Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 3 árum.

Stóra spurningin í rannsókn Seðlabankamáls Samherja og Namibíumálsins er sú sama

Embætti héraðssaksóknara og skattrannsóknarstjóra rannsaka nú útgerðarfélagið Samherja vegna starfsemi fyrirtækisins í Namiibíu. Það sem liggur undir í rannsókninni er meðal annars sú spurning hvort Þorsteinn Már Baldvinsson hafi stýrt rekstrinum frá Íslandi og beri ábyrgð á mútugreiðslum og því að skattgreiðslur skiluðu sér ekki til Íslands.

27. nóvember 2020 · 07:00

Ingi Freyr Vilhjálmsson

ingi@heimildin.is

Ein af stóru spurningunum í rannsóknum íslenskra aðila á útgerðarfélaginu í Seðlabankamálinu svokallaða og Namibíumálinu er á endanum sú hvort dótturfélögum útgerðarfélagsins hafi verið stjórnað frá Íslandi. Það er að segja hvort forstjóri samstæðunnar, Þorsteinn Már Baldvinsson, hafi sannarlega verið sá sem í reynd hefur stýrt dótturfélögum Samherja í Afríku. Í lagamáli er þessi spurning orðuð svo hvort „raunveruleg framkvæmdastjórn“ dótturfélaga Samherja erlendis, meðal annars á Kýpur og í Namibíu, hafi verið á Íslandi og á hendi Þorsteins Más.

Svarið við þessari spurningu skipti máli í Seðlabankamálinu, rannsókn Seðlabanka Íslands, sérstaks saksóknara og embættis skattrannsóknarstjóra, á ætluðum brotum Samherja á lögum um gjaldeyrismál á árunum eftir hrunið 2008 þegar gjaldeyrishöft voru á Íslandi.

Sérstakur saksóknari felldi rannsókn málsins niður vegna mistaka sem gerð voru við setningu reglna um gjaldeyrismál haustið 2008 þar sem ekki fékkst lögskilin samþykkt ráðherra fyrir reglugerð …

Kjósa

Hvernig finnst þér þessi grein? Skráðu þig inn til að kjósa.

Deila

Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Heimildin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Tengdar greinar

Samherjaskjölin

FréttirSamherjaskjölin

Öll gögn komin frá Namibíu

Rannsókn héraðssaksóknara á háttsemi starfsmanna Samherja í Namibíu stendur enn yfir. Gögn sem óskað hafði verið eftir með réttarbeiðni frá Namibíu hafa verið formlega afhent. Beðið er tækifæris til að taka skýrslur af fólki sem statt er þar syðra.

FréttirSamherjaskjölin

„Samherji gegndi lykilhlutverki í þessu hneyksli“ - Opið bréf til forsætisráðherra frá Namibíu

Sléttum fjórum árum eftir að ljóstrað var upp um framferði Samherja í Namibíu kallar leiðtogi namibísku stjórnarandstöðunnar eftir því að íslensk stjórnvöld taki ábyrgð, í opnu bréfi til forsætisráðherra Íslands. Hundrað milljóna ríkisstyrkur til Samherja vekur reiði í Namibíu.

RannsóknirSamherjaskjölin

Lögmaður namibískra sjómanna við Samherja: „Borgið það sem þið skuldið þeim“

Lögmaður skipverjanna tuttugu og þriggja sem dæmdar voru bætur vegna ólöglegrar uppsagnar Samherjafélags í Namibíu, kallar eftir því að Íslendingar axli ábyrgð á framkomu sinni í Namibíu. Það standist enga skoðun að Samherji hafi ekki vitað af málinu. Forstjóri Samherja lofaði því að fyrirtækið myndi sjá til þess að staðið yrði við allar skuldbindingar og sérstaklega hugað að sjómönnum sem starfað hefðu fyrir félagið.

VettvangurSamherjaskjölin

Samherjasjómenn í Namibíu lýsa örbirgð, skömm og vonleysi

Tveir úr hópi þeirra tuttugu og þriggja Samherjasjómanna í Namibíu sem eiga inni milljónir eftir ólögmæta uppsögn, lýsa því hvernig fjölskyldur hafi sundrast í fátækt og vonleysi. Draumur um betra líf til handa börnunum þeirra hafi horfið.

FréttirSamherjaskjölin

Namibískir sjómenn stefna Samherjamanni eftir tveggja ára bið eftir bótum

Á þriðja tug namibískra sjómanna sem voru dæmdar bætur vegna ólögmætrar uppsagnar Samherjafélags í Namibíu, hafa enn ekki fengið þær greiddar. Lögmaður þeirra gagnrýnir forsvarsmenn Samherja fyrir að gangast ekki við ábyrgð sinni og hefur nú stefnt einum stjórnanda Samherja og dótturfélagi þess, fyrir dóm í Namibíu.

FréttirSamherjaskjölin

Inga þakkar Samherja fyrir en telur að kvótakerfið hafi lagt landið í auðn

Inga Sæland, formaður Flokks fólksins, segist hafa slíðrað sitt pólitíska sverð þegar hún söng á Fiskideginum mikla á Dalvík um helgina. Hún skrifar þakkargrein í Moggann í dag og þakkar Samherja fyrir Fiskidaginn. Samkvæmt Ingu kom hún ekki fram á Fiskideginum sem stjórnmálamaður heldur sem manneskja í sumarfríi.

Mest lesið

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

FréttirLaxeldi

Ráðning stjórnanda til MAST vekur athygli: „Ég er fagmaður"

MAST tilkynnti starfsmönnum sínum um það á miðvikudaginn að búið væri að ráða Þorleif Ágústsson sem nýjan sviðsstjóra yfir meðal annars fiskeldisdeildina hjá stofnunina. Þorleifur hefur skrifað greinar þar sem hann talar fyrir laxeldi í sjókvíum. Þorleifur segist vera vísindamaður og að hann taki ekki afstöðu. Forstjóri MAST, Hrönn Jóhannesdóttir vill ekki ræða um ráðninguna þegar eftir því er leitað.

Leiðari

Þórður Snær Júlíusson

Handbók um leiðir til að þykjast siðlegur ráðherra

Á Íslandi er við lýði regluverk sem á að koma í veg fyrir spillingu ráðherra og auka traust á stjórnsýslu. Nýlega var gefin út handbók með útskýringum á reglunum með raunhæfum dæmum. Raunveruleikinn sýnir hins vegar að ráðherrar láta þetta ekki hafa áhrif á hegðun sína. Reglurnar gilda bara þegar það reynir ekki á þær.

Fréttir

Samtökin '78 kæra grunnskólakennara fyrir hatursorðræðu

Samtökin '78, hagsmunafélag hinsegin fólks á Íslandi, hafa kært Helgu Dögg Sverrisdóttur grunnskólakennara til lögreglu fyrir hatursorðræðu í garð hinsegin fólks. Helga hefur skrifað mikið um skoðanir sínar á málefnum trans fólks á bloggsíðu sinni.

Fólkið í borginni

Á Íslandi ólst ég upp sem manneskjan sem mig langaði að verða

Klāvs Liepiņš er listamaður sem flutti til Íslands fyrir tíu árum síðan til að fara í dansnám. Á Íslandi fékk hann að verða manneskjan sem hann langaði alltaf að verða. Fyrir tilviljun fékk hann vinnu í kvikmyndabransanum sem hann elskar því í þeim bransa er enginn dagur eins.

FréttirLaxeldi

Ríkisstjórnin vill gefa kvótann í laxeldinu um aldur og ævi

Í frumvarpi matvælaráðherra um lagareldi er kveðið á um að laxeldisfyrirtækin í landinu hafi „ótímabundin“ rekstrarleyfi til að stunda sjókvíaeldi í íslenskum fjörðum. Hingað til hafa rekstrarleyfin verið tímabundin í 16 ár. Með þessu ákvæði munu stjórnvöld á Íslandi ekki geta bannað sjókvíaeldi án þess að baka sér skaðabótaskyldu gagnvart laxeldisfyrirtækjunum.

ÚttektStríðið um líkamann

Samfélagslega viðurkennd skotmörk

Fitufordómar grassera innan heilbrigðiskerfisins og úti í samfélaginu segja fjórar konur sem hafa um árabil barist fyrir því að jöfn virðing sé borin fyrir öllum líkömum. Prófessor í sálfræði segir fitufordóma einu hleypidómana sem enn séu samþykktir í nútímasamfélögum.

Viðskipti

Kostnaður við árshátíð fram úr skattfrelsi: „Ekki einhver trylltur glamúr“

Kostnaður á hvern starfsmann við árshátíð Landsvirkjunar fór fram úr skattfrjálsum kostnaði um 34 til 230 þúsund á mann, eftir því hvernig á það er litið, og gæti starfsfólkið því þurft að greiða skatt af þeim krónum. Landsvirkjun ætlar, að sögn upplýsingafulltrúa, að fara að lögum og reglum um skattskil en gefur ekki uppi hvernig uppgjörinu er háttað gagnvart starfsfólkinu.

Fréttir

„Hætta á misferli“ – Alvarlegar athugasemdir KPMG við fjárreiður Blaðamannafélagsins

Fyrrverandi formaður og framkvæmdastjóri Blaðamannafélags Íslands millifærði endurtekið á sig fyrirframgreidd laun sem hann endurgreiddi vaxtalaust allt að hálfu ári síðar, keypti tíu tölvur fyrir sig á níu árum og greiddi út styrki án samþykkis stjórnar. KPMG gerir athugasemdir við þetta í nýrri skýrslu sem unnin var að beiðni stjórna BÍ. Hjálmar Jónsson, sem sagt var upp hjá félaginu í ársbyrjun, segir þetta allt eiga sér eðlilegar skýringar.

Fréttir

Endurheimtu foreldra sína frá Gaza: „Þeir eru að springa úr gleði“

Ungir palestínskir drengir sem senda átti úr landi í desember hafa nú sameinast foreldrum og systkinum sínum sem sluppu frá Gaza. „Maður bara grét úr gleði hreinlega. Það er ekki hægt að segja neitt annað en það,“ segir íslensk fósturmóðir annars þeirra.

Mest lesið

Mest lesið í vikunni

FréttirForsetakosningar 2024

Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings

Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.

Aðsent

Ole Anton Bieltvedt

Af hverju er Halla Hrund Logadóttir kjörin og rétt í forsetaembættið?

Ole Anton Bieltvedt segir að forsetinn verði að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með tandurhreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, mikla og góða menntun og reynslu að sama skapi.

FréttirForsetakosningar 2024

Ekki í framboði af því að staða orkumálastjóra verður lögð niður

Halla Hrund Logadóttir er ekki í forsetaframboði af því að staða hennar sem orkumálastjóri verður lögð af með sameiningu stofnana sem heyra undir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið. Ákvörðunin er miklu stærri en það.

Úkraínuskýrslan#1

Falsfréttir og rangar upplýsingar um stríðið

Óskar Hallgrímsson, ljósmyndari og blaðamaður, flytur pistla úr stríðinu í Úkraínu, þar sem hann er búsettur.

FréttirForsetakosningar 2024

Jón Gnarr segir að ísraelskir landnemar í Palestínu þurfi að hypja sig

Jón Gnarr lýsir yfir harðri andstöðu við stríðið í Palestínu í nýlegu viðtali í hlaðvarpinu Vaktinn. Hann vill tafarlaust vopnahlé, pólitíska endurnýjun í Ísrael og að landtökubyggðir Ísraels í Palestínu verði lagðar niður. „Það þarf bara að jafna þetta við jörðu og segja þessu liði að hypja sig.“

FréttirHjúkrunarheimilið Sóltún

Sóltún keypti jeppa fyrir forstjórann í uppsagnarhrinu

Hjúkrunarheimilið Sóltún hefur verið í hagræðingaraðgerðum og sagt upp starfsfólki á síðustu mánuðum.

Allt af létta

Það er búið að einkavæða hafið og færa örfáum á silfurfati

Kjartan Páll Sveinsson, formaður Strandveiðifélagsins, elskar hafið út af lífinu, eins og hann orðar það, og vill ekki að það sé tekið af honum eða öðrum Íslendingum. Hann segir hafið hafa verið tekið af þjóðinni, einkavætt og fært örfáum á silfurfati. Hann vill að strandveiði fái stærri hluta úr pottinum og potturinn fyrir aðra en kvótakónga stækki.

FréttirForsetakosningar 2024

Sigríður Hrund greiddi fyrir viðtal á NBC – Verðið trúnaðarmál

Sigríður Hrund Pétursdóttur forsetaframbjóðandi greiddi ásamt nokkrum öðrum konum fyrir birtingu viðtals við hana hjá bandaríska fjölmiðlinum NBC en verðið er trúnaðarmál. Hún segist hafa viljað grípa tækifærið til þess að benda á það hve opið framboðsferlið er á Íslandi og til þess að sýna að venjuleg kona gæti boðið sig fram til forseta.

Það sem ég hef lært

Arnbjörg Ösp Matthíasdóttir

Lærði ung að lífið er núna

Sýn Arnbjargar Aspar Matthíasardóttur á lífið breyttist sviplega fyrir tuttugu árum þegar kærasti hennar féll frá þegar lífið blasti við þeim. „Lífið er einmitt núna, njótum núna, nýtum tækifærin.“

Innlit

Heimilið er að koma aftur í tísku

Í Hússtjórnarskólanum í Reykjavík fá nemendur tækifæri til að læra allt sem við kemur því að reka heimili, auk þess sem þau læra hannyrðir. Kennarar í skólanum segja hann frábæran undirbúning fyrir lífið en flestir nemendur eru um tvítugsaldurinn. Þá eru kennararnir sammála um að hraðinn í samfélaginu sé orðin mikill og þá sé fátt betra en að hægja á sér inni á heimilinu og sinna áhugamálum sínum og sér í leiðinni.

Mest lesið í mánuðinum

Viðtal

Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár

Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman.

Viðtal

Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman

Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan.

ViðtalForsetakosningar 2024

Eina leiðin til að halda lífinu áfram var að koma út

Baldur Þórhallsson bældi niður eigin kynhneigð frá barnsaldri og fannst hann ekki geta verið hann sjálfur. Fyrir 28 árum tók hann ákvörðun um að koma út úr skápnum, það var ekki annað í boði ef hann ætlaði að halda áfram með lífið. Nú stefna þeir Felix Bergsson á Bessastaði. „Við eigum 28 ára ástríkt samband að baki og höfum ekkert að fela,“ segir Felix.

Úttekt

Nýjar ógnir blasa við Íslendingum

Ísland getur orðið skotmark í styrjöld sem veikasti hlekkurinn í varnarkeðju Vesturlanda. Donald Trump hafnar skuldbindingu Bandaríkjanna til að verja NATO-ríki sem borga ekki sinn skerf, en Ísland er lengst frá því af öllum. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, fyrrverandi utanríkisráðherra, segir varnarsamninginn við Bandaríkin hafa „afskaplega takmarkað gildi“.

FréttirForsetakosningar 2024

Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings

ViðtalForsetakosningar 2024

„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“

Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ.

Fréttir

Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu

Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000.

Rannsókn

Risar í landbúnaði orðnir að fríríki og geta stýrt verði eins og þeim sýnist

Lagabreyting sem var fyrir einu og hálfu ári kölluð „aðför að neytendum“ var samþykkt á Alþingi í lok síðustu viku með atkvæðum minnihluta þingmanna. Um er að ræða afnám á ólögmætu samráði stærstu landbúnaðarfyrirtækja landsins. Lagabreytingunni var laumað inn í frumvarp á lokametrum afgreiðslu þess með mikilli aðkomu þeirra sem mest græða á henni.

Fréttir

Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði

Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.

FréttirForsetakosningar 2024

Halla nú ósammála mörgu sem hún beitti sér fyrir sem framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs

Árið 2007 mælti Halla Tómasdóttir, sem þá var framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs, fyrir breytingum til þess að Ísland gæti orðið „best í heimi.“ Þar á meðal var að setja á flata og lága skatta, einkavæða háskóla og heilbrigðiskerfi, einkavæða náttúruauðlindir og stórauka enskukennslu. Heimildin kannaði hver viðhorf Höllu væru til málaflokkanna í dag.