1918 var ekki gott ár. Það hófst með hræðilegum vetrarkuldum, heimsstyrjöldin hafði þrengt hlut Íslendinga mjög illilega, þýskir kafbátar jafnt sem hin hefðbundnu ofsaveður sátu um íslensk skip, um haustið gaus Katla og olli miklu tjóni og svo kom spænska veikin. 4-500 manns dóu, helmingurinn í höfuðstaðnum.
Meðan fólk var enn að deyja úr veikinni og flest heimili í Reykjavík enn í sárum, þá fór hins vegar fram athöfn við Stjórnarráðshúsið.
Ísland varð fullvalda.
Draumur svo margra undanfarna áratugi varð orðinn að veruleika.
Athöfnin var hátíðleg en afar lágstemmd, því enn lá mistur veikinnar yfir bænum. Menn drúptu höfði yfir hinum dánu en fögnuðu þó einlæglega hinum nýja áfanga. Frá Stjórnarráðshúsinu gekk íslensk alþýða einbeitt til móts við framtíðina, frekar en ofsakát.
Núna 100 árum seinna á að minnast þessara tímamóta með hátíðarfundi Alþingis og valdastéttarinnar á Þingvöllum. Og svo verður galadinner um kvöldið með fínum boðsgestum.
Það verður heilmikið tilstand, en athyglisvert er að bæði leynt og ljóst er greinilega ætlast til þess að íslensk alþýða haldi sig fjarri. Öryggissjónarmiðin, þið vitið, öryggissjónarmiðin!
Almenningur fær að horfa á fína fólkið hrista orðurnar sínar og skartið í beinni útsendingu í sjónvarpinu, en honum er ekki boðið.
Og til að tryggja að fína fólkið fái örugglega að vera í friði, þá verður Almannagjá til dæmis lokuð almenningi.
Þarna eiga þingmenn að samþykkja þrjú óumdeild mál, „gefa“ peninga til Barnamenningarsjóðs, hafrannsóknarskips og bókaútgáfu. Valdastéttin ætlar að „gefa“ þjóðinni mikilfengleg rit um annars vegar bókmenntir frá landnámi og hins vegar málverk af Þingvöllum.
Ég veit lítið um Barnamenningarsjóð, ekkert um hafrannsóknarskip en svolítið um bókaútgáfu. Þess vegna veit ég að sú upphæð sem ætluð er til bókanna tveggja er bara bull.
Fljótt á litið mun kostnaður við bækurnar verða þrisvar til fjórum sinni hærri en sú upphæð sem valdastéttin ætlar að „gefa“ á Þingvallafundinum.
Þegar þingmenn rétta upp hönd til að samþykkja „gjöfina“ til bókaútgáfu, þá mega þeir sem sé vita að annaðhvort mun síðan þurfa að hækka upphæðina mjög verulega, eða það verður ekkert úr neinu.
En það er allt í lagi, því þá verður veislan búin og óbreytt alþýðufólk búið að hreinsa til, þvo upp, taka niður pallana.
Valdastéttin hefur fengið að skemmta sér og valdastéttin hefur fengið að lokka til sín nýja þingmenn VG, Samfylkingar og Pírata, Flokks fólksins og Miðflokksins, og valdastéttin hefur sagt við þá í miðjum dýrlegum veisluhöldunum:
„Allt þetta munuði fá ef þið fallið fram og tilbiðjið mig.“
Það er verið að gera nýtt fólk samsekt í prjáli og bruðli og kenna því að standa með valdastéttinni, ekki almenningi.
Og það er líka verið að kenna almenningi: „Haldið ykkur á mottunni og þá fáiði kannski að horfa á líf valdastéttarinnar í sjónvarpinu um leið og þið skúrið eftir hana.“
Það er ekki endilega vond hugmynd að halda veislu til að minnast fullveldisins.
En til þeirrar veislu átti að bjóða íslenskum almenningi. Fólki onúr Breiðholti og frá Flateyri, fólki frá Sandgerði, fólki frá Vestmannaeyjum og úr Grafarvoginum. Það átti að bjóða börnum, gamalmennum, sjúklingum, krossfit-keppendum, innflytjendum og ljósmæðrum.
Einhver mundi segja að þingmenn væru þverskurður þjóðarinnar og því verðugir fulltrúar hennar við slík veisluhöld.
Nei. Ef valdastéttin býður þingmönnum til veislu útá embætti þeirra, þá eru þeir ekki fulltrúar almennings.
Ekki fulltrúar mínir að minnsta kosti.
Svei.
Athugasemdir