Kvennahreyfingin er ekki hefðbundið stjórnmálaafl. Við erum róttækur femínískur flokkur. Markmið okkar er að fjalla um óþægileg málefni og gera kröfur um breytingar þar sem þeirra er þörf. Við bjóðum okkur fram vegna réttlætiskenndar sem drífur okkur áfram og við höfum valið að hlusta á þessa réttlætiskennd. Við höfum líka ákveðið að við ætlum að standa með þolendum, við trúum þolendum þar til annað kemur í ljós. Það er dálítið öðrvísi afstaða en sú sem við eigum að venjast í samfélaginu.
Nærtækt dæmi um það hvernig samfélagið stendur með gerendum er nýlegt viðtal við stúlku á Akranesi. Þar lýsir hún því hvernig knattspyrnuþjálfari sem bjargaði lífi hennar með því að draga gerandann af henni, stóð samt með geranda því hann var jú saklaus þar til sekt var sönnuð af dómstólum. Nú síðast sýknaði héraðsdómur Austurlands mann af ofbeldisákæru sem hann hafði játað á sig. Rannsókn tafðist og málið er fyrnt. Maðurinn er saklaus samkvæmt laganna bókstaf.
Í byrjun vikunnar sendi Kvennahreyfingin frá sér yfirlýsingu um að við sæjum okkur ekki fært að taka þátt í fundi með formanni Kennarasambands Íslands. Embætti formannsins fylgir vald, og það vald færist yfir á persónuna sem gegnir embættinu hverju sinni. Eftir að alvarlega ásakanir komu fram undir nafni gagnvart verðandi formanni teljum við að hann hefði átt að verða við áskorunum um að endurnýja umboð sitt. Þar sem hann gerði það ekki, töldum við ekki rétt að þiggja fundarboðið og sitja undir ræðu hans.
Yfirlýsing Kvennahreyfingarinnar vakti hörð viðbrögð sumra kennara sem hafa sent okkur skilaboð á opinberum vettvangi þar sem við erum sakaðar um að standa ekki með kennurum. Ég skal alveg viðurkenna að þessi harkalegu viðbrögð komum mér í töluvert uppnám. Raunar svaf ég ekki um nóttina, lá stjörf, svitnaði og kastaði upp. Ég hef grun um að fleirum hafi liðið illa. Daginn eftir hugsaði ég skýrar og ákvað að lesa hvert eitt og einasta af þessum skilaboðum til þess að reyna að sjá og skilja hvað væri raunverulega verið að segja.
Niðurstaðan úr þessari óformlegu rannsókn er sú, að þó viðbrögðin hafi verið harkaleg sýna þau ótta og varnarleysi sem kennarar standa frammi fyrir. Þau óttast falskar ásakanir og óttinn er raunverulegur. Fólkið upplifði að við værum að taka afstöðu gegn kennurum sem eru í mjög viðkvæmri stöðu. Það er óþolandi ástand og ég skil vel að kennurum sárni ef þau meta það svo að afstaða Kvennahreyfingarinnar með þolendum væri þar með á móti kennurum.
„Við stöndum frammi fyrir nýrri veröld. Samfélagið eins og við þekktum það er á hvolfi.“
Ég get í fullri einlægni sagt að svo er ekki. Kvennahreyfingin vill taka stöðu með skólasamfélaginu því það er skólasamfélagið sem getur breytt öllu samfélaginu með fræðslu og forvörnum. Og það er greinilegur vilji til þess. Við höfum nefnilega líka fengið fjölmörg skilaboð frá kennurum sem þakka okkur fyrir að taka þennan slag. Þau skilaboð berast í einkaskilaboðum. Þöglir kennarar sem leggja ekki í það að taka slaginn á kaffistofunni. Vilja ekki leggja eld að eldfimu ástandi.
Við stöndum frammi fyrir nýrri veröld. Samfélagið eins og við þekktum það er á hvolfi. Hver samfélagsmiðlabyltingin á fætur annarri sýnir okkur að samfélagsgerðin okkar er biluð. Það þýðir ekki að líta undan og vonast til þess að allt verði gott aftur, ástandið var aldrei gott. Við eigum ekki að þurfa að lifa við ótta um að verða beitt ofbeldi en við eigum heldur ekki að þurfa að lifa við ótta um það að vera ásökuð að ósekju. Við erum samt hrædd, við erum hrædd við þennan nýja heim þar sem þolendur fá hljómgrunn, við erum vön hinu og kunnum leikreglurnar þar. Við erum öll mannleg, við erum öll fær um að gera mistök og við getum öll orðið gerendur og þolendur í ofbeldismálum.
Það sem við þurfum að gera saman núna er að taka ákvörðun um að uppræta ofbeldis- og nauðgunarmenningu. Við þurfum líka að ákveða hvernig við ætlum að gefa gerendum tækifæri til þess að koma til baka, læra af mistökum sínum og halda áfram að vera þátttakendur í samfélaginu. Skrímslavæðing og útskúfun gerir engum gagn, það höfum við lært af þeirri útskúfun sem þolendur hafa mátt þola svo lengi sem elstu menn muna. En við við verðum samt að geta gert kröfu um að fólk horfist í augu við gjörðir sínar og við verðum að mega trúa þolendum.
Við þurfum að læra af reynslunni og finna leiðir til þess að fyrirbyggja frekara ofbeldi og hlúa að þeim sem eru þolendur ofbeldis.
Kvennahreyfingin tekur stöðu með öllum þeim sem vilja jafnrétti í samfélaginu. En til þess að geta læknað samfélagið þarf að komast að rótum vandans. Ég tel að við höfum komist áleiðis í þeirri vinnu með þessari yfirlýsingu og við viljum gjarnan halda áfram að vinna með þann usla sem yfirlýsingin skapaði. Það er nefnilega þannig að þegar við áttum okkur á því hvað það er sem gerir okkur hrædd, þá höfum við tækifæri til að sýna hugrekki og gera nauðsynlegar breytingar.
Það er markmið Kvennahreyfingarinnar.
Athugasemdir