Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en ári.
Viðtal Ein í heiminum

„Rosalegt álag“ að vera einhverf úti í samfélaginu

Elísa­bet Guð­rún­ar og Jóns­dótt­ir seg­ir að geð­ræn veik­indi sem hún hafi þjáðst af frá barnæsku séu af­leið­ing álags sem fylgi því að vera ein­hverf án þess að vita það. Stöð­ugt hafi ver­ið gert lít­ið úr upp­lif­un henn­ar og til­finn­ing­um. Hún hætti því al­far­ið að treysta eig­in dómgreind sem leiddi með­al ann­ars til þess að hún varð út­sett fyr­ir of­beldi.

Margrét Marteinsdóttir
margret@heimildin.is

Elísabet var greind einhverf fyrir fjórum árum en þá var hún 25 ára. Hún segir að þó að hún hafi verið nokkuð viss um að hún væri einhverf hafi þungu fargi verið af henni létt þegar hún fékk það loks staðfest. „Þá voru komnar skýringar á allri þeirri vanlíðan sem hafði þjakað mig frá því að ég var barn. Einhverfan var rótin. Ég var orðin fullorðin og hafði alltaf skynjað heiminn á annan hátt en aðrir án þess að vita hvers vegna,“ segir Elísabet, sem er 29 ára. Hún er tölvunarstærðfræðingur og vinnur í dag sem forritari.

Elísabet var átján ára þegar fyrst vaknaði grunur um að hún væri einhverf. „Ég fór ekki í greiningu fyrr en sjö árum síðar. Þá var ég hætt að drekka áfengi sem varð til þess að einkenni einhverfunnar komu betur í ljós og fóru að há mér meira. Þá ákvað ég að …

Kjósa
0
Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Athugasemdir (3)

Skráðu þig inn til að skrifa athugasemd eða kjósa.
  • Steinunn Ósk Guðmundsdóttir skrifaði
    31. júlí 2022 13:29
    Gangi þér vel💚
    2
  • Nanna Ingibjörg Jónsdóttir skrifaði
    31. júlí 2022 00:24
    Það þarf vissulega að búa til teymi af sérfræðingum sem leiðbeinir fólki eftir einhverfugreiningu eða jafnvel þegar grunur leikur á einhverfu. Það þarf einnig að gilda um einstaklingana óháð aldri þeirra. Ég greinist einhverf kona þegar ég er 64 ára. Það var sannarlega mikill munur fyrir mig að öðlast loksins skilning á sjálfri mér, nokkuð sem er hverjum manni nauðsynlegt. Það væri hins vegar mikill munur að fá þá leiðbeiningu sérfræðings eftir greininguna og það er janf mikil þörf á því hvort sem maður er ugur eða kominn yfir miðjan aldur. Oft hef ég eftir greininguna undrað mig á því hvernig í ósköponum ég hef komist af. Elísabet Guðrúnar og Jónsdóttir ég þakka þér fyrir orði þín hér að ofan.
    2
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir. Hægt er að láta vita af athugasemdum með því að smella á Tilkynna.
Tengdar greinar

Ein í heiminum

„Við erum huldufólkið í kerfinu“
ViðtalEin í heiminum

„Við er­um huldu­fólk­ið í kerf­inu“

Guð­laug Svala Stein­unn­ar Kristjáns­dótt­ir seg­ir að ein­hverft fólk sé frá blautu barns­beini gas­lýst dag­lega því að stöð­ugt sé ef­ast um upp­lif­un þess. Það leiði af sér flókn­ar and­leg­ar og lík­am­leg­ar áskor­an­ir en stuðn­ing­ur við full­orð­ið ein­hverft fólk sé nán­ast eng­inn. „Við er­um huldu­fólk­ið í kerf­inu,“ seg­ir Guð­laug sem glím­ir nú við ein­hverf­ukuln­un í ann­að sinn á nokkr­um ár­um.
Einhverf án geðheilbrigðisþjónustu: „Háalvarlegt mál“
ÚttektEin í heiminum

Ein­hverf án geð­heil­brigð­is­þjón­ustu: „Háal­var­legt mál“

Stöð­ug glíma við sam­fé­lag sem ger­ir ekki ráð fyr­ir ein­hverfu fólki get­ur leitt til al­var­legra veik­inda. Þetta segja við­mæl­end­ur Stund­ar­inn­ar sem öll voru full­orð­in þeg­ar þau voru greind ein­hverf. Fram­kvæmda­stjóri Ein­hverf­u­sam­tak­anna seg­ir þau til­heyra hópi sem fái ekki lífs­nauð­syn­lega þjón­ustu sem sé lög­brot. Sænsk rann­sókn leiddi í ljós að ein­hverf­ir lifi að með­al­tali 16 ár­um skem­ur en fólk sem ekki er ein­hverft. „Stað­an er háal­var­leg,“ seg­ir sál­fræð­ing­ur sem hef­ur sér­hæft sig í ein­hverfu.

Nýtt efni

Birgir Þórarinsson segir það mistök að ekki var gert ráð fyrir nýrri kvennadeild á nýja Landspítalanum
Fréttir

Birg­ir Þór­ar­ins­son seg­ir það mis­tök að ekki var gert ráð fyr­ir nýrri kvenna­deild á nýja Land­spít­al­an­um

Í störf­um þings­ins ræddu þing­menn ým­is mál. Diljá Mist Ein­ars­dótt­ir gagn­rýndi Sam­fylk­ing­una, Birg­ir Þór­ar­ins­son benti á myglu­vanda­mál Land­spít­al­ans og sér­stak­lega þá stöðu sem er kom­in upp á kvenna­deild­inni. Gagn­rýndi hann að ekki væri gert ráð fyr­ir nýrri kvenna­deild í bygg­ingu nýja Land­spít­al­ans. Jó­hann Páll Jó­hann­es­son benti á að eins og stað­an er í dag geti smá­lána­fyr­ir­tæki not­fært sér neyð fólks og grætt á þeirra stöðu.
Sleppti máltíðum til þess að komast frá Ásbrú
Greining

Sleppti mál­tíð­um til þess að kom­ast frá Ás­brú

„Stans­laust von­leysi vakn­ar um leið og þú mæt­ir,“ seg­ir ung­ur venesú­elsk­ur hæl­is­leit­andi um Ás­brú. Þar hafi ver­ið ómögu­legt fyr­ir hann, eða nokk­urn mann, að að­lag­ast ís­lensku sam­fé­lagi – sem er at­riði sem stjórn­mála­menn þvert á flokka hafa sagt mik­il­vægt. Fé­lags- og vinnu­mark­aðs­ráð­herra hef­ur sagst vilja fleiri bú­setu­úr­ræði á borð við Ás­brú.
Varð vitni að handtöku í leigubílstjóramálinu
FréttirÁ vettvangi

Varð vitni að hand­töku í leigu­bíl­stjóra­mál­inu

Í fe­brú­ar var leigu­bíl­stjóri hand­tek­inn, en hann var grun­að­ur um al­var­legt kyn­ferð­is­brot gegn konu sem hafði ver­ið far­þegi í bíl hans. Blaða­mað­ur­inn Jó­hann­es Kr. Kristjáns­son fékk að fylgja lög­reglu eft­ir við rann­sókn máls­ins. En hann varð með­al ann­ars vitni að hand­töku ann­ars sak­born­ings­ins og fékk að sjá meint­an vett­vang glæps­ins.
Á vettvangi með kynferðisbrotadeildinni: Leigubílstjórinn handtekinn
VettvangurÁ vettvangi

Á vett­vangi með kyn­ferð­is­brota­deild­inni: Leigu­bíl­stjór­inn hand­tek­inn

„Halló. Þú þarft að koma með okk­ur,“ seg­ir lög­regl­an við mann sem verð­ur færð­ur á lög­reglu­stöð vegna gruns um kyn­ferð­is­brot. Áð­ur hafði leigu­bíl­stjóri ver­ið hand­tek­inn vegna sama máls. Báð­ir menn­irn­ir eru komn­ir í far­bann. Á vett­vangi er ný hlað­varps­sería þar sem Jó­hann­es Kr. Kristjáns­son fylg­ist með störf­um kyn­ferð­is­brota­deild­ar lög­regl­unn­ar á höf­uð­borg­ar­svæð­inu. Hér er fyrsti þátt­ur.
Dagur Jarðar
Jón Baldur Þorbjörnsson
Aðsent

Jón Baldur Þorbjörnsson

Dag­ur Jarð­ar

Fyr­ir til­stilli sam­tak­anna Earth Day (eart­hday.org), sem stofn­uð voru í Banda­ríkj­un­um ár­ið 1970, er ár­lega hald­ið upp á Dag Jarð­ar þann 22. apríl. Til­gang­ur þess­ara sam­taka er að vernda Jörð­ina, fyrst og fremst fyr­ir ágangi og van­hugs­uð­um að­gerð­um mann­fólks­ins sem á Jörð­inni býr, þess hinu sama sem Jörð­in fæð­ir og klæð­ir. Mögu­lega hef­ur hug­tak­ið “sjálf­bærni” orð­ið til vegna að­gerða þess­ara...
Umsækjandi hjá MAST vill rökstuðning: „Ég er vonsvikinn“
FréttirLaxeldi

Um­sækj­andi hjá MAST vill rök­stuðn­ing: „Ég er von­svik­inn“

Eg­ill Stein­gríms­son dýra­lækn­ir var ann­ar af um­sækj­end­un­um um sviðs­stjórastarf hjá Mat­væla­stofn­un sem með­al ann­ars snýst um eft­ir­lit með lax­eldi. Fiska­líf­eðl­is­fræð­ing­ur­inn Þor­leif­ur Ág­ústs­son var ráð­inn fram yf­ir hann og vakti ráðn­ing­in at­hygli inn­an MAST vegna já­kvæðra skrifa hans um lax­eldi hér á landi.
,,Aðgerðin hafði aldrei verið framkvæmd“
ÚttektStríðið um líkamann

,,Að­gerð­in hafði aldrei ver­ið fram­kvæmd“

Kona sem taldi sig hafa geng­ist und­ir skurð­að­gerð vegna offitu á sjúkra­húsi er­lend­is fékk síð­ar stað­fest af lækni hér­lend­is að að­gerð­in hefði ekki ver­ið fram­kvæmd. Lækn­ir kon­unn­ar seg­ir að maga­spegl­un hafi strax sýnt það. Lög­fræð­ing­ar sjúkra­húss­ins ytra segja þetta af og frá og hót­uðu kon­unni lög­sókn ef hún op­in­ber­aði nafn lækn­is­ins eða sjúkra­húss­ins.

Mest lesið undanfarið ár