Mér finnst mál oftast ekki vera svart-hvít og oft rokka ég til í afstöðu minni til tiltekinna mála. Nýlegt dæmi eru samflokksmenn mínir í Pírötum sem mér hefur fundist mjólka dálítið hart reiðina vegna Klaustursmálsins. Þegar það á að fara að setja mennina sem gengu á siðgæðisvitund þjóðarinnar, í stöðu þolenda eineltis, þá snýst mér hugur í þeirri afstöðu. Þá er greinilega eitthvað í land í umræðunni og því verður ekki breytt nema að þrýsta á einhverja óþægindapunkta.
Eitt mál sem hefur verið í umræðunni upp á síðkastið er Eurovisionkeppnin í Ísrael og þar er einmitt mál sem að er með svo marga afkima og flækjur að það verður ekki svart né hvítt. Þá er basl að afpakka þættina til að finna lendingu sem er ekki dogmatísk og tekur meira en eitt sjónarmið til greina.
Dáist að gyðingum
Gyðingum var í lok seinni heimsstyrjaldarinnar og að helförinni aflokinni var veittur stuðningur til að setjast að á landsvæði sem var undir stjórn nýlenduveldisins Bretlands. Þá var viðhorfið að eina leiðin til að gyðingar gætu fundið til öryggis væri ef þeir væru byggju í eigin ríki, og í ljósi þá nýliðinna atburða er það viðhorf réttlætanlegt. Það var þó ekki átakalaust að vinna að því að koma slíku ríki á fót og hafa átökin haldið áfram alveg til dagsins í dag. Á þessu landsvæði var nefnilega fyrir fullt af fólki sem sætti sig illa við að missa landsvæði sitt. Það hafði verið undir stjórn Breta en það er annars eðlis að búa einhvers staðar þar sem einhver segist eiga landsvæði þitt eða að vera látin fara burt af því.
Sú stefna að vinna að Ísraelsríki kallast Zíonismi. Páll Óskar talaði í vikunni um gyðinga í stað Ísraela eða Zíonista og ég ætla að reyna að halda mig frá því að gera sömu mistök. Oft hefur gagnrýni á Zíonisma eða Ísrael verið úthrópuð sem gyðingahatur en það rennir stoðum undir þá afstöðu ef það á að taka þá stefnu og heimfæra hana á alla gyðinga. Í grunninn er ég ekki mótfallinn Zíonisma. Eins og ég sagði áðan þá er mjög skiljanlegt að miðað við hvernig komið hefur verið fram við gyðinga í gegnum aldirnar, og ekki síst á þeirri seinustu, að öryggi þeirra sé best þjónað með eigin ríki og að þeir eigi tilkall til slíks. Ég hef heldur ekki neitt á móti gyðingum sem hóp. Ef eitthvað er þá er ég dálítill aðdáandi þeirra og dáist að mörgu sem gyðingar hafa áorkað. Ég heillast af mörgu úr samfélagsvenjum þeirra, eins og að gefa tíund til fátækra en ekki bara til að ýta undir auðæfi kirkjunnar. Hlutfall þeirra af nóbelsverðlaunahöfum í samanburði við höfðatölu er aðdáunarverður. Samheldni og útsjónarsemi og árangur þessa hóps er fyrir mér eitthvað til að dást að en ekki til að tortryggja.
„Ég vill vera stuðningsmaður Ísraels en ég get það ekki við þessar aðstæður“
Það hefur verið herjað Ísrael af nágrönnum þeirra. Reglulega er eldflaugum skotið inn yfir landamærin og lönd eins og Íran fjármagna hryðjuverkahópa sem vilja eyða tilvist Ísraels. Í Palestínu eru svo Hamas, samtök sem hafa eyðingu Ísraels sem höfuðmarkmið, og þar voru Hamas samtökin kosin til valda í lýðræðislegum kosningum. Ég get vissulega skilið að Ísraelsmenn upplifi andstöðu í sinn garð, og jafnvel skort á stuðningi frá vestrænum þjóðum, sem gyðingahatur. Ekki hefur meðferðin á þeim í sögulegu samhengi skotið stoðum undir annað.
En það verður ekki hjá því litið að Ísraelar eru að loka Palestínumenn inni í gettóum. Ísraelsmenn eru í yfirburðastöðu gagnvart Palestínumönnum og nýta hana til að takmarka lífsgæði og brjóta á mannréttindum. Áralöng landtaka, sprengingar á hverfum, dráp á börnum, innrásir á heimili, harðræði, og ómannúðleg meðferð hefur verið Ísrael til ósóma. Það er valdahalli hjá Ísraelum og Palestínumönnum, og þó að fjandsemi sé ríkjandi á báða bóga þá gerir það ekki stöðuna jafna og þá ber Ísrael þungann af ábyrgðinni sem verður ekki afsakaður með neinu sem var talið að ofan.
Ég er sammála því sem Páll Óskar sagði, að draga eigi lærdóm af helförinni, og hegðan Ísraela bendir ekki til að þeir hafi dregið þann lærdóm. Nema lærdómurinn felist í því að endurtaka mannréttindabrot gegn fólki í veikari stöðu og réttlæta hana með tortryggni.
Ég vill vera stuðningsmaður Ísraels en ég get það ekki við þessar aðstæður.
Athugasemdir