Fjármálastjóri Icelandair Group, Bogi Nils Bogason, segir að flugfélagið hafi ákveðið að selja hótelin sem fyrirtækið rekur af því það sé „eðlilegt að aðrir taki við hótelrekstrinum“. Hótelin eru rekin í gegnum félagið Flugleiðahótel ehf., annars vegar undir merkjum Icelandair hótel og hins vegar Eddu hótel. Alls er um að ræða 19 hótel.
Icelandair Group greindi frá hótelsölunni með tilkynningu fyrir skömmu en ástæða hótelsölunnar kom ekki skýrt fram í henni heldur var talað um að Icelandair ætlaði sér nú að einbeita sér að „kjarnastarfsemi“ sinni, flugrekstrinum. Þá vildi Icelandair einnig, miðað við svör Boga, halda hótelunum í samstæðu Icelandair meðan verið væri að byggja Ísland upp sem heilsárs áningarstað ferðamanna.
Icelandair er stærsta fyrirtæki landsins út frá veltu - 155 milljarðar árið 2016 - og er skráð á hlutabréfamarkaðinn á Íslandi. Félagið er að langmestu leyti í eigu lífeyrissjóða.
„Það hefur tekist mjög vel og því finnst okkur eðlilegt að aðrir taki við hótelrekstrinum“
Kaupverð hótelasamstæðu Icelandair - ef kaupandi finnst - gæti numið á bilinu 10 til 13 milljörðum króna miðað við veltu félagsins. Um er að ræða rekstrafélag sem yfirleitt leigir fasteignirnar sem hýsa hótelin ef félögum eins og Reitum - þetta á til dæmis við um Hótel Natura í Reykjavík. Í tilkynningu Icelandair kom fram að áhugi væri á hótelakeðjunni innanlands sem utan. „Við höfum fundið fyrir miklum áhuga á félaginu að undanförnu, bæði frá innlendum og erlendum aðilum,“ var haft eftir Björgólfi Jóhannssyni, forstjóra Icelandair.
Sérfræðingur á fjármálamarkaði sem Stundin ræðir við segir afar ólíklegt að einhver innlendur fjárfestir eða félag muni kaupa hótelkeðju Icelandair. Til þess sé fjárfestingin of há. Hann segir miklu líklegra að kaupandinn þurfi að koma að utan, til dæmis einhver stór, erlend hótelkeðja eins og Radisson.
Ein af spurningunum sem stendur eftir varðandi söluna er af hverju Icelandair vilji selja hótelkeðjuna ef hún gengur vel og skilar hagnaði inn í samstæðu Icelandair. Er trúverðugt að stórfyrirtæki eins og Icelandair ákveði að selja frá sér góða mjólkurkú einfaldlega af því að rekstur hennar sé ekki hluti af „kjarnastarfsemi“ flugfélagsins og að það sé „eðlilegt“ að selja hótelrekstrinum sem félagið hefur byggt upp á liðnum árum þar sem markmiðið að gera Íslands að heilsárs áfangastað ferðamanna hafi tekist vel upp?
Um þetta segir Bogi meðal annars: „Icelandair Group er í eðli sínu flugfélag. Flugrekstur er okkar kjarnastarfsemi og er um 85% af veltu samstæðunnar. Miðað við okkar áætlanir mun þetta hlutfall aukast á næstu árum. Ákvörðunin nú snýst um að setja enn meiri rekstrar- og stjórnunarlegan fókus á flugreksturinn hjá Icelandair.“
Árið 2016 var hagnaðurinn á hótelasamstæðu Icelandair 361 milljón. Ársreikningur Icelandair Group fyrir árið 2017 liggur fyrir en ekki ársreikningur Flugleiðahótela ehf. í fyrra. Í ársreikningi Iceandair Group fyrir 2017 kemur ekki fram hvernig rekstur Flugleiðahótela ehf. gekk það árið. Árið 2015, þegar sá samdráttur sem nú hefur orðið vart við í íslenskri ferðaþjónstu var ekki orðinn sjáanlegur, var hins vegar 23 milljóna króna tap á rekstrinum. Hótelkeðja Icelandair var með ríflega 10 milljarða króna tekjur árið 2016 og rúmlega 8 milljarða tekjur árið 2015.
Bogi segir aðspurður að félagið hafi verið rekið með hagnaði árið 2017 og að horfur séu ágætar 2018. Hann segir að Icelandair hefði ekki sett hótelin í söluferli ef horfur í rekstrinum væru slæmar því þetta hefði slæm áhrif á verð þeirra. „Ákvörðunin núna tengist ekki afkomunni heldur skýrari fókus í starfseminni,“ segir Bogi og vísar þar til þess að Icelandair vilji huga að kjarnastarfsemi sinni, fluginu.
„Við höfum alltaf spáð því að það myndi hægja á fjölgun ferðamanna til landsins og teljum það reyndar heilbrigða þróun.“
Miðað við svör Boga tók Icelandair meðal annars ákvörðun um að láta ógert að selja hótelin árið 2012 vegna þess að Icelandair vildi leggja sitt af mörkum til að breyta Íslandi í heilsárs áfangastað ferðamanna. Þetta svar bendir til að Icelandair líti svo á að félagið eigi í viðskiptum sínum og ákvörðunum meðal annars að leggja sín lóð á vogarskálarnar fyrir hagsmuni þjóðarbúsins.
Bogi bendir á að þetta hafi tekist vel: „Á árinu 2012 fórum við í gegnum mikla stefnumótun. Þá var ákveðið að halda hótelunum áfram inn í samstæðunni og eitt af lykilatriðinum í stefnunni sem þá var sett snérist um að breyta Íslandi í heilsárs áfangastað ferðamanna. Það hefur tekist mjög vel og því finnst okkur eðlilegt að aðrir taki við hótelrekstrinum og Icelandair snúi sér alfarið af kjarnastarfseminni, fluginu.“
Bogi segir að hótelkeðja Icelandair sé sterk, líkt og flugrekstrarhluti samstæðunnar. „Icelandair Group hefur á undanförnum árum byggt upp fjárhagslega sterk félög í flug- og hótelrekstri. Innviðir hafa jafnframt verið byggðir upp, öflugt leiðarkerfi, hágæða hótel o.s.frv. Í umhverfinu núna felast mikil tækifæri fyrir sterk félög eins og okkar. Til að grípa tækifærin þarf skýran fókus og þangað stefnum við.“
Eitt af því sem líklegt má telja að vanti í þessi svör Boga sé það mat Icelandair að við taki nú erfiðari tímar í ferðaþjónustu og í bókunum ferðamanna á hótelum Icelandair á næstu misserum og árum og að þess vegna sé betra að selja hótelin út úr samstæðunni áður en þetta samdráttarskeið hefst fyrir alvöru. Þannig geti Icelandair fengið sem hæst verð fyrir hótelin sín, líklegast frá erlendum aðilum, áður en stöðnunar og samdráttarskeiðið í íslenskri ferðaþjónustu hefst fyrir alvöru.
Bogi segir Icelandair hafi alltaf spáð því að hægja myndi á fjölguninni í komu ferðamanna til landsins: „Í hreinskilni sagt þá hefðum við ekki sett félagið í söluferli ef við teldum horfurnar slæmar því það myndi að sjálfsögðu hafa neikvæð áhrif á verðið. Við höfum alltaf spáð því að það myndi hægja á fjölgun ferðamanna til landsins og teljum það reyndar heilbrigða þróun. Landið getur ekki tekið við tugprósenta aukningu ár eftir ár,“ segir Bogi.
Afar ólíklegt verður að teljast að Icelandair hafi byggt hótelkeðjuna upp með það fyrir augum að selja hana með þessum hætti enda hefur slík skýring aldrei komið fram í máli forsvarsmanna Icelandair. Sú ákvörðun virðist vera tiltölulega ný af nálinni. Þessu til stuðnings má benda á að Icelandair keypti Hótel Öldu á Laugavegi í apríl síðastliðnum auk þess sem flugfélagið opnar nýtt hótel við Mývatn í sumar.
*Athugasemd ritstjórnar. Í fyrri útgáfu greinarinnar kom fram samkvæmt heimildum Stundarinnar að Icelandair Group hafi gert tilraun til að selja veitingareksturinn á hótelum félagsins í lok síðasta árs. Bogi Nils Bogason segir að þetta sé rangt og hefur staðhæfing um þessar tilraunir verið fjarlægð úr greininni.
Athugasemdir