Fylgið peningunum: Milljón á dag í niðurgreiðslur fjölmiðla
Stóru dagblaðaútgáfurnar hafa undanfarið fengið milljón á dag hver frá eigendum sínum í niðurgreiðslur. Skattgreiðendur munu á næstu dögum leggja fram allt að hundrað milljónir til útgerðarmanna og tengdra aðila sem fjármagna Morgunblaðið í stöðugum taprekstri.
Með því að birta myndir af líkama sínum hefur Lilja Gísladóttir kallað yfir sig athugasemdir fólks um að hún sé að „ýta undir að aðrir vilji vera feitir.“ Hún segir óskiljanlegt að fólk hafi svo miklar skoðanir á holdafari hennar, og annarra, því það hafi engin áhrif á aðra hvort hún sé mjó eða feit.
2
Fréttir
2
Bjarni undir í rannsókn Ríkisendurskoðunar
Sú endurskoðunaráætlun sem lagt var af stað með í rannsókn Ríkisendurskoðunar á sölu ríkisins á hlutum í Íslandsbanka snýr fyrst og fremst að Bankasýslu ríkisins. Guðmundur Björgvin Helgason ríkisendurskoðandi segir að fjármálaráðherra og ráðuneyti hans séu líka undir og að áætlunin taki breytingum eftir því sem rannsókninni vindi fram.
Úrvinnslusjóður ætlar ekkert að aðhafast vegna íslenska plastsins sem fannst í vöruhúsi í Svíþjóð. Sendinefnd sem fór á staðinn og komst að þeirri niðurstöðu að þar væri einungis lítið magn af íslensku plasti virðist hafa byggt þá niðurstöðu sína á hæpnum forsendum. Fullyrðingar í skýrslu nefndarinnar standast ekki skoðun.
Mörg hundruð falla í innrás Rússa í Úkraínu á degi hverjum, manntjónið eykst sífellt og ólýsanlegar hörmungar þar víða daglegt brauð. Þess utan eru efnahagslegar hamfarir að eiga sér stað í Úkraínu en þær voru raunar hafnar áður en innrásin hófst. Útlitið var svart fyrir en nú er stór hluti landsins ein rjúkandi rúst og vegna landlægrar spillingar mun reynast erfitt að fá fjárhagsaðstoð erlendis frá til uppbyggingar að stríðslokum.
5
Viðtal
Reykvísk skrifstofukona umlukin svartadauða
Auður Haralds rithöfundur segir að Guð sé algjörlega aðgerðarlaus og þess vegna sé titill bókar hennar sem var að koma út: Hvað er Drottinn að drolla? Sagan fjallar um reykvíska skrifstofukonu í nútímanum sem fer í tímaferðalag alla leið aftur til ársins 1346 og lendir inni í miðjum svartadauða.
6
FréttirPlastið fundið
„Það er búið að borga fyrir þetta“
Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra segir að það eigi að endurvinna íslenska plastið sem fannst í vöruhúsi í Svíþjóð, enda sé búið að borga fyrir það.
7
FréttirLaugaland/Varpholt
Skýrslan um Laugaland frestast enn
Til stóð að kynna ráðherrum niðurstöður rannsóknar á því hvort börn hefðu verið beitt ofbeldi á meðferðarheimilinu Laugalandi á morgun, 29. júní. Ekki verður af því og enn er alls óvíst hvenær skýrslan verður gefin út.
Prentútgáfa Stundarinnar kemur næst út þann 29. júlí.
Áhrifamenn íslenskra fjölmiðlaÞorsteinn Már Baldvinsson, forstjóri Samherja sem áður átti hlut í Morgunblaðinu, hefur lagt út í heimildaþáttagerð og einnig tekið þátt í broti á fjölmiðlalögum með því að kaupa fréttatengt efni. Helgi Magnússon er eigandi Torgs, sem rekur Fréttablaðið, DV og Hringbraut, sem tapaði hátt í milljón á hvern virkan dag í fyrra. Björgólfur Thor Björgólfsson lánaði DV hátt í milljarð króna og lagði þannig fram um milljón á dag til rekstursins.
Á hverjum vinnudegi fá helstu einkareknu fjölmiðlar landsins um milljón krónur hver í framlag frá eigendum sínum, sem stundum eru augljósir hagsmunaaðilar. Þetta þýðir að tilvist helstu fjölmiðla landsins, sem hafa lykilhlutverk í lýðræðinu, er háð velvild og tiktúrum tiltekinna auðmanna.
Á sama tíma hafa hagsmunaaðilar, eins og Samherji, keypt sitt eigið ritstjórnarefni sem hentar hagsmunum þeirra betur en sjálfstæð blaðamennska. Þannig hafa mörk ritstjórnarefnis og markaðsefnis afmáðst.
Að kaupa sér umfjöllun
Slóð Samherja liggur víða.
Tvö brot á fjölmiðlalögum hafa tengst Samherja eða eiganda Samherja undanfarið. Brotin snerust um að fréttaumfjöllun var seld til hagsmunaaðila.
Önnur umfjöllunin, sem birt var á sjónvarpsstöðinni Hringbraut, snerist um rannsókn Seðlabankans á Samherja. Handvaldir voru viðmælendur hliðhollir Samherja og niðurstaðan var auðvitað sú að eftirlitið væri að brjóta á þeim. Þá var sérstaklega fjallað um embættismanninn Má Guðmundsson, þáverandi seðlabankastjóra, sem forstjóri Samherja, Þorsteinn Már Baldvinsson, hefur ítrekað sagt að eigi að fara í fangelsi fyrir að rannsaka Samherja. Í þættinum var birt leyniupptaka Þorsteins af samtali hans við Má. Ári síðar átti sonur Þorsteins og einn helsti stjórnandi í félögum Samherja, eftir að segja Má að „drulla sér í burtu“ þegar hann reyndi að taka í hönd Þorsteins í húsnæði Alþingis.
Hinni umfjöllun Hringbrautar var ætlað að hafa áhrif á íbúakosningu í sveitarfélaginu Árborg.
Í nýjasta tölublaði Stundarinnar er greint frá því að helsti fjárfestirinn að baki nýjum miðbæ á Selfossi er annar tveggja stærstu eigenda Samherja, Kristján Vilhelmsson, einn ríkasti Íslendingurinn.
Skömmu fyrir íbúakosningu á Selfossi vegna skipulagshugmynda sem byggðu á samningum við verktaka, fjármagnaða af Kristjáni í Samherja, braut sjónvarpsstöðin Hringbraut lög með því að birta þátt um skipulagstillöguna, og fá borgað fyrir það frá sömu aðilum, án þess að greina frá því. Lögunum er ætlað að „vernda upplýsingarétt almennings, enda brýnt að almenningur geti mótað skoðanir sínar og dregið ályktanir út frá réttum og hlutlausum upplýsingum“, eins og segir í úrskurði Fjölmiðlanefndar.
Fyrir íbúakosninguna, sem haldin var átta dögum eftir sýningu seldu umfjöllunarinnar, hafði aðkoma Kristjáns í Samherja ekki verið uppi á borðunun. Ekkert er minnst á hann í kynningarefni fasteignafélagsins. Tæplega 90 fasteignir og lóðir á Selfossi eru í eigu félaga þar sem Kristján er stærsti bakhjarl.
Ísland er lítið land og tengingar víða. Þannig fór svo að einn helsti talsmaður nýja miðbæjarins, Eyþór Arnalds, sem var oddviti Sjálfstæðisflokksins í bæjarstjórn Árborgar á árunum 2006 til 2014, átti eftir að fá fjórðungshlut í útgáfufélagi Morgunblaðsins frá Samherja, án sýnilegrar greiðslu fyrir. Þetta hefur nú verið afskrifað í bókum Samherja. Sýnt var fram á viðskiptin í umfjöllun Stundarinnar.
Fjölmiðlafyrirtækið Hringbraut, sem hefur verið ítrekað sektað fyrir að selja fréttaumfjallanir, hefur nú sameinast útgáfufélagi Fréttablaðsins og DV.
Leynieigandinn var ríkasti Íslendingurinn
Af tilfallandi ástæðum komst upp að eitt helsta fjölmiðlafyrirtæki landsins, sem rak DV og fleiri vefmiðla, reyndist hafa verið fjármagnað á laun af ríkasta Íslendingnum, Björgólfi Thor Björgólfssyni. Þetta sýndi að þrátt fyrir að Fjölmiðlanefnd hefði það hlutverk að greina og tilkynna hverjir stæðu að baki íslenskum fjölmiðlum, er hún ófær um það. Margsinnis hafði komið fram að skráður eigandi DV, Sigurður G. Guðjónsson lögmaður, væri leppur, en talsmaður Björgólfs Thors svaraði spurningum þess efnis ósatt, þar til skýrsla Samkeppniseftirlitsins sýndi fram á hið rétta.
Björgólfur Thor, sem er metinn á 275 milljarða króna, fjármagnaði taprekstur DV í tæplega tvö og hálft ár með 920 milljóna króna vaxtalausu kúluláni, og var því huldueigandi.
Framlagið nemur vel yfir milljón krónum á hverjum degi. Milljón á dag frá eigendum virðist vera gullna reglan í íslenskum fjölmiðlum.
Útgáfufélagið Birtingur, sem hafði verið fjármagnað af Róberti Wessmann, helsta keppinauti Björgólfs Thors, tapaði 236 milljónum í fyrra, rétt tæplega milljón á hvern virkan dag. Útgáfufélagið Torg, sem gefur út Fréttablaðið, tapaði 212 milljónum króna.
Undanfarin ár hefur Útgáfufélag Morgunblaðsins tapað um milljón krónum á dag, samtals 291 milljón króna í fyrra. Það var í lagi, því 300 milljónir bárust frá Lýsi hf., þar sem útgerðarkonan Guðbjörg Matthíasdóttir á meirihluta.
Milljón á dag
Fólk getur ímyndað sér hvað er hægt að gera góða hluti í fjölmiðlum fyrir milljón krónur á hverjum degi. En það getur líka ímyndað sér hvaða ástæða getur rekið fjársterka aðila til þess að borga milljón á dag í botnlausu rekstrartapi.
Fyrir aðila eins og Samherja er þetta einfalt. Sjálfstæðir fjölmiðlar og eftirlit eru óvinir félagsins og því leggur Samherji út í kostnað við að sannfæra almenning um að einstaklingar sem starfa í eftirliti eða fjölmiðlum séu illviljaðir. Jafnvel þótt formlegu fjárhagslegu hagsmunirnir séu einmitt annars staðar. Blaðamaður fær engan bónus fyrir gagnrýnar fréttir. Þvert á móti skapar það fjölmiðlafólki frekar óþægindi að vinna gagnrýnar fréttir heldur en að ávinna sér velvild hagsmunaaðila.
Fyrrverandi fréttamaður RÚV lýsti þessu svona: „Þegar ég byrjaði í fréttamennsku á Akureyri var mér sagt að ef ég ætlaði að eiga einhvern séns í nýja djobbinu þá yrði ég að koma mér í mjúkinn hjá Þorsteini Má. Þetta var fyrir 15 árum og heilræðin komu frá reynslumestu fréttamönnunum á svæðinu.“
Fjölmiðlastyrkir renna til útgerðarinnar
Og nú ætlar ríkið að hlaupa undir bagga með fjölmiðlunum og leggja fram ríkisstyrki, sem minnka á endanum þörf hagsmunaaðila til að niðurgreiða fjölmiðla um samsvarandi upphæð.
Frumvarp um styrki til einkarekinna fjölmiðla að norrænni fyrirmynd var svæft á Alþingi í vetur í nefnd undir formennsku Páls Magnússonar, þingmanns Sjálfstæðisflokksins. Tilfellið var að stóru fjölmiðlafyrirtækin vildu fá meiri pening, vegna þess að þau tapa svo miklu. Þeim þótti 50 milljóna króna hámark, fjórar milljónir á mánuði fyrir hvert fjölmiðlafyrirtæki, vera of lágt. Enda eru þau vön að fá milljón á dag.
Lilja Alfreðsdóttir menntamálaráðherra brást við umkvörtununum þegar ákveðið var að klára ekki málið á Alþingi, heldur að ráðherra skyldi skrifa reglugerð. Lilja hækkaði hámarkið í 100 milljónir króna og ákvað á móti að smærri fjölmiðlafyrirtæki fengju minna en hún hafði boðað í kynningu á frumvarpinu árið 2018.
Í tilfelli Morgunblaðsins verður niðurstaðan þannig að allt að hundrað milljónir króna færast frá skattgreiðendum til útgerðarfélaganna og tengdra aðila sem hafa lagt fram hundruð milljóna króna til rekstursins á ári hverju, samtals 2,5 milljarða króna á rúmum áratug.
Í umsögn sinni við frumvarp um styrki til einkarekinna fjölmiðla, að norrænni fyrirmynd, kvartaði útgáfufélag Morgunblaðsins undan „erfiðri og ósanngjarnri samkeppni við Ríkisútvarpið og erlenda miðla“. Án þess að nefna öll fjárframlögin til Morgunblaðsins frá útgerðinni, sem hindrar samkeppni annarra.
Spurningin er, hefði staða íslenskrar fjölmiðlunar orðið betri síðustu ár ef Björgólfur Thor hefði borgað 250 milljónum krónum minna af auðæfum sínum í að halda úti DV úr leyni, eða ef Guðbjörg Matthíasdóttir, Kaupfélag Skagfirðinga og hinir útgerðarmennirnir hefðu sloppið með að borga milljarði minna í rekstur Morgunblaðsins undir ritstjórn Davíðs Oddssonar?
Í reglugerð um ríkisstyrki er ákvæði að kröfu Evrópusambandsins sem leiðir af sér að fjölmiðlafyrirtæki fær ekki styrki hafi það „verið í fjárhagserfiðleikum“ undir lok síðasta árs. Fjölmiðlafyrirtæki telst hins vegar ekki hafa verið í fjárhagserfiðleikum ef það hefur tapað 2,5 milljörðum króna jafnt og þétt í áratug og fengið stöðugan fjárstuðning frá hagsmunaaðilum.
Um rekstur Stundarinnar
Útgáfufélagið Stundin tapaði 12,9 milljónum króna á síðasta ári. Árið 2018 var hagnaðurinn um tíu milljónir króna og 2017 var afkoman jákvæð um sex milljónir króna.
Stóran hluta ársins stóð yfir tímafrek vinna við svokölluð Samherjaskjöl, þar sem greind voru viðskipti útgerðarfélagsins Samherja í Namibíu, meðal annars millifærslur til stjórnmála- og embættismanna, ásamt notkun aflandsreikninga. Í rekstrinum á árinu 2019 var tekið mið af því að menntamálaráðherra hafði boðað rekstrarstyrki að norrænni fyrirmynd til einkarekinna fjölmiðla, sem gilda áttu fyrir síðasta ár, en vikið var frá þeirri útfærslu. Um þrír fjórðu hlutar rekstrartekna Stundarinnar koma frá almennum borgurum sem kaupa áskrift.
Í stað þess að leita til fjárfesta verður gripið til aðgerða til að tryggja jafnvægi í rekstri, samkvæmt þeirri grunnforsendu að sjálfbær rekstur er forsenda sjálfstæðrar ritstjórnar.
--
Fyrirvari um hagsmuni: Útgáfufélagið Stundin kemur til greina í úthlutun styrkja á grundvelli lagafrumvarps og reglugerðar um stuðning við einkarekna fjölmiðla, eins og önnur fjölmiðlafyrirtæki. Höfundur er starfsmaður og eigandi 12% hluta í Útgáfufélaginu Stundinni.
Deila
stundin.is/FDEF
Athugasemdir
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Stundin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Hvers vegna skilur fólk ekki fórnir Katrínar Jakobsdóttur?
Leiðari
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Hvað kostar kverkatak?
Það að taka þolanda sinn hálstaki er aðferð ofbeldismanna til þess að undirstrika vald sitt, ná stjórn á aðstæðum og fyrirbyggja frekari mótspyrnu. Aðferð til að ógna lífi annarrar manneskju, sýna að þeir hafi lífið í lúkunum, sýna meintan mátt sinn og styrk. En þeir skilja ekki að svona gera bara veikir menn.
Leiðari
2
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Með stríðið í blóðinu
Stríð er ekki bara sprengjurnar sem falla, heldur allt hitt sem býr áfram í líkama og sál þeirra sem lifa það af. Óttinn sem tekur sér bólstað í huga fólks, skelfingin og slæmar minningarnar.
Leiðari
13
Helgi Seljan
Við verðum að treysta fjármálafyrirtækjum
Fulltrúar almennings við einkavæðingu bankakerfisins, virðast skilja ákall um aukið traust til fjármálakerfisins með talsvert öðrum hætti en við flest.
Leiðari
1
Helgi Seljan
Fram fyrir fremstu röð
Á sama tíma í forsætisráðuneytinu við Borgartún.
Leiðari
1
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Sjáðu jökulinn hverfa
Það reynist oft erfitt að viðhalda tengslum við það sem skiptir máli, ekki síst á tímum þar sem stöðugt er verið að finna nýjar leiðir til þess að ýta undir tómhyggju sem drífur áfram neyslu.
Mest lesið
1
Fréttir
„Mynd af mér á bikiníi skaðar engan“
Með því að birta myndir af líkama sínum hefur Lilja Gísladóttir kallað yfir sig athugasemdir fólks um að hún sé að „ýta undir að aðrir vilji vera feitir.“ Hún segir óskiljanlegt að fólk hafi svo miklar skoðanir á holdafari hennar, og annarra, því það hafi engin áhrif á aðra hvort hún sé mjó eða feit.
2
Fréttir
2
Bjarni undir í rannsókn Ríkisendurskoðunar
Sú endurskoðunaráætlun sem lagt var af stað með í rannsókn Ríkisendurskoðunar á sölu ríkisins á hlutum í Íslandsbanka snýr fyrst og fremst að Bankasýslu ríkisins. Guðmundur Björgvin Helgason ríkisendurskoðandi segir að fjármálaráðherra og ráðuneyti hans séu líka undir og að áætlunin taki breytingum eftir því sem rannsókninni vindi fram.
Úrvinnslusjóður ætlar ekkert að aðhafast vegna íslenska plastsins sem fannst í vöruhúsi í Svíþjóð. Sendinefnd sem fór á staðinn og komst að þeirri niðurstöðu að þar væri einungis lítið magn af íslensku plasti virðist hafa byggt þá niðurstöðu sína á hæpnum forsendum. Fullyrðingar í skýrslu nefndarinnar standast ekki skoðun.
Mörg hundruð falla í innrás Rússa í Úkraínu á degi hverjum, manntjónið eykst sífellt og ólýsanlegar hörmungar þar víða daglegt brauð. Þess utan eru efnahagslegar hamfarir að eiga sér stað í Úkraínu en þær voru raunar hafnar áður en innrásin hófst. Útlitið var svart fyrir en nú er stór hluti landsins ein rjúkandi rúst og vegna landlægrar spillingar mun reynast erfitt að fá fjárhagsaðstoð erlendis frá til uppbyggingar að stríðslokum.
5
Viðtal
Reykvísk skrifstofukona umlukin svartadauða
Auður Haralds rithöfundur segir að Guð sé algjörlega aðgerðarlaus og þess vegna sé titill bókar hennar sem var að koma út: Hvað er Drottinn að drolla? Sagan fjallar um reykvíska skrifstofukonu í nútímanum sem fer í tímaferðalag alla leið aftur til ársins 1346 og lendir inni í miðjum svartadauða.
6
FréttirPlastið fundið
„Það er búið að borga fyrir þetta“
Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra segir að það eigi að endurvinna íslenska plastið sem fannst í vöruhúsi í Svíþjóð, enda sé búið að borga fyrir það.
7
FréttirLaugaland/Varpholt
Skýrslan um Laugaland frestast enn
Til stóð að kynna ráðherrum niðurstöður rannsóknar á því hvort börn hefðu verið beitt ofbeldi á meðferðarheimilinu Laugalandi á morgun, 29. júní. Ekki verður af því og enn er alls óvíst hvenær skýrslan verður gefin út.
Mest deilt
1
Fréttir
Sonurinn varð sterkari eftir að hann kom út sem trans
Sigga Ey og systurnar héldu uppi málstað trans einstaklinga í Eurovision. Sonur hennar glímdi við mikla vanlíðan þegar hann var að komast á kynþroskaaldur. Þegar hann kom út sem trans rétti hann betur úr sér og varð frjáls.
2
Fréttir
3
„Ég mun aldrei fyrirgefa þeim“
Kristín Sóley Kristinsdóttir segist aldrei muni fyrirgefa samfélaginu í Garði fyrir að hafa brugðist dóttur hennar og úthrópað sem lygara eftir að hún greindi frá því þegar hún var tólf ára að maður í bænum hefði beitt hana kynferðisofbeldi, fyrst þegar hún var átta ár gömul. Maðurinn sem var á sextugsaldri á þessum tíma var dæmdur í átján mánaða fangelsi fyrir að hafa ítrekað beitt Lilju, dóttur Kristínar Sóleyjar, ofbeldi.
3
Fréttir
Konur í Bandaríkjunum hafa verið sviptar réttinum til þungunarrofs
Hæstiréttur Bandaríkjanna snéri við fyrri niðurstöðu sem tryggðu rétt kvenna til að láta rjúfa meðgöngu. Rétturinn var tryggður fyrir fimmtíu árum síðan í máli Roe gegn Wade en nú hefur dómstóllinn ákveðið að stjórnarskrá landsins tryggi ekki sjálfsákvörðunarrétt kvenna. Fóstureyðingar urðu sjálfkrafa bannaðar í fjölda fylkja við uppkvaðningu dómsins.
4
Leiðari
13
Jón Trausti Reynisson
Meistarar málamiðlana
Hvers vegna skilur fólk ekki fórnir Katrínar Jakobsdóttur?
5
Fréttir
„Mynd af mér á bikiníi skaðar engan“
Með því að birta myndir af líkama sínum hefur Lilja Gísladóttir kallað yfir sig athugasemdir fólks um að hún sé að „ýta undir að aðrir vilji vera feitir.“ Hún segir óskiljanlegt að fólk hafi svo miklar skoðanir á holdafari hennar, og annarra, því það hafi engin áhrif á aðra hvort hún sé mjó eða feit.
6
Rannsókn
9
Hvað kom fyrir Kidda?
Hálfri öld eftir að tilkynnt var um bílslys í Óshlíð á milli Bolungarvíkur og Ísafjarðar er lögreglan loks að rannsaka hvað átti sér stað. Lík Kristins Hauks Jóhannessonar, sem lést í slysinu, var grafið upp og bein hans rannsökuð. Sonur og hálfbróðir Kristins urðu til þess yfirvöld skoða loksins, margsaga vitni og myndir af vettvangi sem urðu til þess að málið var tekið upp að nýju.
7
Menning
1
Fundu týndar dagbækur Bíbíar: „Hún fékk aldrei séns“
Sagnfræðingarnir Sólveig Ólafsdóttir og Sigurður Gylfi Magnússon og prófessorinn Guðrún Valgerður Stefánsdóttir fundu nýjar heimildir eftir Bjargeyju Kristjánsdóttur, eða Bíbí, þegar þau voru að kynna nýja bók hennar í Skagafirði. Saga Bjargeyjar er átakanleg en henni var komið fyrir á öldrunarheimili á Blönduósi þegar hún var á fertugsaldri en hún var með efnaskiptasjúkdóm sem lítil þekking var á árið 1927 þegar hún fæddist.
Mest lesið í vikunni
1
Fréttir
3
„Ég mun aldrei fyrirgefa þeim“
Kristín Sóley Kristinsdóttir segist aldrei muni fyrirgefa samfélaginu í Garði fyrir að hafa brugðist dóttur hennar og úthrópað sem lygara eftir að hún greindi frá því þegar hún var tólf ára að maður í bænum hefði beitt hana kynferðisofbeldi, fyrst þegar hún var átta ár gömul. Maðurinn sem var á sextugsaldri á þessum tíma var dæmdur í átján mánaða fangelsi fyrir að hafa ítrekað beitt Lilju, dóttur Kristínar Sóleyjar, ofbeldi.
2
Fréttir
Sonurinn varð sterkari eftir að hann kom út sem trans
Sigga Ey og systurnar héldu uppi málstað trans einstaklinga í Eurovision. Sonur hennar glímdi við mikla vanlíðan þegar hann var að komast á kynþroskaaldur. Þegar hann kom út sem trans rétti hann betur úr sér og varð frjáls.
3
Eigin Konur#93
„Það bara hrundi allt“
Kristín Sóley Kristinsdóttir, mamma Lilju Bjarklind sem sagði sögu sína í Eigin konum fyrir nokkrum vikum, stígur nú fram í þættinum og talar um ofbeldið sem dóttir hennar varð fyrir og afleiðingar þess. Hún segir að allt hafi hrunið þegar Lilja, þá tólf ára, sagði henni frá því að maður sem stóð til að myndi flytja inn til fjölskyldunnar, hefði beitt hana kynferðislegu ofbeldi. Kristín Sóley segir mikilvægt að öll fjölskyldan fái viðunandi aðstoð eftir svona áföll því fjölskyldur skemmist þegar börn eru beitt ofbeldi. Hún segir að samfélagið hafi brugðist Lilju og allri fjölskyldunni.
4
Pistill
4
Illugi Jökulsson
Þegar fullorðið fólk gerir sig að fífli
Rétt eins og flokkurinn hefur þegar sannað að hann er ekki lengur vinstrihreyfing með þjónkun sinni við efnahagsstefnu Sjálfstæðisflokksins, þá er nú morgunljóst að hann er ekki heldur grænt framboð, skrifar Illugi Jökulsson um Vinstri græn.
5
Fréttir
„Ég lifði tvöföldu lífi þar sem ég þóttist vera harður gaur“
Antonía Arna lýsir léttinum við að koma út sem trans og þungbærri bið eftir kynleiðréttandi aðgerð. Hún hefur beðið í hátt í á þriðja ár. Biðin tærir upp trans fólk og getur valdið alvarlegum andlegum veikindum. Dæmi eru um að trans fólk þurfi að leggjast inn á sjúkrahús sökum þunglyndi vegna þess.
6
Aðsent
1
Bjarni Thor Kristinsson
Um Íslensku óperuna
„Staðreyndir þessa máls eru þær að stjórn óperunnar og óperustjóri hafa fengið flesta íslenska söngvara upp á móti sér, þau hafa gerst sek um að brjóta kjarasamninga og þau hafa bara ekki verið að setja upp óperur undanfarið,“ skrifar Bjarni Thor Kristinsson, óperusöngvari, í pistli um málefni Íslensku óperunnar.
7
Fréttir
„Mynd af mér á bikiníi skaðar engan“
Með því að birta myndir af líkama sínum hefur Lilja Gísladóttir kallað yfir sig athugasemdir fólks um að hún sé að „ýta undir að aðrir vilji vera feitir.“ Hún segir óskiljanlegt að fólk hafi svo miklar skoðanir á holdafari hennar, og annarra, því það hafi engin áhrif á aðra hvort hún sé mjó eða feit.
Mest lesið í mánuðinum
1
Rannsókn
9
Hvað kom fyrir Kidda?
Hálfri öld eftir að tilkynnt var um bílslys í Óshlíð á milli Bolungarvíkur og Ísafjarðar er lögreglan loks að rannsaka hvað átti sér stað. Lík Kristins Hauks Jóhannessonar, sem lést í slysinu, var grafið upp og bein hans rannsökuð. Sonur og hálfbróðir Kristins urðu til þess yfirvöld skoða loksins, margsaga vitni og myndir af vettvangi sem urðu til þess að málið var tekið upp að nýju.
2
Fréttir
3
„Ég mun aldrei fyrirgefa þeim“
Kristín Sóley Kristinsdóttir segist aldrei muni fyrirgefa samfélaginu í Garði fyrir að hafa brugðist dóttur hennar og úthrópað sem lygara eftir að hún greindi frá því þegar hún var tólf ára að maður í bænum hefði beitt hana kynferðisofbeldi, fyrst þegar hún var átta ár gömul. Maðurinn sem var á sextugsaldri á þessum tíma var dæmdur í átján mánaða fangelsi fyrir að hafa ítrekað beitt Lilju, dóttur Kristínar Sóleyjar, ofbeldi.
3
Úttekt
3
Varar fólk við dimmum íbúðum í nýjum hverfum
Ekkert hámark er á þéttingu byggðar nærri Borgarlínu. Ásta Logadóttir, einn helsti sérfræðingur í ljósvist á Íslandi, reynir að fá sólarljós og dagsbirtu bundna inn í byggingarreglugerðina. Hún segir það hafa verið sett í hendurnar á almenningi að gæta þess að kaupa ekki fasteignir án heilsusamlegs magns af dagsbirtu.
4
ViðtalÚkraínustríðið
17
Íslenski fréttaritarinn í boðsferð með Rússum: „Ísland ekki á góðri leið“
Haukur Hauksson hefur verið fréttaritari í Moskvu í þrjá áratugi og hefur nú farið í þrjár boðsferðir með rússneska hernum í Austur-Úkraínu. Haukur telur fjöldamorð Rússa í Bucha „hlægilegt dæmi“ um „setup“, en trúir því ekki að rússneski herinn blekki hann.
5
Fréttir
Sonurinn varð sterkari eftir að hann kom út sem trans
Sigga Ey og systurnar héldu uppi málstað trans einstaklinga í Eurovision. Sonur hennar glímdi við mikla vanlíðan þegar hann var að komast á kynþroskaaldur. Þegar hann kom út sem trans rétti hann betur úr sér og varð frjáls.
6
FréttirSamherjaskjölin
5
Toppar ákæru- og lögregluvalds í Namibíu á Íslandi vegna Samherjamáls
Ríkissaksóknari Namibíu og yfirmaður namibísku spillingarlögreglunnar, hafa verið á Íslandi frá því fyrir helgi og fundað með hérlendum rannsakendum Samherjamálsins. Fyrir viku síðan funduðu rannsakendur beggja landa sameiginlega í Haag í Hollandi og skiptust á upplýsingum. Yfirmenn namibísku rannsóknarinnar hafa verið í sendinefnd varaforsetans namibíska, sem fundað hefur um framsalsmál Samherjamanna við íslenska ráðherra.
7
Menning
1
Fundu týndar dagbækur Bíbíar: „Hún fékk aldrei séns“
Sagnfræðingarnir Sólveig Ólafsdóttir og Sigurður Gylfi Magnússon og prófessorinn Guðrún Valgerður Stefánsdóttir fundu nýjar heimildir eftir Bjargeyju Kristjánsdóttur, eða Bíbí, þegar þau voru að kynna nýja bók hennar í Skagafirði. Saga Bjargeyjar er átakanleg en henni var komið fyrir á öldrunarheimili á Blönduósi þegar hún var á fertugsaldri en hún var með efnaskiptasjúkdóm sem lítil þekking var á árið 1927 þegar hún fæddist.
Nýtt á Stundinni
FréttirLaugaland/Varpholt
Skýrslan um Laugaland frestast enn
Til stóð að kynna ráðherrum niðurstöður rannsóknar á því hvort börn hefðu verið beitt ofbeldi á meðferðarheimilinu Laugalandi á morgun, 29. júní. Ekki verður af því og enn er alls óvíst hvenær skýrslan verður gefin út.
Fréttir
„Mynd af mér á bikiníi skaðar engan“
Með því að birta myndir af líkama sínum hefur Lilja Gísladóttir kallað yfir sig athugasemdir fólks um að hún sé að „ýta undir að aðrir vilji vera feitir.“ Hún segir óskiljanlegt að fólk hafi svo miklar skoðanir á holdafari hennar, og annarra, því það hafi engin áhrif á aðra hvort hún sé mjó eða feit.
ÞrautirSpurningaþrautin
793. spurningaþraut: Nú er eins gott að þið þekkið heiðhvolfið
Fyrri aukaspurning: Hver er á myndinni hér að ofan? * Aðalspurningar: 1. Í hvaða skáldsögu Halldórs Laxness má lesa um persónuna Ástu Sóllilju? 2. Hvað heitir ameríska teiknimyndaserían Peanuts á íslensku? 3. Í hve mikilli hæð yfir yfirborði Jarðar byrjar heiðhvolfið (á ensku stratosphere)? 4. Hvað hét eiginmaður Elísabetar Englandsdrottningar hinnar seinni? 5. Hver gaf út hljómplötuna Vespertine fyrir 21 ári?...
Fréttir
2
Bjarni undir í rannsókn Ríkisendurskoðunar
Sú endurskoðunaráætlun sem lagt var af stað með í rannsókn Ríkisendurskoðunar á sölu ríkisins á hlutum í Íslandsbanka snýr fyrst og fremst að Bankasýslu ríkisins. Guðmundur Björgvin Helgason ríkisendurskoðandi segir að fjármálaráðherra og ráðuneyti hans séu líka undir og að áætlunin taki breytingum eftir því sem rannsókninni vindi fram.
Karlmennskan#96
Jordan Peterson í femínísku ljósi - Unnur Gísladóttir
„Það er erfitt fyrir mig að kjarna gagnrýni á Jordan Peterson því hún er marglaga en ef ég ætti að gera það þá er það vanhæfni hans til að setja sig í spor jaðarsettra hópa eða kvenna.“ segir Unnur Gísladóttir mannfræðingur og framhaldsskólakennari. Unnur hefur lesið allar bækur Jordan Peterson og líklega innbyrt meira magn af efni eftir hann heldur en margur aðdáandinn. Unnur er hins vegar lítill aðdáandi og færir okkur gagnrýni sína þar sem hún varpar femínísku ljósi á málflutning Jordan Peterson.
Fyrir þau sem ekki kannast við manninn þá er hann afar umdeildur prófessor í sálfræði sem virðist ná sérstaklega vel til karlmanna og er vinsæll fyrirlesari um heim allan og kom m.a. fram í Háskólabíó um liðna helgi.
Umsjón: Þorsteinn V. Einarsson
Tónlist: Mr. Silla - Naruto (án söngs)
Þátturinn er í boði bakhjarla Karlmennskunnar, Dominos, Veganbúðarinnar og The Body Shop.
FréttirPlastið fundið
„Það er búið að borga fyrir þetta“
Guðlaugur Þór Þórðarson umhverfisráðherra segir að það eigi að endurvinna íslenska plastið sem fannst í vöruhúsi í Svíþjóð, enda sé búið að borga fyrir það.
ÞrautirSpurningaþrautin
1
792. spurningaþraut: Stígvél hér og stígvél þar
Fyrri aukaspurning: Hvað er að gerast á þessari mynd hér að ofan? * Aðalspurningar: 1. Hvaða fyrrverandi þingmaður tók við sem ritstjóri Fréttablaðsins í fyrra? 2. William Henry Gates III fæddist í Bandaríkjunum 1952. Faðir hans var vel metinn lögfræðingur og móðir hans kennari og kaupsýslukona. Bæði létu heilmikið að sér kveða í baráttu fyrir skárra samfélagi. En hvað afrekaði...
Mörg hundruð falla í innrás Rússa í Úkraínu á degi hverjum, manntjónið eykst sífellt og ólýsanlegar hörmungar þar víða daglegt brauð. Þess utan eru efnahagslegar hamfarir að eiga sér stað í Úkraínu en þær voru raunar hafnar áður en innrásin hófst. Útlitið var svart fyrir en nú er stór hluti landsins ein rjúkandi rúst og vegna landlægrar spillingar mun reynast erfitt að fá fjárhagsaðstoð erlendis frá til uppbyggingar að stríðslokum.
Viðtal
Reykvísk skrifstofukona umlukin svartadauða
Auður Haralds rithöfundur segir að Guð sé algjörlega aðgerðarlaus og þess vegna sé titill bókar hennar sem var að koma út: Hvað er Drottinn að drolla? Sagan fjallar um reykvíska skrifstofukonu í nútímanum sem fer í tímaferðalag alla leið aftur til ársins 1346 og lendir inni í miðjum svartadauða.
Úrvinnslusjóður ætlar ekkert að aðhafast vegna íslenska plastsins sem fannst í vöruhúsi í Svíþjóð. Sendinefnd sem fór á staðinn og komst að þeirri niðurstöðu að þar væri einungis lítið magn af íslensku plasti virðist hafa byggt þá niðurstöðu sína á hæpnum forsendum. Fullyrðingar í skýrslu nefndarinnar standast ekki skoðun.
ÞrautirSpurningaþrautin
791. spurningaþraut: Picasso málaði portrett af ... hvaða konu?
Fyrri aukaspurning: Hvað heitir þetta fjall? * Aðalspurningar: 1. Hvaða vinsæla hljómsveit sendi frá sér plötuna Their Satanic Majesties Request árið 1967? 2. Hver var þá aðal gítarleikari hljómsveitarinnar? 3. Dönsk yfirvöld og sér í lagi forsætisráðherrann hafa nú fengið skömm í hattinn hjá opinberri rannsóknarnefnd í Danmörku vegna framgöngu sinnar í máli sem snerist um ákveðna dýrategund. Hvaða dýr voru...
MenningHús & Hillbilly
Myndi örugglega aldrei fara neitt ef hún vissi allt
Covid-faraldurinn birtist ljóslifandi á nýjasta listaverki listakonunnar Eirúnar Sigurðardóttur, Rauntímareflinum, sem var saumaður meðan á faraldrinum stóð. Refillinn tók mið af stöðu faraldursins á hverjum tíma og var lokaútkoman því ekki fyrirfram ákveðin.
Þín áskrift hefur áhrif
Almenningur hefur viðhaldið Stundinni með áskriftum og styrkjum frá febrúar 2015. Með því að kaupa áskrift styrkir þú sjálfstæða rannsóknarblaðamennsku.
Athugasemdir