Býst ekki við að börnin snúi aftur í skólann á þessu ári
Í Katalóníu hefur verið strangt útivistarbann í gildi frá því um miðjan mars. Þar, eins og víðar í landinu, eru íbúar uggandi enda standast heilbrigðisstofnanir álagið vegna kórónaveirunnar illa. Í Barcelona býr Judit Porta, blaðamaður og menningarmiðlari, með eiginmanni og tveimur börnum. Þau búa í lítilli íbúð í Gracia-hverfinu og hafa ekki stigið út fyrir hússins dyr svo vikum skiptir. Hún deilir hér dagbók sinni með lesendum Stundarinnar.
Fékk símtal um barnsföður sinn sem var upphaf að áralangri raun
Freyja Huld fékk símtal um nótt með upplýsingum um að sambýlismaður hennar og barnsfaðir væri að sækja í unglingsstúlkur. Síðar var hann handtekinn fyrir skelfilegt brot. Enn þarf hún að eiga í samskiptum við hann sem barnsföður og veita honum umgengni.
2
ViðtalHamingjan
Útivist og hreyfing í góðum hópi eykur lífsgleði
Harpa Stefánsdóttir hefur þurft að rækta hamingjuna á nýjan hátt síðustu ár. Þar hefur spilað stærstan þátt breytingar á fjölskyldumynstri. Hún hefur auk þess um árabil búið í tveimur löndum og segir að sitt daglega líf hafi einkennst af að hafa þurft að hafa fyrir því að sækja sér félagsskap og skapa ný tengsl fjarri sínu nánasta fólki. Harpa talar um mikilvægi hópastarfs tengt útivist og hreyfingu en hún telur að hreyfing í góðum hópi stuðli að vellíðan.
3
FréttirPanamaskjölin
2
Panama-uppljóstrarinn John Doe: „Án ábyrgðar getur samfélag ekki virkað“
Nafnlausi uppljóstrarinn sem hrinti af stað atburðarásinni sem leiddi til afsagnar Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra með lekanum á Panamaskjölunum veitir sitt fyrsta viðtal í Der Spiegel. Hann lýsir vonbrigðum með stjórnvöld víða um heim og segir Rússa vilja sig feigan.
4
Pistill
Gunnar Hersveinn
Gerðu það, reyndu að vera eðlileg!
„Hvað er eðlilegt?“ skrifar Gunnar Hersveinn. „Hentar það stjórnendum valdakerfa best að flestallir séu venjulegir í háttum og hugsun? Hér er rýnt í völd og samfélagsgerð, meðal annars út frá skáldsögunni Kjörbúðarkonan eftir japanska höfundinn Sayaka Murata sem varpar ljósi á marglaga valdakerfi og kúgun þess. Hvaða leiðir eru færar andspænis yfirþyrmandi hópþrýstingi gagnvart þeim sem virðast vera á skjön?“
Úkraínsk yfirvöld eru sögð hafa kyrrsett eigur og fryst bankareikninga fyrirtækisins Santa Kholod í Kænugarði. Yfirvöld þar telja hvítrússnesk fyrirtæki fjármagna innrás Rússa með óbeinum hætti, vegna stuðnings einræðisstjórnar Lukashenko. Santa Kholod er hluti af fyrirtækjakeðju Aleksanders Moshensky, kjörræðismanns Íslands, fiskinnflytjanda og ólígarka í Hvíta-Rússlandi. Sagður hafa skráð fyrirtæki á dóttur sína til að verjast þvingunum ESB.
6
Flækjusagan
Horfið til himins: Það er von á súpernóvu!
En verður hún hættuleg?
7
Fréttir
2
Fasteignaskattur á lúxusíbúðir á skjön við kaupverð
Kaupverð lúxuseigna sem auðmennirnir Björgólfur Thor Björgólfsson og Róbert Wessman hafa sýslað með endurspeglast ekki í fasteignamati á þeim. Fasteignaskattar geta verið hundruðum þúsunda króna lægri en ef miðað væri við kaupverð þeirra.
Prentútgáfa Stundarinnar kemur næst út þann 19. ágúst.
Mynd: Úr einkasafni
25. mars 2020
„Þetta er fimmtándi dagurinn sem við erum lokuð inni á heimili okkar. Við erum fjögur. Börnin brosa og ærslast um íbúðina. Eftir morgunmat eiga þau að læra heima eftir þeim fyrirmælum sem berast frá skólanum þeirra daglega. Þetta er í fyrsta sinn sem ég er hrygg frá því faraldurinn hófst. Pabbi var að hringja í mig til að segja mér frá því að föðurbróðir minn hafi greinst með COVID-19 og hafi verið lagður inn á gjörgæslu. Ég get ekki ímyndað mér andlát án hinstu kveðju. Talan yfir fjölda látinna og smitaðra á Spáni hækkar stjórnlaust. Í dag eru 4.089 dánir og 56.188 smitaðir, samkvæmt opinberum tölum. Tölurnar verða hærri á morgun. Forsætisráðherrann, Pedro Sánchez, hefur ekki enn fyrirskipað algjöra einangrun á landsvísu. Ég hef á tilfinningunni að þeir vilji frekar að fólkið látist heldur en efnahagslífið veikist. Það lítur út fyrir að Spánn fylgi fordæmi Donalds Trump. Það hjálpar mér að horfa á hverjum degi á risavaxinn sítrusviðinn sem breiðir úr sér fyrir framan gluggann hjá okkur. Ég held að þetta séu tvö tré sem hafa verið svo lengi í faðmlögum að nú er ómögulegt að þekkja þau í sundur. Í dag sá ég í því fugla í hreiðurgerð. Þvílík gleði! Dagurinn hófst í sólskini. Nú byrjar að rigna. Ég tek þvottinn af snúrunni.“
Mannlaust torg
Mynd: Úr einkasafni
26. mars 2020
„Í dag talaði ég í síma við frænku mínu, Gemmu Mateus, sem er hjartalæknir á spítalanum í Bellvitge í Barcelona. Ég fékk hnút í magann. Það er ekki nógu mikið pláss á gjörgæslunni til að sinna öllum sjúklingunum. Svo margir hafa sýkst að það hefur lamað heilbrigðiskerfið. Ríkisstjórnir Spánar og Katalóníu hafa á undanförnum árum leyft heilbrigðiskerfinu að hrynja og núna treysta þeir á heilbrigðisstarfsfólk eins og hermenn í fremstu víglínu. Þvílík skömm. Jesús, sambýlismaður minn, er að baka. Við hömstruðum ekki matvöru eins og svo margir aðrir, jafnvel þó að við óttumst það versta. Á morgun verður kaka í morgunmat! Ég er blaðamaður og menningarmiðlari. Að undanförnu hefur menningarlífið sýnt á sér gjafmildu hliðina og boðið ýmsa ókeypis viðburði á netinu. Bransi sem hið opinbera hefur gert lítið úr veitir innilokuðum sálum neyðaraðstoð. Þvílík skömm! Frændi minn sem er sýktur af COVID er ennþá á gjörgæslu og ástand hans er alvarlegt. Klukkan er orðin fimm. Samkvæmt rútínunni er nú komið að Jane Fonda-æfingum. Ég hef stundað þær í tvær vikur og fylgi nú æfingum fyrir lengra komna. Ég fer í leikfimifötin mín. Börnin mín klæðast þegar íþróttafötum. Ég elska þegar Jane Fonda segir: „Resist!“
Mæðgur
Mynd: Úr einkasafni
27. mars 2020
Aldrei hafa fleiri látist á einum degi á Spáni: 832 á 24 tímum.“ Þannig er fyrirsögnin á forsíðu El País klukkan 16.16. Ég les í vefútgáfu La Vanguardia að vinnumálaráðerra Spánar greinir frá því að atvinnuleysisbætur hafi náð hæstu hæðum. Simó, eldra barnið mitt sem er 10 ára, var í boltaleik og eyðilagði óvart fígúru úr Dragon Ball-safninu sínu. Hann hrundi saman. Ég man ekki eftir því að hafa séð hann gráta svona mikið, nokkurn tímann. Á meðan pabbi hans hughreysti hann hugsaði ég um þann tilfinningalega skaða sem hlýst af þessum heimsfaraldri, bæði fyrir einstaklinga og samfélagið. Við eigum ekki bara eftir að þurfa að endurreisa efnahagskerfið, heldur manneskjur líka, samfélög.
„Ég man ekki eftir því að hafa séð hann gráta svona mikið, nokkurn tímann“
Við erum alltaf með kveikt á útvarpinu. Það tengir okkur umhverfinu, meira núna en nokkru sinni. Já, við erum ímyndin fjölskyldunnar sem situr límd við útvarpið, eins og í seinni heimsstyrjöldinni. Fréttirnar eru ekki allar slæmar. Í dag voru sagðar fréttir af litlum og meðalstórum fyrirtækjum, sem með hraða og ótrúlegri aðlögunarhæfni hafa breytt starfsemi sinni og hafa nú tvöfalt markmið: Að koma í veg fyrir að fara á hausinn sjálf en berjast í leiðinni gegn faraldrinum. Hrukkukremið mitt er búið. Undir venjulegum kringumstæðum færi ég út á götu til að kaupa nýja krukku, en þetta eru ekki dagar lágkúru. Sem betur fer á ég á svölunum yndislega Aloe Vera-plöntu sem hefur verið í fjölskyldunni í margar kynslóðir. Hún gefur mér raka þessa dagana og er ánægð með að verða til gagns.
28. mars 2020
Mynd: Úr einkasafni
„Loksins hefur ríkisstjórn Spánar tekið ákvörðun um að stöðva alla starfsemi sem ekki er bráðnauðsynleg í landinu, frá og með mánudegi. Þannig hefur það verið hér í Katalóníu frá því að formlega var lýst yfir heimsfaraldri. Líkt og ég geri alla daga hringdi ég í pabba. Hann er 79 ára og býr einn. Hann er verkfræðingur en er mikill heimspekingur í sér, meðal annars vegna aðdáunar sinnar á löngum göngutúrum, sem hann klárar nú samviskusamlega inni í 90 fermetra íbúðinni sinni. Í dag spurði hann mig: „Af hverju tölum við um innilokun fyrst núna, þegar við erum í raun og veru alltaf innilokuð? Í íbúðum okkar, í vinnunni, í borgunum. Ginebra, dóttir mín sem er sjö ára, er búin að finna geisladiskasafnið mitt. Hún bað mig að hlusta á tónlist með sér. Sem betur fer á ég ennþá geisladiskaspilarann minn. Við dönsuðum af krafti við Radiohead, Pixies, The Cardigans. Ég deildi líka með henni undarlegri aðdáun minni á söngleikjum Andrew Lloyd Webber. Ég skemmti mér stórkostlega. Klukkan átta um kvöldið fórum við upp á þaksvalirnar og klöppuðum fyrir heilbrigðisstarfsfólki. Þetta er orðin helgiathöfn sem við endurtökum á hverjum degi, alltaf á sama tíma. Við klöppum í samhljómi með hundruðum annarra sem frá þökum sínum, svölum og bakgörðum stappa stálinu í læknana, hjúkrunarfræðingana og hitt heilbrigðisstarfsfólkið, svo það geti haldið áfram baráttunni gegn þessum ósýnilega, litlausa og þögla óvini. Þetta er allt svo undarlegt.“
Mynd: Úr einkasafni
29. mars 2020
Maðurinn minn þarf að fara út að kaupa í matinn. Hann reynir að fara einu sinni í viku. Hann fer út á götu í latexhönskum, með grímu fyrir andlitinu og með gleraugu. Þegar hann kemur aftur heim sótthreinsar hann allar vörurnar, bæði þær pökkuðu og þær fersku. Svo fer hann úr öllum fötunum, lokar þau ofan í poka og fer svo í sturtu. Í þessu fylgjum við leiðbeiningum heilbrigðisyfirvalda. Það tekur tíma að kaupa inn. Krakkarnir hafa ekki farið í skólann síðan 13. mars en þau sækja stafrænar kennslustundir og fá heimavinnu frá skólanum. Ég á ekki von á að þau snúi aftur þangað á þessu ári. Ég óttast að menntakerfið eigi eftir að versna við þessa kreppu, sem herjar bæði á heilsu og efnahag.
„Hann fer út á götu í latexhönskum, með grímu fyrir andlitinu og með gleraugu“
Ég lýk deginum með því að lesa úrval af bestu sögum hans Chekhovs og ímynda mér rússneska lækninn skrifa af sinni einstöku skerpu og einfaldleika um hversdagsleika heimilanna meðan á innilokuninni stendur. Tilhugsunin gerir mig dapra. Nágranni minn leikur á píanóið af meiri ákafa en áður. Hann hefur breytt efnisskránni. Áður hljómaði Mánaskin Debussy, nú er það Mamma, hans Freddie Mercury.
Mynd: Úr einkasafni
30. mars 2020
Ég las hrífandi grein um daginn. Sögu 89 ára gamals afa, Don Rafael, sem flúði hjúkrunarheimilið þar sem hann bjó, til þess að koma í veg fyrir að hans tími kæmi. Sá gamli komst svo að því að margir vina hans höfðu látist úr COVID-19. Ég komst ekki hjá því að hugsa um Gamlingjann sem skreið út um gluggann og hvarf eftir Jonas Jonasson. Annar rigningardagur og veðurstofan spáir vatnsveðri alla vikuna. Við munum ekki geta farið upp á þaksvalirnar með tjaldstólana okkar til að njóta sólarinnar þessa vikuna. Á Spáni eru 849 látnir til viðbótar og aftur er met slegið. Ríkisstjórnin samþykkir aðgerðir til að styðja við efnahagslífið. Eftir að þetta er allt saman yfirstaðið þarf að taka djúpa umræðu um hvers konar land við viljum vera. Við höfum tekið ákvörðun um að planta tré í íbúðinni. Stóru tré með vorblómum á. Sagt er að ef þú faðmir tré líði þér betur. Við eigum engan garð, né nokkra mold en við eigum hvítan vegg, málningu og ímyndunarafl.
31. mars 2020
Mynd: Úr einkasafni
Síðasta færslan í þessa dagbók. Það eru margir mánuður fram undan, áður en ástandið verður aftur eðlilegt. Ég vona – og það segi ég af einlægni – að það verði annar veruleiki en sá sem var, áður en þessi heimsfaraldur hófst, með sínum afleiðingum fyrir heilsu, samfélag og efnahag, sem enn er óljóst hverjar verða. En ég óttast að minni okkar muni slævast og þynnast út og að við verðum ófær um að rökræða og skapa nýjar sviðsmyndir og ný tækifæri. Ég er skeptísk vegna þess að ríkisstjórnir okkar forðast sjálfsskoðun og samfélagið er upptekið af því að komast upp úr efnahagskreppunni. Núna tengjumst við hvert öðru í gegnum sýndarveruleika og mér finnst það hörmulegt. Í dag sat ég fjarkennslustund í menningarfræði. Fimmtán manneskjur tengdar í fjórar klukkustundir, gagngert til að rökræða málefni safna. En engar rökræður áttu sér stað og það fannst mér hughreystandi. Við erum tegund sem þarfnast raunverulegs staðar til að eiga í samræðum og gera tilraunir. Ég loka dagbókinni í íbúðinni minni í Gracia í Barcelona, þar sem stöðug þögn ríkir á götum og torgum. Á morgun kemur nýr dagur, svipaður þeim í dag: Fjarvinna, börnin læra heima, ég geri leikfimi og les. Hann verður litaður af djúpum söknuði til vina okkar og fjölskyldu. Ég ber þá von í brjósti að framtíðin verði öðruvísi.
Deila
stundin.is/FCqJ
Athugasemdir
Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Stundin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Mikil óvissa ríkir hjá íbúum Ungverjalands um það hvað stóraukin völd stjórnvalda í kjölfar lagabreytingar hafi í för með sér. Einn þeirra er Herald Magyar, rithöfundur, þýðandi, leikari og listamaður frá Ungverjalandi, sem býr ásamt eiginkonu sinni í litlu húsi í útjaðri smábæjar í norðurhluta Ungverjalands. Líf þeirra hefur kollvarpast á skömmum tíma. Herald er einn sex jarðarbúa sem deila dagbókum sínum úr útgöngubanni með lesendum Stundarinnar.
VettvangurDagbók í útgöngubanni
Dagbækur úr útgöngubanni: „Ekkert verður aftur eins og það var“
Róttækar breytingar á daglegu lífi eru nú veruleiki fólks um heim allan. Söknuður eftir hversdagslífi, vinum og fjölskyldu, ótti við hið ókunna, atvinnuóöryggi og tortryggni í garð yfirvalda er meðal þess sem lesa má úr dagbókarfærslum sex jarðarbúa, skrifaðar á sjö dögum. Allir búa þeir við útgöngubann á sínum bletti jarðarkúlunnar. En þrátt fyrir að allir lifi þeir nú tíma sem eiga sér enga hliðstæðu í sögunni njóta þeir í auknum mæli fegurðar þess einfalda, finna til djúpstæðs náungakærleika og vilja síður snúa aftur til þess mynsturs sem einkenndi líf þeirra áður en veiran tók það yfir.
VettvangurDagbók í útgöngubanni
Óttast hungrið meira en veiruna
Stjórnvöld í Argentínu hafa stært sig af því að hafa brugðist hratt við ógninni sem stafar af COVID-19. Frá því 19. mars hefur útgöngubann verið í gildi þar. Lucia Maina Waisman er blaðamaður, samfélagsmiðlari, kennari og baráttukona fyrir mannréttindum, sem er búsett í borginni Kordóba í Argentínu. Hún deilir dagbókarfærslum sínum með lesendum Stundarinnar.
VettvangurDagbók í útgöngubanni
„Getum við farið?“
Í Marrakesh í Marrokkó búa hjónin Birta og Othman með dætur sínar fjórar. Þarlend yfirvöld brugðust hraðar við COVID-vánni en mörg nágrannaríkin, settu meðal annars á strangt útgöngubann og aðrar hömlur á daglegt líf. Þrátt fyrir aðgerðirnar hefur tilfellum kórónaveirunnar fjölgað þar hratt á undanförnum dögum. Birta Árdal Nóra Bergsteinsdóttir deilir dagbók sinni með lesendum Stundarinnar. Í henni má meðal annars lesa að fjölskyldan hafði hug á að koma til Íslands á meðan á heimsfaraldrinum stendur, sem hefur reynst erfitt hingað til.
VettvangurDagbók í útgöngubanni
„Það er svo mikil þögn þarna úti“
Stjórnvöld í Bandaríkjunum fóru hægt af stað með aðgerðir til að hefta COVID-19 faraldurinn og landsmenn virðast nú súpa nú seyðið af því, þegar útbreiðsla hans virðist stjórnlaus. New York-ríki hefur hingað til farið verst út úr faraldrinum en tilfellunum fjölgar hins vegar hratt í fleiri ríkjum, meðal annars í Los Angeles þar sem Siobhan Murphy, rithöfundur og framleiðandi, býr.
Mest lesið
1
ReynslaEigin konur
Fékk símtal um barnsföður sinn sem var upphaf að áralangri raun
Freyja Huld fékk símtal um nótt með upplýsingum um að sambýlismaður hennar og barnsfaðir væri að sækja í unglingsstúlkur. Síðar var hann handtekinn fyrir skelfilegt brot. Enn þarf hún að eiga í samskiptum við hann sem barnsföður og veita honum umgengni.
2
ViðtalHamingjan
Útivist og hreyfing í góðum hópi eykur lífsgleði
Harpa Stefánsdóttir hefur þurft að rækta hamingjuna á nýjan hátt síðustu ár. Þar hefur spilað stærstan þátt breytingar á fjölskyldumynstri. Hún hefur auk þess um árabil búið í tveimur löndum og segir að sitt daglega líf hafi einkennst af að hafa þurft að hafa fyrir því að sækja sér félagsskap og skapa ný tengsl fjarri sínu nánasta fólki. Harpa talar um mikilvægi hópastarfs tengt útivist og hreyfingu en hún telur að hreyfing í góðum hópi stuðli að vellíðan.
3
FréttirPanamaskjölin
2
Panama-uppljóstrarinn John Doe: „Án ábyrgðar getur samfélag ekki virkað“
Nafnlausi uppljóstrarinn sem hrinti af stað atburðarásinni sem leiddi til afsagnar Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra með lekanum á Panamaskjölunum veitir sitt fyrsta viðtal í Der Spiegel. Hann lýsir vonbrigðum með stjórnvöld víða um heim og segir Rússa vilja sig feigan.
4
Pistill
Gunnar Hersveinn
Gerðu það, reyndu að vera eðlileg!
„Hvað er eðlilegt?“ skrifar Gunnar Hersveinn. „Hentar það stjórnendum valdakerfa best að flestallir séu venjulegir í háttum og hugsun? Hér er rýnt í völd og samfélagsgerð, meðal annars út frá skáldsögunni Kjörbúðarkonan eftir japanska höfundinn Sayaka Murata sem varpar ljósi á marglaga valdakerfi og kúgun þess. Hvaða leiðir eru færar andspænis yfirþyrmandi hópþrýstingi gagnvart þeim sem virðast vera á skjön?“
Úkraínsk yfirvöld eru sögð hafa kyrrsett eigur og fryst bankareikninga fyrirtækisins Santa Kholod í Kænugarði. Yfirvöld þar telja hvítrússnesk fyrirtæki fjármagna innrás Rússa með óbeinum hætti, vegna stuðnings einræðisstjórnar Lukashenko. Santa Kholod er hluti af fyrirtækjakeðju Aleksanders Moshensky, kjörræðismanns Íslands, fiskinnflytjanda og ólígarka í Hvíta-Rússlandi. Sagður hafa skráð fyrirtæki á dóttur sína til að verjast þvingunum ESB.
6
Flækjusagan
Horfið til himins: Það er von á súpernóvu!
En verður hún hættuleg?
7
Fréttir
2
Fasteignaskattur á lúxusíbúðir á skjön við kaupverð
Kaupverð lúxuseigna sem auðmennirnir Björgólfur Thor Björgólfsson og Róbert Wessman hafa sýslað með endurspeglast ekki í fasteignamati á þeim. Fasteignaskattar geta verið hundruðum þúsunda króna lægri en ef miðað væri við kaupverð þeirra.
Mest deilt
1
ÚttektEin í heiminum
2
Einhverf án geðheilbrigðisþjónustu: „Háalvarlegt mál“
Stöðug glíma við samfélag sem gerir ekki ráð fyrir einhverfu fólki getur leitt til alvarlegra veikinda. Þetta segja viðmælendur Stundarinnar sem öll voru fullorðin þegar þau voru greind einhverf. Framkvæmdastjóri Einhverfusamtakanna segir þau tilheyra hópi sem fái ekki lífsnauðsynlega þjónustu sem sé lögbrot. Sænsk rannsókn leiddi í ljós að einhverfir lifi að meðaltali 16 árum skemur en fólk sem ekki er einhverft. „Staðan er háalvarleg,“ segir sálfræðingur sem hefur sérhæft sig í einhverfu.
2
ViðtalEin í heiminum
3
„Rosalegt álag“ að vera einhverf úti í samfélaginu
Elísabet Guðrúnar og Jónsdóttir segir að geðræn veikindi sem hún hafi þjáðst af frá barnæsku séu afleiðing álags sem fylgi því að vera einhverf án þess að vita það. Stöðugt hafi verið gert lítið úr upplifun hennar og tilfinningum. Hún hætti því alfarið að treysta eigin dómgreind sem leiddi meðal annars til þess að hún varð útsett fyrir ofbeldi.
3
Afhjúpun
3
Sigmundur Davíð á ráðstefnu með sænskum þjóðernisöfgamönnum
Gyðingahatarar, nýnasistar, stuðningsmenn við innrás Rússa í Úkraínu og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, fyrrverandi forsætisráðherra, verða meðal ræðumanna á ráðstefnu í Svíþjóð sem skipulögð er af neti hægriöfgahópa.
4
Fréttir
7
Hjólreiðafólk „með lífið í lúkunum“
Formaður Reiðhjólabænda segir öryggi hjólreiðafólks hætt komið, bæði á þjóðvegum og í þéttbýli. Löglegt sé til dæmis að taka fram úr reiðhjóli á blindhæð og vanþekking sé meðal ökumanna um þær umferðarreglur sem gilda. Samstillt átak þurfi til að stöðva fjölgun slysa óvarinna vegfarenda.
5
ViðtalEin í heiminum
6
„Við erum huldufólkið í kerfinu“
Guðlaug Svala Steinunnar Kristjánsdóttir segir að einhverft fólk sé frá blautu barnsbeini gaslýst daglega því að stöðugt sé efast um upplifun þess. Það leiði af sér flóknar andlegar og líkamlegar áskoranir en stuðningur við fullorðið einhverft fólk sé nánast enginn. „Við erum huldufólkið í kerfinu,“ segir Guðlaug sem glímir nú við einhverfukulnun í annað sinn á nokkrum árum.
6
ViðtalEin í heiminum
2
Seinhverfur og stefnir á góðan seinni hálfleik
Páll Ármann Pálsson var greindur einhverfur þegar hann var á fertugsaldri og segir að sorgin yfir því að hafa verið einhverfur hálfa ævina án þess að vita það sé djúp. Líf hans hafi verið þyrnum stráð. Hann ætlar að eiga góðan ,,seinni hálfleik" þótt það taki á að búa í samfélagi sem gerir ekki ráð fyrir einhverfu fólki.
7
Fréttir
4
Sigmundur Davíð hættir við
„Ég neyddist til að hætta við þátttöku mína vegna þingstarfa á Íslandi,“ segir Sigmundur Davíð Gunnlaugsson við Dagens Nyheter um fyrirhugaða ræðu sína á ráðstefnu sem skipulögð er af neti hægriöfgamanna.
Mest lesið í vikunni
1
FréttirEldgos við Fagradalsfjall
Þetta er gönguleiðin að nýja eldgosinu
Besta gönguleið til að nálgast eldgosið í Meradölum liggur vestan megin hraunsins og eftir upphaflegu gosgönguleiðinni. Gengið er frá bílastæði við Suðurstrandarveg. Björgunarsveitin Þorbjörn sendir kort af gönguleiðinni.
2
Afhjúpun
3
Sigmundur Davíð á ráðstefnu með sænskum þjóðernisöfgamönnum
Gyðingahatarar, nýnasistar, stuðningsmenn við innrás Rússa í Úkraínu og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, fyrrverandi forsætisráðherra, verða meðal ræðumanna á ráðstefnu í Svíþjóð sem skipulögð er af neti hægriöfgahópa.
3
Fréttir
4
Sigmundur Davíð hættir við
„Ég neyddist til að hætta við þátttöku mína vegna þingstarfa á Íslandi,“ segir Sigmundur Davíð Gunnlaugsson við Dagens Nyheter um fyrirhugaða ræðu sína á ráðstefnu sem skipulögð er af neti hægriöfgamanna.
4
ReynslaEigin konur
Fékk símtal um barnsföður sinn sem var upphaf að áralangri raun
Freyja Huld fékk símtal um nótt með upplýsingum um að sambýlismaður hennar og barnsfaðir væri að sækja í unglingsstúlkur. Síðar var hann handtekinn fyrir skelfilegt brot. Enn þarf hún að eiga í samskiptum við hann sem barnsföður og veita honum umgengni.
5
FréttirEldgos við Fagradalsfjall
Hér er sérstakt hættusvæði hjá eldgosinu
Gönguleið að eldgosinu liggur yfir áætlaðan kvikugang þar sem þykir mögulegt að hraun geti komið upp úr jörðu með litlum fyrirvara.
6
Greining
1
Ekki bara pest að kjósa Framsókn
Framsóknarflokkurinn er óvænt orðin heitasta lumma íslenskra stjórnmála. Ungt fólk, sérstaklega ungar konur, virðast laðast að flokknum. Spillingarstimpillinn sem loddi við hann eins og fluga við skít, virðist horfinn. Hvað gerðist? Gengur vofa bæjarradikalanna ljósum logum í flokknum?
7
ViðtalHamingjan
Útivist og hreyfing í góðum hópi eykur lífsgleði
Harpa Stefánsdóttir hefur þurft að rækta hamingjuna á nýjan hátt síðustu ár. Þar hefur spilað stærstan þátt breytingar á fjölskyldumynstri. Hún hefur auk þess um árabil búið í tveimur löndum og segir að sitt daglega líf hafi einkennst af að hafa þurft að hafa fyrir því að sækja sér félagsskap og skapa ný tengsl fjarri sínu nánasta fólki. Harpa talar um mikilvægi hópastarfs tengt útivist og hreyfingu en hún telur að hreyfing í góðum hópi stuðli að vellíðan.
Mest lesið í mánuðinum
1
Leiðari
10
Helgi Seljan
Í landi hinna ótengdu aðila
Á Íslandi eru allir skyldir öllum, nema Samherja.
2
ViðtalEin í heiminum
3
„Rosalegt álag“ að vera einhverf úti í samfélaginu
Elísabet Guðrúnar og Jónsdóttir segir að geðræn veikindi sem hún hafi þjáðst af frá barnæsku séu afleiðing álags sem fylgi því að vera einhverf án þess að vita það. Stöðugt hafi verið gert lítið úr upplifun hennar og tilfinningum. Hún hætti því alfarið að treysta eigin dómgreind sem leiddi meðal annars til þess að hún varð útsett fyrir ofbeldi.
3
FréttirEldgos við Fagradalsfjall
Þetta er gönguleiðin að nýja eldgosinu
Besta gönguleið til að nálgast eldgosið í Meradölum liggur vestan megin hraunsins og eftir upphaflegu gosgönguleiðinni. Gengið er frá bílastæði við Suðurstrandarveg. Björgunarsveitin Þorbjörn sendir kort af gönguleiðinni.
4
Afhjúpun
3
Sigmundur Davíð á ráðstefnu með sænskum þjóðernisöfgamönnum
Gyðingahatarar, nýnasistar, stuðningsmenn við innrás Rússa í Úkraínu og Sigmundur Davíð Gunnlaugsson, fyrrverandi forsætisráðherra, verða meðal ræðumanna á ráðstefnu í Svíþjóð sem skipulögð er af neti hægriöfgahópa.
5
Viðtal
5
Ísland með augum úkraínskrar flóttakonu
Tania Korolenko er ein þeirra rúmlega þúsund einstaklinga sem komið hafa til Íslands í leit að skjóli undan sprengjuregni rússneska innrásarhersins eftir innrásina í Úkraínu. Heima starfrækti hún sumarbúðir fyrir úkraínsk börn, kenndi ensku og gaf fyrir ekki margt löngu út smásagnasafn. Hún hefur haldið dagbók um komu sína og dvöl á Íslandi og ætlar að leyfa lesendum Stundarinnar að fylgjast með kynnum flóttakonu af landi og þjóð.
6
Pistill
1
Þolandi 1639
Verður þú með geranda mínum um verslunarmannahelgina?
Rétt eins og þú er hann eflaust að skipuleggja verslunarmannahelgina sína, því hann er alveg jafn frjáls og hann var áður en hann var fundinn sekur um eitt svívirðilegasta brotið í mannlegu samfélagi.
7
Fréttir
10
Spyr hvort starfsfólk Moggans muni mótmæla eða beita vinnustöðvun
Rithöfundurinn Andri Snær Magnason veltir fyrir sér hvort þolinmæði starfsfólks Morgunblaðsins fyrir ritstjórnarpistlum sem afneita loftslagsbreytingum sé takmarkalaus.
Nýtt á Stundinni
Flækjusagan#39
Hefur Taívan alltaf verið hluti Kína?
FréttirHvalveiðar
1
Eftirlitsmaður sendur um borð í hvalveiðiskipin
Svandís Svavarsdóttir matvælaráðherra hefur sett reglugerð sem kveður á um eftirlit með hvalveiðum. Fiskistofa mun senda starfsmann um borð í hvalveiðiskip sem fylgist með og tekur upp myndbönd sem síðan verða afhent dýralækni Matvælastofnunar til skoðunar.
Fréttir
2
Tölvuárás á Fréttablaðið sögð rússnesk hefnd
Vefur Fréttablaðsins verður tekinn niður í kvöld biðjist ritstjórn ekki afsökunar á því að hafa birt fréttamynd frá Úkraínu. Ónafngreindir rússneskir tölvuhakkarar hófu skyndiáhlaup á vef blaðsins í morgun. Rússneska sendiráðið krafðist á sama tíma afsökunarbeiðni og segir blaðið hafa brotið íslensk lög. Steinn Steinarr og Þórbergur Þórðarson hlutu dóma fyrir brot á sömu lagagrein þegar þeir þóttu hafa vegið að æru og heiðri Adolfs Hitler og Nasista.
FréttirÚkraínustríðið
Framtíð geimferða í uppnámi vegna Úkraínustríðsins
Rússar tilkynntu á dögunum að þeir myndu draga sig út úr alþjóðlegu samstarfi um geimferðir innan tveggja ára. Stór hluti af Alþjóðlegu geimstöðinni, ISS, er í eigu Rússa og framtíð hennar er því skyndilega í uppnámi. Önnur samstarfsríki töldu rekstur stöðvarinnar tryggðan til ársins 2030 en meira en áratugur er í að ný geimstöð verði tilbúin til notkunar.
ReynslaEigin konur
Fékk símtal um barnsföður sinn sem var upphaf að áralangri raun
Freyja Huld fékk símtal um nótt með upplýsingum um að sambýlismaður hennar og barnsfaðir væri að sækja í unglingsstúlkur. Síðar var hann handtekinn fyrir skelfilegt brot. Enn þarf hún að eiga í samskiptum við hann sem barnsföður og veita honum umgengni.
Fréttir
3
Sólveig segir afsögn Drífu tímabæra
„Drífa veit sjálf að það er langt um liðið síðan grafa fór undan trúverðugleika hennar og stuðningi í baklandi verkalýðshreyfingarinnar,“ segir Sólveig Anna Jónsdóttir, formaður Eflingar, um afsögn forseta ASÍ.
Fréttir
Drífa Snædal segir af sér sem forseti Alþýðusambands Íslands
Drífa Snædal hefur sagt af sér sem forseti Alþýðusambands Íslands. Samskipti við kjörna fulltrúa innan verkalýðshreyfingarinnar og blokkamyndun er ástæðan. Í yfirlýsingu segir hún átök innan hreyfingarinnar verið óbærileg og dregið úr vinnugleði og baráttuanda.
Fréttir
2
Fasteignaskattur á lúxusíbúðir á skjön við kaupverð
Kaupverð lúxuseigna sem auðmennirnir Björgólfur Thor Björgólfsson og Róbert Wessman hafa sýslað með endurspeglast ekki í fasteignamati á þeim. Fasteignaskattar geta verið hundruðum þúsunda króna lægri en ef miðað væri við kaupverð þeirra.
ReynslaDagbók flóttakonu
Tania Korolenko
Ísland, hér kem ég
Tania Korolenko er ein þeirra hundruða Úkraínumanna sem fengið hafa skjól á Íslandi vegna innrásar Rússa. Hún hefur haldið dagbók um komu sína hingað til lands og lífið í nýju landi og ætlar að leyfa lesendum Stundarinnar að fá að fylgjast með.
Úkraínsk yfirvöld eru sögð hafa kyrrsett eigur og fryst bankareikninga fyrirtækisins Santa Kholod í Kænugarði. Yfirvöld þar telja hvítrússnesk fyrirtæki fjármagna innrás Rússa með óbeinum hætti, vegna stuðnings einræðisstjórnar Lukashenko. Santa Kholod er hluti af fyrirtækjakeðju Aleksanders Moshensky, kjörræðismanns Íslands, fiskinnflytjanda og ólígarka í Hvíta-Rússlandi. Sagður hafa skráð fyrirtæki á dóttur sína til að verjast þvingunum ESB.
Fréttir
3
Vantar fleira fólk utan EES í ferðaþjónustuna
Víða í atvinnulífinu er skortur á starfsfólki og helmingur stærstu fyrirtækja segir illa ganga að manna störf. Framkvæmdastjóri Samtaka ferðaþjónustunnar segir að auðvelda eigi greininni að byggja aftur upp tengsl við erlent starfsfólk sem glötuðust í faraldrinum.
FréttirPanamaskjölin
2
Panama-uppljóstrarinn John Doe: „Án ábyrgðar getur samfélag ekki virkað“
Nafnlausi uppljóstrarinn sem hrinti af stað atburðarásinni sem leiddi til afsagnar Sigmundar Davíðs Gunnlaugssonar forsætisráðherra með lekanum á Panamaskjölunum veitir sitt fyrsta viðtal í Der Spiegel. Hann lýsir vonbrigðum með stjórnvöld víða um heim og segir Rússa vilja sig feigan.
Þín áskrift hefur áhrif
Almenningur hefur viðhaldið Stundinni með áskriftum og styrkjum frá febrúar 2015. Með því að kaupa áskrift styrkir þú sjálfstæða rannsóknarblaðamennsku.
Athugasemdir