Sýslumaðurinn á höfuðborgarsvæðinu og Sýslumaðurinn á Suðurlandi skilgreina  umgengnistálmanir sem ofbeldi gegn börnum og senda gjarnan barnaverndarnefndum tilkynningar um slíkt ofbeldi eftir uppkvaðningu dagsektarúrskurða.  

Telur nálgunina óæskilegaHrefna Friðriksdóttir lagaprófessor segir engum til góðs að nálgast tálmunarmál með einstrengingslegum hætti og skilgreina tálmun almennt sem ofbeldi.

MYND: GOLLI / KJARTAN ÞORBJÖRNSSON

Hrefna Friðriksdóttir, prófessor í fjölskyldurétti við Háskóla Íslands og einn af höfundum frumvarps sem lá til grundvallar endurskoðun á barnalögum árið 2012, er ósammála túlkun sýslumanns og bendir á að því sé hvergi slegið föstu í lögum eða lögskýringargögnum að tálmun á umgengni jafngildi ofbeldi.

„Það er mjög umdeilanlegt hvort skilgreina eigi tálmun sem ofbeldi og það er sérstaklega umdeilanlegt hvort það sé nokkur þörf á því eða hvort nokkur sé neinu bættari við það,“ segir hún.

Stundin hefur undir höndum tvær tilkynningar sem sýslumannsfulltrúar á höfuðborgarsvæðinu sendu barnaverndarnefnd í fyrra. Í báðum tilvikum er um að ræða mæður sem sýslumannsfulltrúar saka um andlegt ofbeldi gegn börnunum sínum, einvörðungu á þeim grundvelli að kveðinn hafi verið upp dagsektarúrskurður og sýslumaður telji þær hafa tálmað umgengni. 

Tilkynningarnar virðast staðlaðar; þær eru orðaðar með svipuðum hætti og einungis tilgreint að „móðir hafi tálmað umgengni barnsins við föður“ og þannig beitt barnið „tilfinningaleg[u]/sálræn[u] ofbeldi“. Konurnar fengu ekki að vita af tilkynningunum fyrr en um ári eftir að þær voru sendar og í hvorugu tilvikinu hafði sýslumannsfulltrúi eða sérfræðingur í málefnum barns rætt við barnið sem átti í hlut.