Svifryk hefur farið sex sinnum yfir heilsuverndarmörk í Reykjavík það sem af er ári. Frambjóðendur til borgarstjórnarkosninga eru sammála um að loftmengun sé vandamál og segja mikilvægt að leggja gjald á notkun nagladekkja og efla almenningssamgöngur.
Landsréttur fellir úr gildi frávísun í máli Jóns Baldvins
Héraðsdómur mun taka mál Jóns Baldvins Hannibalssonar til efnismeðferðar. Málflutningi hans um að meint kynferðisleg áreitni hans sé ekki refsiverð samkvæmt spænskum lögum er hafnað.
2
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi
42206
Kvikan er að brjóta sér leið upp: Þúsund ára atburður á Reykjanesi
Talið er að eldgos geti hafist á næstu klukkustunum suður af Keili. „Þetta er mjög krítísk staða,“ segir Freysteinn Sigmundsson jarðeðlisfræðingur. Ragnar Stefánsson jarðskjálftafræðingur segir að sér virðist kvikan hafa farið stutt upp í sprunguna.
3
Fréttir
1636
Katrín Júlíusdóttir: Prófkjör Samfylkingarnar var góð tilraun sem heppnaðist ekki
Sú aðferð sem beitt var hentaði frekar nýliðum á listanum heldur en reyndum þingmönnum, segir fyrrverandi varaformaður flokksins.
Þrautin í gær snerist um borgir. * Fyrri aukaspurning: Hver á eða átti svarta bílinn sem hér að ofan sést? * Aðalspurningar: 1. Guðmundur Guðmundsson er þjálfari íslenska karlalandsliðsins í handbolta. Hann tók við því starfi í þriðja sinn árið 2018. Hvern leysti hann þá af hólmi? 2. Í Netflix-myndinni News of the World leikur roskinn Bandaríkjamaður aðalhlutverkið. Hvað heitir...
5
Greining
713
Britney Spears: Frelsi og fjötrar
Britney Spears skaust upp á himininn sem skærasta poppstjarna þúsaldarinnar. Lólítu-markaðssetning ímyndar hennar var hins vegar byggð á brauðfótum hugmyndafræðilegs ómöguleika. Heimurinn beið eftir því að hún myndi falla. Hún var svipt sjálfræði aðeins tuttugu og sex ára gömul, en #freebritney hreyfingin berst nú fyrir endurnýjun sjálfræðis hennar.
6
Mynd dagsins
122
Þá var kátt í höllinni
Í morgun var byrjað að bólusetja með 4.600 skömmtum frá Pfizer, aldurshópinn 80 ára og eldri í Laugardalshöllinni. Hér er Arnþrúður Arnórsdóttir fædd 1932 að fá sinn fyrsta skammt. Alls hafa nú 12.644 einstaklingar verið full bólusettir gegn Covid-19, frá 29. desember, þegar þeir fyrstu fengu sprautuna. Ísland er í fjórða neðsta sæti í Evrópu með 1.694 smit á hverja 100 þúsund íbúa, Finnar eru lægstir með einungis 981 smit á hverja 100 þúsund íbúa. Andorra er með flest smit á heimsvísu, eða 14.116 smit á hverja 100 þúsund íbúa.
7
Mynd dagsins
28
Tæpir tuttugu milljarðar
Hann virkar ekki stór, hjólreiðamaðurinn sem dáist að Venusi frá Vopnafirði landa loðnu hjá Brim í Akraneshöfn nú í morgun. Íslensk uppsjávarskip mega í ár, eftir tvær dauðar vertíðir, veiða tæp sjötíu þúsund tonn af loðnu, sem gerir um 20 milljarða í útflutningsverðmæti. Verðmætust eru loðnuhrognin, en á seinni myndinni má sjá hvernig þau eru unnin fyrir frystingu á Japansmarkað. Kílóverðið á hrognunum er um 1.650 krónur, sem er met.
Prentútgáfa Stundarinnar kemur næst út þann 12. mars.
Þurftu að vera inniSaga segir að henni og bekkjarsystkinum hennar hafi þótt skrítið þegar þau máttu ekki fara út í frímínútur vegna mengunar.Mynd: Hordur Sveinsson
Svifryk hefur farið sex sinnum yfir heilsuverndarmörk það sem af er ári í Reykjavík. Í fyrra fór svifryk 17 sinnum yfir mörkin. Mengunin er gjarnan verst við stórar umferðargötur og í Vesturbæjarskóla var brugðist við með því að halda börnum inni í frímínútum til að vernda þau fyrir menguninni á slæmum degi í mars.
„Mér fannst það skrítið og ósanngjarnt og dálítið leiðinlegt,“ segir Saga Evudóttir Eldarsdóttir, nemandi í 6. bekk í Vesturbæjarskóla. „Mér finnst leiðinlegt að bílarnir séu að menga svona mikið. Ég labba oft á æfingu hjá Hagaskóla og þarf oft að fara hjá Hringbraut. Það er oft mjög mikil mengun og stundum er mjög vond lykt. Maður þarf stundum að setja jakkann fyrir munninn. Ég mundi vilja að fleiri hjóluðu og löbbuðu eða notuðu strætó.“
Saga Evudóttir Eldarsdóttir
Mynd: Hordur Sveinsson
„Maður þarf stundum að setja jakkann fyrir munninn.“
Allir frambjóðendur til borgarstjórnarkosninga sem svöruðu fyrirspurn Stundarinnar telja svifryksmengun vera vandamál í Reykjavík. Nokkur samstaða er um aðgerðir, en þó áherslumunur á milli framboða, enda tengist loftmengun stórum málaflokkum sem snúa að almenningssamgöngum, borgarskipulagi, neyslustýringu og útgjöldum hins opinbera.
„Ég hef áhyggjur af því hvort að við séum að setja okkur í hættu með útiveru á þeim dögum sem mengunin er hvað mest,“ segir Fríða Rún Þórðardóttir, formaður Astma- og ofnæmisfélagsins. „Þá er ég að hugsa um langtímaáhrif á lungu og öndunarveg. Í samtali við minn lungnalækni núna fyrir stuttu sagði hann að það væri varla til astmasjúklingur sem ekki fyndi fyrir menguninni sem verið hefur undanfarið. “
„Börnin átta sig síður á lélegum loftgæðum en við hin fullorðnu gerum og kvarta síður,“ segir Fríða. „Öndunarfæri barna eru viðkvæm og enn að þroskast og því er mengun mjög skaðleg fyrir þau. Reykjavíkurborg og sveitarfélögin þurfa því að sinna þessu eftirliti sérlega vel og hafa virkt upplýsingaflæði til þeirra sem sinna börnunum og bera ábyrgð á þeim á skólatíma.“
Allt að 80 dauðsföll rekin til fínna agna
Svifryk er flokkað með tvennum hætti. Annars vegar eru agnir undir 2,5 μm að stærð (PM2,5) og hins vegar agnir á bilinu 2,5-10 μm að stærð (PM10). Síðarnefnda útgáfan er sú sem reglulega fer yfir heilsuverndarmörk í Reykjavík og er slit gatna ein helsta uppspretta þess að vetrarlagi og er þar helsti sökudólgurinn notkun nagladekkja. Fínni svifryksagnirnar eru að mestu tilkomnar vegna bruna eldsneytis, en samkvæmt árlegri loftgæðaskýrslu EEA metur stofnunin það svo að allt að 80 ótímabær dauðsföll megi rekja til útsetningar PM2,5 svifryks á Íslandi á hverju ári.
PM10 er skráð sem krabbameinsvaldandi efni hjá Alþjóðaheilbrigðismálastofnuninni (WHO). Agnirnar eru svo smáar að þær komast djúpt inn í lungun við innöndun og geta haft margvísleg heilsufarsáhrif. Innöndun í miklu magni getur leitt til öndunarerfiðleika og í alvarlegum tilfellum hás blóðþrýstings, hjartaáfalls, heilablóðfalls og jafnvel dauða. Aldraðir, börn og þeir sem eru með undirliggjandi öndunarfæra- eða hjartasjúkdóma eru viðkvæmastir. Tvær íslenskar rannsóknir hafa verið gerðar á sambandinu milli svifryksmengunar og notkunar astma- og hjartalyfja. Rannsóknirnar sýndu fram á aukningu í úttektum lyfja nokkrum dögum eftir að loftmengun vegna svifryks og brennisteinsvetnis jókst.
Svifryksmengun fer helst yfir heilsuverndarmörk þá daga sem loft er þurrt og stillt, einkum kalda vetrardaga. Þá getur mengunin safnast upp þar sem lítil hreyfing er á loftinu. Mengunin er mest við stórar umferðaræðar og nálægt verksmiðjum, en mælistöðvar eru einmitt staðsettar meðal annars við Hringbraut og Grensásveg.
Bílaumferð rót svifryksins
Mynd: Getty images
Heilsuverndarmörk PM10 svifryks eru 50 µg/m³ á sólahring og er leyfilegur fjöldi daga á ári yfir heilsuverndarmörkum 35 skipti. Sama viðmið var árin 2002-2005, en frá 2005 lækkuðu mörkin í þrepum og var frá 2010 heimilt að fara yfir mörkin sjö sinnum á ári. Eftir reglugerðarbreytingu í ráðherratíð Sigrúnar Magnúsdóttur árið 2016 var aftur heimilt að fara 35 sinnum yfir mörkin. Breytingin var í samræmi við viðmið Evrópusambandsins, en þau ganga skemur en ráðleggingar WHO. Í umsögn Heilbrigðiseftirlits Reykjavíkur var mælt með óbreyttum viðmiðunarmörkum, sjö daga hámarki á ári og því að hámark á almanaksári yrði 20 µg/m³ á sólahring, en ekki hækkað upp í 40 µg/m³. Við þeirri ósk var ekki orðið. Telur WHO að í Evrópusambandinu séu meðaltals lífslíkur 8,6 mánuðum minni en ella, sem rekja megi til svifryksmengunar af mannavöldum.
Frambjóðendur sammála um ógnina
Fulltrúar framboðanna til borgarstjórnarkosninga í vor eru sammála um að loftmengun vegna svifryks sé vandamál í Reykjavík. Stundin sendi fyrirspurn á framboðin í borginni um loftmengun vegna svifryks. Svör bárust frá fulltrúum Alþýðufylkingarinnar, Framsóknarflokks, Pírata, Samfylkingar, Sjálfstæðisflokks, Viðreisnar og Vinstri grænna.
„Þetta mál verður ekki leyst með rifrildi um meint stríð gegn einkabílnum,“ segir í skriflegu svari frá framboði Pírata. „Við höfum trú á því að allir flokkar geti sameinast um lausnir sem virka. Það er þó áhyggjuefni að einstaka frambjóðendur virðast mjög uppteknir af því að skapa einhversskonar menningarstríð utan um þetta mál þrátt fyrir að þetta sé praktískt úrlausnarefni og þverpólitískt.“
Píratar nefna sem mögulegar lausnir gjaldtöku á notkun nagladekkja og aukin þrif á götum borgarinnar, en þó helst að almenningssamgöngur verði raunverulegur valkostur við einkabílinn. „Einnig eru vísbendingar um að bæta megi gæði malbiks þannig að það spænist síður upp en það þarf borgin að vinna með Vegagerðinni eins og rekstur gatnakerfsins er settur upp núna, svifrykið er mest í kringum þungar umferðaræðar sem Vegagerðin rekur,“ segir í svari Pírata. „Svo má skoða það að dreifa umferðarálaginu, til dæmis með því að stytta vinnuviku fólks og gefa því þannig meira svigrúm í því hvenær dags það fer í og úr vinnu.“
Hildur Björnsdóttir, sem skipar 2. sæti á lista Sjálfstæðisflokksins í borginni, segir nauðsynlegt að horfast í augu við vandann. „Hann er augljós og hann er af mannanna völdum. Hegðun okkar í umferðinni má ekki bitna á lífsgæðum fólks og mannlífi í borginni. Rannsóknir hafa sýnt fram á marktæk tengsl milli mengunar frá bílaumferð og sjúkdóma á borð við astma, krabbamein, hjarta- og æðasjúkdóma. Mengunin hefur jafnvel verið talin hafa heftandi áhrif á lungnaþroska barna og Alþjóðaheilbrigðismálastofnunin telur dísilútblástur vera sambærilega alvarlegan áhættuþátt fyrir lungnakrabbamein, og tóbaksreykingar.“
Hildur segir að til skemmri tíma væri ódýrt en áhrifaríkt að efla götusópanir, en einnig mætti hægja tímabundið á umferð með skipulögðum aðgerðum og veita frían aðgang að almenningssamgöngum þá daga sem mengun fer yfir heilsuverndarmörk. „Langtímaverkefnið væri stórefldar almenningssamgöngur,“ segir Hildur. „Ef hluti bílaeigenda sæi almenningssamgöngur sem raunverulegan valkost væri stór sigur unninn. Fleiri gætu valið að ferðast án bíls. Þannig yrði dregið úr mengun og umferðarflæði myndi aukast. Þetta gerist þó ekki fyrr en þjónustan verður stórbætt. Fjölga þarf ferðum, reisa upphituð skýli og leggja óhindraðar sérakreinar fyrir vagnana.“
Loks nefnir hún möguleikann á að skapa jákvæða hvata fyrir fólk til að sameinast í bíla, sem þá mættu nota sérakreinar fyrir almenningssamgöngur í þeim tilgangi. Þær akreinar mundu þá nýtast að hluta eins og þær sem erlendis ganga undir heitinu „carpool lane“.
Framsókn vill frítt í strætó
Ingvar Jónsson, oddviti Framsóknarflokksins, segir lausnina vera að hvetja fólk til þess að nota vistvænar samgöngur og draga úr notkun nagladekkja. Einnig hefur flokkurinn það á stefnuskránni að bjóða frítt í strætó í 1 ár sem tilraunaverkefni og koma á samgöngustyrkjum til háskólanema fyrir að nota vistvænar samgöngur. Loks þurfi að sópa og þvo götur oftar og gróðursetja fleiri tré meðfram umferðarþungum stofnæðum.
Samkvæmt svari sem barst frá Viðreisn telur framboðið óásættanlegt að leikskólabörn sem og aðrir borgarbúar þurfi að sleppa útiveru vegna mengunar. Til þurfi að koma fleira en fyrirbyggjandi aðgerðir á borð við rykbindingu og eðlilegt viðhald gatnakerfisins. „Dæmi um þær aðgerðir gæti verið að fækka gömlum díselknúnum ökutækjum í borginni en útblástur þeirra er talin orsök vaxandi hlutfalls sóts í svifryki í Reykjavík, skoða takmarkanir á nagladekkjum eða álagningu,“ segir í svarinu frá Viðreisn. Almenningssamgöngur voru ekki nefndar sérstaklega.
Þorvaldur Þorvaldsson, formaður Alþýðufylkingarinnar, segir að uppbygging rafknúins lestakerfis sé á stefnuskrá flokksins, en slíkt kerfi gæti verið neðanjarðar að hluta. Þá muni flokkurinn beita sér fyrir því að almenningssamgöngur verði þegar í stað ókeypis til að gera notkun þeirra aðgengilegri.
Laugarvegurinn verði göngugata
Kristín Soffía Jónsdóttir, sem skipar 4. sæti á lista Samfylkingarinnar, segist vilja halda áfram að efla almenningssamgöngur og byggja upp Borgarlínu með það fyrir augum að draga úr bílaumferð. „Í nýjum umferðarlögum eru líka inni heimildir til að takmarka umferð sem er örþrifaráð sem er samt nauðsynlegt að geta gripið til,“ segir Kristín. „Þvottur á götum, rykbinding og sópun eru mikilvægar aðgerðir sem eru nýttar í dag en eru þó takmarkaðar við ákveðnar veðuraðstæður og duga skammt. Við viljum að borgarbúar geti notið þess þegar vind lægir og sólin brýst fram án þess að þurfa að hafa áhyggjur af loftgæðum. Svifryk fer yfir mörk á hverju ári en það þýðir ekki að það sé ástand sem við eigum að sætta okkur við.“
Líf Magneudóttir, oddviti Vinstrihreyfingarinnar - græns framboðs í Reykjavík, tekur undir mikilvægi þess að draga úr umferð og leggja Borgarlínu. „Það verður ekki undir neinum kringumstæðum unað við að loftgæði í Reykjavík séu yfir hættumörkum marga daga á ári og borgin verður að grípa til allra nauðsynlegra aðgerða til að svo sé ekki,“ segir Líf. „Við verðum því líka að vera tilbúin til að skoða róttækari lausnir á vandamálinu, eins og að takmarka umferð á dögum þegar svifryksmengun fer yfir hættumörk eða líkur eru til þess að hún geri það.“
Líf segir fjölgun reiðhjólastíga og lægri umferðarhraða í íbúðarhverfum vera meðal árangursríkustu aðgerða. „Við viljum gera Laugaveginn að göngugötu allt árið og skoða hvort fjölga megi sumargötum,“ segir hún. „Við ætlum einnig að spýta í lófana og fjölga hlöðum fyrir rafbíla í borgarlandinu og leggja meiri áherslu á að skipta út bílum borgarinnar sem nota jarðefnaeldsneyti fyrir vistvænni bíla.“
Ódýrt og hagkvæmt að draga úr umferð
Í áætlun um loftgæði á Íslandi, sem umhverfisráðuneytið birti í nóvember 2017, kemur fram að undirmarkmið áætlunarinnar séu að fækka árlegum ótímabærum dauðsföllum af völdum loftmengunar á Íslandi úr 80 árið 2013 í færri en fimm fyrir 2029 og að fækka árlegum fjölda daga þar sem svifryk fer yfir skilgreind heilsufarsmörk af völdum umferðar úr 7-20 skiptum niður í núll skipti á sama tímabili. Heildarkostnaður Umhverfisstofnunar vegna áætlunarinnar er áætlaður tæpar 729 milljónir króna, en eftir er að fjármagna 290 milljón krónur af þeirri upphæð.
Í áætluninni koma fram ýmis markmið til að draga úr loftmengun, meðal annars auknar álögur á díselvélar og gjaldtaka á notkun nagladekkja fyrir 2022. Þá muni Samgöngustofa athuga gagnsemi takmarkana á hámarkshraða fyrir árið 2020. Efling göngu-, hjólreiða- og almenningssamgangna er þó talin vænlegur kostur sem skili ávinningi í loftslagsmálum og loftgæðamálum með því að draga úr umferðaraukningu og álagi á samgöngumannvirki í þéttbýli. „Einnig er aðgerðin tiltölulega ódýr og hagkvæm,“ segir í áætluninni. „Þetta mun leiða til minni loftmengunar af völdum umferðar og bættrar lýðheilsu þjóðarinnar vegna aukinnar hreyfingar. Í þessari aðgerð felst meðal annars að þétta byggð, stefna á samgöngumiðað skipulag sveitarfélaga, auka hlutfall almenningssamgangna í þéttbýli ásamt fleiru.“
Þá er nýtt aðalskipulag í Reykjavík nefnt sérstaklega í áætluninni. „Eitt megin markmið í aðalskipulagi Reykjavíkurborgar er að þétta byggðina en sýnt hefur verið fram á að þétting byggðar hafi jákvæð umhverfisáhrif vegna minni loftmengunar og samdráttar við orkunotkun í bílsamgöngum.“
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Stundin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Mest lesið
1
FréttirMeToo sögur um Jón Baldvin
14197
Landsréttur fellir úr gildi frávísun í máli Jóns Baldvins
Héraðsdómur mun taka mál Jóns Baldvins Hannibalssonar til efnismeðferðar. Málflutningi hans um að meint kynferðisleg áreitni hans sé ekki refsiverð samkvæmt spænskum lögum er hafnað.
2
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi
42206
Kvikan er að brjóta sér leið upp: Þúsund ára atburður á Reykjanesi
Talið er að eldgos geti hafist á næstu klukkustunum suður af Keili. „Þetta er mjög krítísk staða,“ segir Freysteinn Sigmundsson jarðeðlisfræðingur. Ragnar Stefánsson jarðskjálftafræðingur segir að sér virðist kvikan hafa farið stutt upp í sprunguna.
3
Fréttir
1636
Katrín Júlíusdóttir: Prófkjör Samfylkingarnar var góð tilraun sem heppnaðist ekki
Sú aðferð sem beitt var hentaði frekar nýliðum á listanum heldur en reyndum þingmönnum, segir fyrrverandi varaformaður flokksins.
Þrautin í gær snerist um borgir. * Fyrri aukaspurning: Hver á eða átti svarta bílinn sem hér að ofan sést? * Aðalspurningar: 1. Guðmundur Guðmundsson er þjálfari íslenska karlalandsliðsins í handbolta. Hann tók við því starfi í þriðja sinn árið 2018. Hvern leysti hann þá af hólmi? 2. Í Netflix-myndinni News of the World leikur roskinn Bandaríkjamaður aðalhlutverkið. Hvað heitir...
5
Greining
713
Britney Spears: Frelsi og fjötrar
Britney Spears skaust upp á himininn sem skærasta poppstjarna þúsaldarinnar. Lólítu-markaðssetning ímyndar hennar var hins vegar byggð á brauðfótum hugmyndafræðilegs ómöguleika. Heimurinn beið eftir því að hún myndi falla. Hún var svipt sjálfræði aðeins tuttugu og sex ára gömul, en #freebritney hreyfingin berst nú fyrir endurnýjun sjálfræðis hennar.
6
Mynd dagsins
122
Þá var kátt í höllinni
Í morgun var byrjað að bólusetja með 4.600 skömmtum frá Pfizer, aldurshópinn 80 ára og eldri í Laugardalshöllinni. Hér er Arnþrúður Arnórsdóttir fædd 1932 að fá sinn fyrsta skammt. Alls hafa nú 12.644 einstaklingar verið full bólusettir gegn Covid-19, frá 29. desember, þegar þeir fyrstu fengu sprautuna. Ísland er í fjórða neðsta sæti í Evrópu með 1.694 smit á hverja 100 þúsund íbúa, Finnar eru lægstir með einungis 981 smit á hverja 100 þúsund íbúa. Andorra er með flest smit á heimsvísu, eða 14.116 smit á hverja 100 þúsund íbúa.
7
Mynd dagsins
28
Tæpir tuttugu milljarðar
Hann virkar ekki stór, hjólreiðamaðurinn sem dáist að Venusi frá Vopnafirði landa loðnu hjá Brim í Akraneshöfn nú í morgun. Íslensk uppsjávarskip mega í ár, eftir tvær dauðar vertíðir, veiða tæp sjötíu þúsund tonn af loðnu, sem gerir um 20 milljarða í útflutningsverðmæti. Verðmætust eru loðnuhrognin, en á seinni myndinni má sjá hvernig þau eru unnin fyrir frystingu á Japansmarkað. Kílóverðið á hrognunum er um 1.650 krónur, sem er met.
Mest deilt
1
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi
42206
Kvikan er að brjóta sér leið upp: Þúsund ára atburður á Reykjanesi
Talið er að eldgos geti hafist á næstu klukkustunum suður af Keili. „Þetta er mjög krítísk staða,“ segir Freysteinn Sigmundsson jarðeðlisfræðingur. Ragnar Stefánsson jarðskjálftafræðingur segir að sér virðist kvikan hafa farið stutt upp í sprunguna.
2
FréttirMeToo sögur um Jón Baldvin
14197
Landsréttur fellir úr gildi frávísun í máli Jóns Baldvins
Héraðsdómur mun taka mál Jóns Baldvins Hannibalssonar til efnismeðferðar. Málflutningi hans um að meint kynferðisleg áreitni hans sé ekki refsiverð samkvæmt spænskum lögum er hafnað.
3
StreymiSkjálftahrina á Reykjanesi
35118
Almannavarnir biðja fólk um að fara ekki að gossvæðinu
Mikið af fólki er að fara inn á afleggjarann að Keili. „Þetta er mjög krítísk staða,“ segir jarðeðlisfræðingur sem biður um vinnufrið á vettvangi. Varasamt getur verið að fara mjög nálægt gosinu vegna gasmengunar.
4
Þrautir10 af öllu tagi
5695
312. spurningaþraut: Hvar rignir mest í heiminum? og fleiri spurningar
Þrautin í gær er hér. * Aukaspurning: Á myndinni hér að ofan er hluti (aðeins hluti!) af umslagi einnar frægustu hljómplötu 20. aldar. Hver er platan? * Aðalspurningar: 1. Hvað heitir hundur Mikka Músar? 2. Hver lék aðalkvenhlutverkið í víðfrægri bandarískri gamanmynd frá 1959? Myndin hét, meðal annarra orða, Some Like It Hot. 3. Um 1980 hófst hið svokallaða „íslenska...
5
Fréttir
1174
Dómsmálaráðherra bregst við bið eftir fangelsisvistun með samfélagsþjónustu
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir dómsmálaráðherra hefur lagt fram frumvarp sem mun heimila afplánun allt að tveggja ára fangelsisdóma með samfélagsþjónustu. Tilgangurinn er að draga úr bið eftir afplánun og bregðast við auknum fjölda fyrninga dóma.
6
Þrautir10 af öllu tagi
4974
313. spurningaþraut: Þrír ungir bræður frá eyjunni Mön ... þar koma nú eigi margir til mála, ha?
Hér er hlekkur á þraut gærdagsins, ekki orð um það meir. * Fyrri aukaspurning: Hvar er myndin hér að ofan tekin? Beðið er um nákvæmt svar. * Aðalspurningar: 1. Árið 1958 stofnuðu þrír ungir bræður frá eyjunni Mön á Írlandshafi hljómsveit. Um svipað leyti fluttu þeir reyndar frá Bretlandseyjum með fjölskyldu sinni, og þeir voru síðan oft kenndir við þann...
Þrautin í gær snerist um borgir. * Fyrri aukaspurning: Hver á eða átti svarta bílinn sem hér að ofan sést? * Aðalspurningar: 1. Guðmundur Guðmundsson er þjálfari íslenska karlalandsliðsins í handbolta. Hann tók við því starfi í þriðja sinn árið 2018. Hvern leysti hann þá af hólmi? 2. Í Netflix-myndinni News of the World leikur roskinn Bandaríkjamaður aðalhlutverkið. Hvað heitir...
Mest lesið í vikunni
1
RannsóknMorð í Rauðagerði
74232
Athafnamaðurinn Anton kortlagður: Hvaðan koma peningarnir?
Anton Kristinn Þórarinsson hefur yfir fjölda ára komið að stofnun, stjórn og prókúru ýmissa félaga sem hafa mestan sinn hagnað af sölu og kaupum fasteigna. Hann seldi „Garðabæjarhöll“ og byggir nú hús á Arnarnesinu.
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
3
FréttirVarnarlaus börn á vistheimili
64424
„Það eina sem ég vildi var að deyja“
Ásta Önnudóttir, sem var vistuð um tveggja ára skeið á meðferðarheimilinu Laugalandi, lýsir því að hún hafi orðið fyrir slíku andlegu ofbeldi þar að það hafi dregið úr henni lífsviljann. Hún hafi verið glaðvært barn en framkoman í hennar garð á heimilinu hafi barið alla gleði úr henni. Það sé fyrst nú, im tveimur áratugum síðar, sem hún sé að jafna sig.
4
ViðtalHamingjan
41557
Iðkar þakklæti: „Ekkert getur gert okkur hamingjusöm nema við sjálf“
Hrafnhildur Hafsteinsdóttir segir að hamingjan sé ákvörðun, hún sé einnig ferðalag en ekki ákvörðunarstaður. Hún segist iðka þakklæti daglega með því að taka eftir því góða í kringum sig.
5
FréttirMorð í Rauðagerði
17
Anton ennþá með stöðu sakbornings
Lögmaður Antons Kristins Þórarinssonar segir Anton lausan úr gæsluvarðhaldi en hann hafi enn stöðu sakbornings í rannsókn á morðinu í Rauðagerði 28.
6
FréttirMeToo sögur um Jón Baldvin
14197
Landsréttur fellir úr gildi frávísun í máli Jóns Baldvins
Héraðsdómur mun taka mál Jóns Baldvins Hannibalssonar til efnismeðferðar. Málflutningi hans um að meint kynferðisleg áreitni hans sé ekki refsiverð samkvæmt spænskum lögum er hafnað.
7
Viðtal
2233
Misstu vinnuna í Covid og opnuðu hringrásarverslun
Hjónin Davíð Örn Jóhannsson og Jana Maren Óskarsdóttir opnuðu hringrásarverslun með fatnað og fylgihluti við Hlemm og vilja stuðla að endurnýtingu á fatnaði.
Mest lesið í mánuðinum
1
RannsóknMorð í Rauðagerði
74232
Athafnamaðurinn Anton kortlagður: Hvaðan koma peningarnir?
Anton Kristinn Þórarinsson hefur yfir fjölda ára komið að stofnun, stjórn og prókúru ýmissa félaga sem hafa mestan sinn hagnað af sölu og kaupum fasteigna. Hann seldi „Garðabæjarhöll“ og byggir nú hús á Arnarnesinu.
2
ViðtalVarnarlaus börn á vistheimili
127995
„Ég lærði að gráta í þögn“
Á því rúma ári sem Sigurósk Tinna Pálsdóttir var vistuð á meðferðarheimilinu Laugalandi var hún brotin þannig niður að allt hennar líf hefur litast af því. Hún lýsir óttanum og vanlíðaninni sem var viðvarandi á heimilinu. Þegar Tinna greindi frá kynferðisbrotum sem hún hafði orðið fyrir var henni ekki trúað og hún neydd til að biðjast afsökunar á að hafa sagt frá ofbeldinu. „Ég gerði ekki neitt, það voru þau.“
3
Aðsent
1001.275
Dagný Halla Ágústsdóttir, Gunnhildur Fríða Hallgrímsdóttir og Karitas M. Bjarkadóttir
Dökka hlið TikTok algóriþmans
Opið bréf til foreldra um notkun barna á TikTok - frá þremur unglingum sem nota TikTok.
4
Viðtal
16462
„Ég var svo bugaður að mig langaði helst að hefja nýtt líf“
Síðasta árið hefur Vilhelm Neto tekið á kvíðanum og loksins komist á rétt ról á leiklistarferlinum.
5
ViðtalHeimavígi Samherja
94548
Maðurinn sem plokkaði Samherjamerkið af vinnufötunum sínum: „Það átti bara að vera til ein skoðun“
Guðmundur Már Beck, fyrrum starfsmaður Samherja, segir sér hafa liðið mjög illa eftir að hafa fylgst með fréttaflutningi af framferði Samherja í Namibíu, svo illa að hann lýsir því sem áfalli.
6
Pistill
358871
Bragi Páll Sigurðarson
Hvítur, gagnkynhneigður karlmaður talar frá Reykjavík
Í þessu samfélagi hönnuðu fyrir hvíta, gagnkynhneigða, ófatlaða sæmilega stæða karla, ætti að vera rými fyrir alla hina að hafa jafnháværar raddir.
Eldfjallafræði- og náttúruvárhópur Háskóla Íslands hefur uppfært spálíkan fyrir eldgos á Reykjanesi vegna breyttrar skjálftavirkni í dag.
Nýtt á Stundinni
Mynd dagsins
Haninn Hreggviður IV við Dillonshús, musteri ástarinnar
Fimm málsmetandi einstaklingar rituðu í morgun langa grein í Fréttablaðið um að flytja Dillonshús, sem staðsett er á Árbæjarsafni aftur heim. „Heim“ er hornið á Suðurgötu og Túngötu, en þar er nú smekklaust bílastæði. Húsið byggði Dillon lávarður, Sire Ottesen ástkonu sinni og barni þeirra, árið 1853. Húsið stóð þar þangað til það var flutt upp á Árbæjarsafn árið 1961. Húsið hýsir kaffihús safnsins og er helsta matarhola hanans Hreggviðs IV. Hann er líklega einn af fáum sem er mótfallinn flutningum á þessu fína húsi niður í Kvos.
Fréttir
1320
Andrés Magnússon: Skil vel að Ágúst Ólafur sé súr eftir uppstillingu Samfylkingarnar
Fortíð Samfylkingarinnar hafði áhrif á niðurstöðu uppstillingarnar, segir Andrés Magnússon.
Fréttir
1174
Dómsmálaráðherra bregst við bið eftir fangelsisvistun með samfélagsþjónustu
Áslaug Arna Sigurbjörnsdóttir dómsmálaráðherra hefur lagt fram frumvarp sem mun heimila afplánun allt að tveggja ára fangelsisdóma með samfélagsþjónustu. Tilgangurinn er að draga úr bið eftir afplánun og bregðast við auknum fjölda fyrninga dóma.
Þrautir10 af öllu tagi
4974
313. spurningaþraut: Þrír ungir bræður frá eyjunni Mön ... þar koma nú eigi margir til mála, ha?
Hér er hlekkur á þraut gærdagsins, ekki orð um það meir. * Fyrri aukaspurning: Hvar er myndin hér að ofan tekin? Beðið er um nákvæmt svar. * Aðalspurningar: 1. Árið 1958 stofnuðu þrír ungir bræður frá eyjunni Mön á Írlandshafi hljómsveit. Um svipað leyti fluttu þeir reyndar frá Bretlandseyjum með fjölskyldu sinni, og þeir voru síðan oft kenndir við þann...
Menning
6
Kvikmynd Ólafs Arnalds lítur dagsins ljós
Tónlistarmyndin When We Are Born afhjúpar persónulega sögu síðustu plötu Ólafs Arnalds. Hún var tekin upp síðasta sumar, en verður frumsýnd á netinu 7. mars.
Mynd dagsins
24
Hjartans kveðja frá Reykjanesi
Þessi ferðalangur á Bleikhóli, við suðurenda Kleifarvatns, ætlaði að finna fyrir honum stóra sem kom svo ekki. Það voru fáir á ferli, enda hafa Almannavarnir beint því til fólks að vera ekki að þvælast að óþörfu um miðbik Reykjanesskagans. Krýsuvíkurkerfið er undir sérstöku eftirliti vísindamanna, því það teygir anga sína inn á höfuðborgarsvæðið. Síðdegis í gær mældust litlir skjálftar óþægilega nálægt Krýsuvíkursvæðinu, sem er áhyggjuefni vísindamanna.
Blogg
231
Þorvaldur Gylfason
Auðlindir í stjórnarskrá
Hér fer á eftir í einni bendu fimm greina flokkur okkar Lýðs Árnasonar læknis og kvikmyndagerðarmanns og Ólafs Ólafssonar fv. landlæknis um auðlindamálið og stjórnarskrána. Greinarnar birtust fyrst í Fréttablaðinu 24. september, 20. október, 19. nóvember og 23. desember 2020 og loks 26. febrúar 2021. 1. VITUNDARVAKNING UM MIKILVÆGI AUÐLINDAHeimsbyggðin er að vakna til vitundar...
Fréttir
1636
Katrín Júlíusdóttir: Prófkjör Samfylkingarnar var góð tilraun sem heppnaðist ekki
Sú aðferð sem beitt var hentaði frekar nýliðum á listanum heldur en reyndum þingmönnum, segir fyrrverandi varaformaður flokksins.
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi
2
800 skjálftar frá miðnætti
Kvika hefur ekki náð upp á yfirborðið, en skjálftavirkni jókst aftur undir morgun.
Þrautir10 af öllu tagi
5695
312. spurningaþraut: Hvar rignir mest í heiminum? og fleiri spurningar
Þrautin í gær er hér. * Aukaspurning: Á myndinni hér að ofan er hluti (aðeins hluti!) af umslagi einnar frægustu hljómplötu 20. aldar. Hver er platan? * Aðalspurningar: 1. Hvað heitir hundur Mikka Músar? 2. Hver lék aðalkvenhlutverkið í víðfrægri bandarískri gamanmynd frá 1959? Myndin hét, meðal annarra orða, Some Like It Hot. 3. Um 1980 hófst hið svokallaða „íslenska...
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi
1428
Víðir varar við: Fólk reynir að komast á gossvæðið og gæti fest sig
Fólk hefur streymt að afleggjaranum að Keili, sem liggur í átt að mögulegu gossvæði. Kvika er að brjóta sér leið upp á yfirborðið.
Mynd dagsins
28
Tæpir tuttugu milljarðar
Hann virkar ekki stór, hjólreiðamaðurinn sem dáist að Venusi frá Vopnafirði landa loðnu hjá Brim í Akraneshöfn nú í morgun. Íslensk uppsjávarskip mega í ár, eftir tvær dauðar vertíðir, veiða tæp sjötíu þúsund tonn af loðnu, sem gerir um 20 milljarða í útflutningsverðmæti. Verðmætust eru loðnuhrognin, en á seinni myndinni má sjá hvernig þau eru unnin fyrir frystingu á Japansmarkað. Kílóverðið á hrognunum er um 1.650 krónur, sem er met.
Þín áskrift hefur áhrif
Almenningur hefur viðhaldið Stundinni með áskriftum og styrkjum frá febrúar 2015. Með því að kaupa áskrift styrkir þú sjálfstæða rannsóknarblaðamennsku.
Athugasemdir