og fagfjárfestum.“

Fæðingarorlof verður lengt í 12 mánuði á árunum 2020 og 2021 en kostnaður af þeirri aðgerð nemur 900 milljónum árið 2020, 2,7 milljörðum árið 2021 og 3,8 milljörðum frá og með árinu 2022.

Stofnframlög til almennra íbúða hækka um 2,1 milljarð frá og með árinu 2020 til ársins 2022 og stofnstyrkir til kaupa eða byggingar almennra íbúða vaxa einnig umtalsvert.

Þá aukast útgjöld til samgönguframkvæmda 4 milljörðum meira en áður stóð til frá og með 2020. Framlög til byggingar nýrra hjúkrunarrýma aukast um 500 milljónir króna árið 2020, 1,5 milljarða árið 2021 og 2 milljarða árin 2022 og 2023.

Hér má sjá útgjaldarammana í heild:

Samkvæmt fjármálaáætluninni munu umsvif ríkisins dragast saman á áætlunartímanum miðað við almenn umsvif í hagkerfnu.

Frumtekjur hins opinbera (þ.e. skatttekjur og annað en vaxtatekjur og óreglulegir liðir) fara úr því að vera 29,3 prósent af vergri landsframleiðslu árið 2020 (931,8 milljarðar) niður í 27,8 prósent árið 2024 (1.093 milljarðar).

Frumútgjöld (þ.e. heildargjöld að frádregnum vaxtagjöldum) lækka einnig um eitt prósentustig, úr 26,9 prósentum árið 2020 (856,6 milljarðar) í 25,9 prósent árið 2024 (1.019 milljarðar).

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

FréttirRíkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

Fylgi VG svo lítið „að það er spurning hvort að það geti minnkað mikið“

Ólafur Þ. Harðarson stjórnmálafræðingur segir ágreining milli forsætisráðherra og utanríkisráðherra um hjásetu Íslands í allsherjarnefnd Sþ ekki bæta þegar erfiða stöðu í stjórnarsamstarfinu en telur frekar ólíklegt að hann ráði úrslitum um framhald þess.

ÚttektRíkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

Þau stýra Íslandi

Ný ríkisstjórn Vinstri grænna, Framsóknarflokks og Sjálfstæðisflokks, undir forystu Katrínar Jakobsdóttur, tók við völdum 28. nóvember síðastliðinn. Litlar breytingar urðu á mannaskipan en töluverðar á sætaskipan. Hér er fólkið sem stýrir nú landinu, bakgrunnur þess og umdeild mál þeim tengd.

ÚttektRíkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

Stjórnarsáttmálinn er stefna Framsóknarflokksins

Ný ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur er miðjusækin íhaldsstjórn, að mati Eiríks Bergmanns Einarssonar stjórnmálafræðings. Gera á allt fyrir alla, að mati Stefaníu Óskarsdóttur stjórnmálafræðings. Sum þeirra mála sem ekki náðu fram að ganga á síðasta kjörtímabili ganga aftur í sáttmálanum en annarra sér ekki stað.

ÚttektRíkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

Ný ríkisstjórn boðar einkaframkvæmdir, orkuskipti og bankasölu, en kvótakerfið og stjórnarskráin fara í nefnd

Ný ríkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur setur þrjú megin viðfangsefni í forgrunn: Loftslagsmál, öldrunar- og heilbrigðismál og tæknibreytingar. Styðja á við stafræna tækni í heilbrigðismálum. Lítið er rætt um skattamál. Einkaframkvæmdir verða í vegakerfinu og væntanlega rukkað fyrir notkun vega.

FréttirRíkisstjórn Katrínar Jakobsdóttur

Nýja ríkisstjórnin: Umhverfismálin færast frá Vinstri grænum til Sjálfstæðisflokks

Menningarmál og viðskipti fara í sama ráðuneyti, og menntamálin klofna í tvö ráðuneyti. Guðlaugur Þór Þórðarson úr Sjálfstæðisflokki verður umhverfisráðherra í stað Guðmundar Inga Guðbrandssonar úr Vinstri grænum. Orkumálin verða færð undir umhverfisráðherra.

Leiðari

Jón Trausti Reynisson

Hvað varð um Vinstri græn?

Hvernig VG sigraði stjórnmálin en varð síðan síðmiðaldra.

Mest lesið

ViðskiptiKvika og Ortus

Fyrirtækið sem Kvika keypti kom að lánum til félags konu Ármanns

Breska fyrirtækið Ortus Capital, sem Ármann Þorvaldsson, núverandi forstjóri almenningshlutafélagsins Kviku, var hluthafi í var einn af lánveitendum breska kráarfyrirtækisins Red Oak Taverns, sem eiginkona Ármanns á hlut í. Þetta fyrirtæki varð síðar að Kviku Securities í Bretlandi og keypti það breskt lánafyrirtæki af viðskiptafélögum fyrir tveimur árum fyrir milljarða króna.

FréttirLaxeldi

Umsækjandi hjá MAST vill rökstuðning: „Ég er vonsvikinn“

Egill Steingrímsson dýralæknir var annar af umsækjendunum um sviðsstjórastarf hjá Matvælastofnun sem meðal annars snýst um eftirlit með laxeldi. Fiskalífeðlisfræðingurinn Þorleifur Ágústsson var ráðinn fram yfir hann og vakti ráðningin athygli innan MAST vegna jákvæðra skrifa hans um laxeldi hér á landi.

ÚttektStríðið um líkamann

,,Aðgerðin hafði aldrei verið framkvæmd“

Kona sem taldi sig hafa gengist undir skurðaðgerð vegna offitu á sjúkrahúsi erlendis fékk síðar staðfest af lækni hérlendis að aðgerðin hefði ekki verið framkvæmd. Læknir konunnar segir að magaspeglun hafi strax sýnt það. Lögfræðingar sjúkrahússins ytra segja þetta af og frá og hótuðu konunni lögsókn ef hún opinberaði nafn læknisins eða sjúkrahússins.

Fréttir

Flakkaði milli fjölskyldumeðlima á meðan hún var í menntaskóla

Það er þingkonunni Lilju Rannveigu Sigurgeirsdóttur hjartans mál að koma upp heimavist á höfuðborgarsvæðinu. Hún var sjálf nemandi sem flutti í bæinn til að stunda nám við Verzlunarskóla Íslands og þekkir það því af eigin raun að geta ekki komið sér almennilega fyrir á meðan náminu stendur. Hún segir það skipta máli að það sé heimavist á höfuðborgarsvæðinu til að tryggja jafnrétti fyrir alla á landinu þegar kemur að námi.

Aðsent

Ole Anton Bieltvedt

Skálkað í skjóli lögreglu

Ole Anton Bieltvedt skrifar um íslenska nagladekkjaæðið, sem honum finnst með ólíkindum.

Greining

Sleppti máltíðum til þess að komast frá Ásbrú

„Stanslaust vonleysi vaknar um leið og þú mætir,“ segir ungur venesúelskur hælisleitandi um Ásbrú. Þar hafi verið ómögulegt fyrir hann, eða nokkurn mann, að aðlagast íslensku samfélagi – sem er atriði sem stjórnmálamenn þvert á flokka hafa sagt mikilvægt. Félags- og vinnumarkaðsráðherra hefur sagst vilja fleiri búsetuúrræði á borð við Ásbrú.

FréttirLaxeldi

Kristrún gagnrýnir ríkisstjórnina út af laxeldinu: „Lengi getur vont versnað“

Kristrún Frostadóttir, formaður Samfylkingarinnar, gagnrýnir ríkisstjórnina harkalega vegna ákvæðis í frumvarpi um laxeldi þar sem kveðið er á um að laxeldisfyrirtækin fái ótímabundin leyfi til að stunda laxeldi hér á landi.

FréttirForsetakosningar 2024

Kosningaspáin: Katrín og Baldur með nánast sama fylgi

Halla Hrund Logadóttir er sá forsetaframbjóðandi sem er á mestri siglingu samkvæmt nýjustu kosningaspá Heimildarinnar. Ekki marktækur munur á efstu tveimur frambjóðendunum og enginn nær yfir 30 prósent fylgi.

Pistill

Þorvaldur Gylfason

Hvar stöndum við?

Hvorki kaupmáttur né ævilengd er ástæða þess að Ísland situr í þriðja sæti Velferðarvísitölu Sameinuðu þjóðanna, heldur menntun metin með lengd skólagöngu, án tillits til árangurs af skólastarfinu.

VettvangurÁ vettvangi

Á vettvangi með kynferðisbrotadeildinni: Leigubílstjórinn handtekinn

„Halló. Þú þarft að koma með okkur,“ segir lögreglan við mann sem verður færður á lögreglustöð vegna gruns um kynferðisbrot. Áður hafði leigubílstjóri verið handtekinn vegna sama máls. Báðir mennirnir eru komnir í farbann. Á vettvangi er ný hlaðvarpssería þar sem Jóhannes Kr. Kristjánsson fylgist með störfum kynferðisbrotadeildar lögreglunnar á höfuðborgarsvæðinu. Hér er fyrsti þáttur.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

FréttirLaxeldi

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"

MAST tilkynnti starfsmönnum sínum um það á miðvikudaginn að búið væri að ráða Þorleif Ágústsson sem nýjan sviðsstjóra yfir meðal annars fiskeldisdeildina hjá stofnunina. Þorleifur hefur skrifað greinar þar sem hann talar fyrir laxeldi í sjókvíum. Þorleifur segist vera vísindamaður og að hann taki ekki afstöðu. Forstjóri MAST, Hrönn Jóhannesdóttir vill ekki ræða um ráðninguna þegar eftir því er leitað.

Pistill

Sif Sigmarsdóttir

Á barmi skilnaðar

Værum við sáttari við hlutskipti okkar ef við værum ekki stöðugt með fyrir augunum skíðaferðir, fermingar og berar táslur á Tene?

FréttirLaxeldi

Ríkisstjórnin vill gefa kvótann í laxeldinu um aldur og ævi

Í frumvarpi matvælaráðherra um lagareldi er kveðið á um að laxeldisfyrirtækin í landinu hafi „ótímabundin“ rekstrarleyfi til að stunda sjókvíaeldi í íslenskum fjörðum. Hingað til hafa rekstrarleyfin verið tímabundin í 16 ár. Með þessu ákvæði munu stjórnvöld á Íslandi ekki geta bannað sjókvíaeldi án þess að baka sér skaðabótaskyldu gagnvart laxeldisfyrirtækjunum.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Handbók um leiðir til að þykjast siðlegur ráðherra

Á Íslandi er við lýði regluverk sem á að koma í veg fyrir spillingu ráðherra og auka traust á stjórnsýslu. Nýlega var gefin út handbók með útskýringum á reglunum með raunhæfum dæmum. Raunveruleikinn sýnir hins vegar að ráðherrar láta þetta ekki hafa áhrif á hegðun sína. Reglurnar gilda bara þegar það reynir ekki á þær.

Það sem ég hef lært

Arnbjörg Ösp Matthíasdóttir

Lærði ung að lífið er núna

Sýn Arnbjargar Aspar Matthíasardóttur á lífið breyttist sviplega fyrir tuttugu árum þegar kærasti hennar féll frá þegar lífið blasti við þeim. „Lífið er einmitt núna, njótum núna, nýtum tækifærin.“

GreiningFjármálaáætlun 2025-2029

Öryrkjar borga fyrir kjarasamninga og tugir milljarða settir í borgarlínu

Ríkissjóður verður rekinn í halla í næstum áratug samfleytt áður en viðsnúningur næst. Til að fjármagna tugmilljarða króna útgjöld vegna Grindavíkur og kjarasamninga á meðal annars að fresta greiðslum til örorkulífeyriskerfisins, selja eignir fyrir tugi milljarða króna og lækka framlög í varasjóð. Framkvæmdum sem áður hefur verið frestað er frestað á ný en peningar settir í nýja þjóðarhöll og tugir milljarða króna verða tiltækir í borgarlínu og tengd verkefni. Vaxtabyrðin á ríkissjóði verður þó þung. Á næsta ári mun hann borga 121 milljarð króna í slíka.

ÚttektStríðið um líkamann

Samfélagslega viðurkennd skotmörk

Fitufordómar grassera innan heilbrigðiskerfisins og úti í samfélaginu segja fjórar konur sem hafa um árabil barist fyrir því að jöfn virðing sé borin fyrir öllum líkömum. Prófessor í sálfræði segir fitufordóma einu hleypidómana sem enn séu samþykktir í nútímasamfélögum.

FréttirForsetakosningar 2024

Sigríður Hrund greiddi fyrir viðtal á NBC – Verðið trúnaðarmál

Sigríður Hrund Pétursdóttur forsetaframbjóðandi greiddi ásamt nokkrum öðrum konum fyrir birtingu viðtals við hana hjá bandaríska fjölmiðlinum NBC en verðið er trúnaðarmál. Hún segist hafa viljað grípa tækifærið til þess að benda á það hve opið framboðsferlið er á Íslandi og til þess að sýna að venjuleg kona gæti boðið sig fram til forseta.

ViðskiptiKvika og Ortus

Fyrirtækið sem Kvika keypti kom að lánum til félags konu Ármanns

Mest lesið í mánuðinum

Viðtal

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman.

Viðtal

Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman

Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan.

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

ViðtalForsetakosningar 2024

Eina leiðin til að halda lífinu áfram var að koma út

Baldur Þórhallsson bældi niður eigin kynhneigð frá barnsaldri og fannst hann ekki geta verið hann sjálfur. Fyrir 28 árum tók hann ákvörðun um að koma út úr skápnum, það var ekki annað í boði ef hann ætlaði að halda áfram með lífið. Nú stefna þeir Felix Bergsson á Bessastaði. „Við eigum 28 ára ástríkt samband að baki og höfum ekkert að fela,“ segir Felix.

FréttirForsetakosningar 2024

Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings

Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.

ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“

Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ.

Fréttir

Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu

Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000.

Rannsókn

Risar í landbúnaði orðnir að fríríki og geta stýrt verði eins og þeim sýnist

Lagabreyting sem var fyrir einu og hálfu ári kölluð „aðför að neytendum“ var samþykkt á Alþingi í lok síðustu viku með atkvæðum minnihluta þingmanna. Um er að ræða afnám á ólögmætu samráði stærstu landbúnaðarfyrirtækja landsins. Lagabreytingunni var laumað inn í frumvarp á lokametrum afgreiðslu þess með mikilli aðkomu þeirra sem mest græða á henni.

Fréttir

Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði

Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.

FréttirForsetakosningar 2024

Halla nú ósammála mörgu sem hún beitti sér fyrir sem framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs

Árið 2007 mælti Halla Tómasdóttir, sem þá var framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs, fyrir breytingum til þess að Ísland gæti orðið „best í heimi.“ Þar á meðal var að setja á flata og lága skatta, einkavæða háskóla og heilbrigðiskerfi, einkavæða náttúruauðlindir og stórauka enskukennslu. Heimildin kannaði hver viðhorf Höllu væru til málaflokkanna í dag.