Þessi grein er rúmlega 12 mánaða gömul.

Hvers vegna eiga svo margir sjúkdómar uppruna sinn í leðurblökum?

COVID-19 er tal­in hafa borist í menn úr leð­ur­blök­um, hugs­an­lega í gegn­um fisk­mark­að­inn í Wu­h­an.

Þekking
Ritstjórn Hvatans
hvatinn@hvatinn.is

Mest lesið

Móðir flýr barnavernd sem vill koma dóttur hennar í varanlegt fóstur
1
Fréttir

Móð­ir flýr barna­vernd sem vill koma dótt­ur henn­ar í var­an­legt fóst­ur

Sandra Hrönn Stef­áns­dótt­ir hef­ur kært Barna­vernd­ar­nefnd Reykja­vík­ur fyr­ir ranga úr­lausn í máli henn­ar en barna­vernd hef­ur far­ið fimmm sinn­um fram á for­sjár­svipt­ingu síð­an í des­em­ber 2020. Sandra hef­ur vegna þessa kom­ið sér í fel­ur úti á landi til að dótt­ir henn­ar verði ekki tek­in af henni.
Íslenskunemi sér fram á brottvísun úr landi
2
Úttekt

Ís­lensku­nemi sér fram á brott­vís­un úr landi

Er­lend­ir nem­end­ur sem eiga upp­runa­land ut­an Evr­ópu þurfa að stand­ast strang­ar kröf­ur frá Út­lend­inga­stofn­un. Auk þess að stand­ast fullt nám á hverju miss­eri þarf það líka að sýna fram á að það hafi trygga af­komu, þrátt fyr­ir að mega að­eins vinna 40 pró­sent starf.
Þorvaldur Gylfason
3
Pistill

Þorvaldur Gylfason

Laga­vernd gegn glæp­um

Ís­lenska stjórn­ar­skrá­in vernd­ar þá sem ná und­ir sig ólög­leg­um ávinn­ingi.
314. spurningaþraut: Kafbátur, nasistaforingi, forseti og fallinn múr
4
Þrautir10 af öllu tagi

314. spurn­inga­þraut: Kaf­bát­ur, nas­ista­for­ingi, for­seti og fall­inn múr

Þraut­in í gær, mund­uði eft­ir að gæta að henni? * Fyrri auka­spurn­ing: Svart fólk var ekki bein­lín­is hluti af fína fólk­inu á Bretlandi á 19. öld, en sú er þó raun­in í sjón­varps­seríu einni, eins og sjá má á mynd­inni hér að of­an. Hvað heit­ir sjón­varps­serí­an? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Hvað hét sá for­seti Venesúela sem lést 2013? 2.   Ása Ólafs­dótt­ir,...
„Drepið svikarana!“
5
Flækjusagan

„Drep­ið svik­ar­ana!“

Þeg­ar hinn tíu ára Pét­ur var val­inn til keis­ara í Moskvu 1682 varð allt vit­laust. Skytt­urn­ar gerðu upp­reisn. En var það Soffía Al­ex­eiévna, syst­ir hins unga keis­ara, sem stóð fyr­ir æð­inu sem nú greip um sig í Kreml?
Samstarfi fyrirtækis Jakobs Valgeirs við umdeilda útgerð í Namibíu slitið
6
FréttirSamherjaskjölin

Sam­starfi fyr­ir­tæk­is Jak­obs Val­geirs við um­deilda út­gerð í Namib­íu slit­ið

Bol­víski út­gerð­ar­mað­ur­inn Jakob Val­geir Flosa­son leigði skip til namib­ískr­ar út­gerð­ar í gegn­um spænskt fyr­ir­tæki sitt. Sam­starf­inu hef­ur nú ver­ið slit­ið. Namib­íska út­gerð­in hef­ur dreg­ist inn í rann­sókn Sam­herja­máls­ins.
315. spurningaþraut: „En af hverju borðar fólkið ekki kökur?“
7
Þrautir10 af öllu tagi

315. spurn­inga­þraut: „En af hverju borð­ar fólk­ið ekki kök­ur?“

Láttu eft­ir þér að reyna við þraut­ina frá í gær! * Fyrri auka­spurn­ing: Hún snýst um kvik­mynd. Í hvaða bíó­mynd birt­ist það til­komu­mikla geim­far sem hér að of­an sést á sigl­ingu sinni um svart­nætti sól­kerf­is­ins? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Í hvaða borg starf­aði sál­fræð­ing­ur­inn Sig­mund Fr­eud mest­alla sína tíð? 2.   En í hvaða borg dó hann eft­ir að hafa hrak­ist í...
Stundin #132
Febrúar 2021
#132 - Febrúar 2021
Prentútgáfa Stundarinnar kemur næst út þann 12. mars.
Hvers vegna eiga svo margir sjúkdómar uppruna sinn í leðurblökum?
Leðurblaka Var ein þeirra dýrategunda sem var til sölu á fiskmarkaðnum í Wuhan-borg í Kína. Mynd: Shutterstock

Fátt annað en nýja kórónuveiran sem veldur sjúkdómnum Covid-19 kemst að í huga fólks þessa dagana. Líklegast þykir að veiran hafi fyrst komið upp í leðurblökum og síðan borist í menn, mögulega í gegnum óþekktan millihýsil. Covid-19 er langt því frá fyrsti veirusjúkdómurinn sem borist hefur í menn úr leðurblökum. Hlutfallslega hafa  töluvert margir veirusjúkdómar gert það í gegnum tíðina. Nokkrar ástæður virðast liggja þar að baki.

Flestir sjúkdómar eiga uppruna sinn í öðrum dýrum en mannfólki

Um 61% allra smitsjúkdóma sem mannfólk getur smitast af eiga uppruna sinn í öðrum dýrum dýraríkisins. Sjúkdómar sem smitast yfir í menn úr öðrum dýrum eru kallaðir súnur (e. zoonotic diseases). Þótt sjúkdómar eigi uppruna sinn í hinum ýmsu dýrategundum er algengt að sjúkdómar berist í menn úr leðurblökum.

Sem dæmi má nefna að talið er líklegt að hundaæði eigi rætur sínar að rekja til leðurblaka.

Sem dæmi má nefna að talið er ...

Skráðu þig inn til að lesa

Þú færð tvær fríar áskriftargreinar í mánuði. Þú hefur síðan val um að styrkja óháða blaðamennsku með áskrift á hagstæðu verði, frá aðeins 1.990 krónum á mánuði.
Leiðbeiningar má nálgast á stundin.is/leidbeiningar.

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Stundin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Þekking

Farsímanet, kona og Evrópubúi á tunglinu
Þekking

Farsíma­net, kona og Evr­ópu­búi á tungl­inu

Sam­kvæmt nýj­ustu stefnu­skrá banda­rísku geim­ferða­stofn­un­ar­inn­ar NASA stend­ur til að senda geim­fara til tungls­ins inn­an fjög­urra ára og hefja fasta bú­setu þar ár­ið 2030.
COVID-19 geti valdið heyrnartapi
Þekking

COVID-19 geti vald­ið heyrn­artapi

Vís­inda­menn við Uni­versity Col­l­e­ge í Lund­ún­um hafa birt nið­ur­stöð­ur nýrra rann­sókna sem benda til þess að COVID-19 geti vald­ið skyndi­leg­um og hugs­an­lega var­an­leg­um heyrn­ar­missi.
Vilja sýkja heilbrigða af COVID-19 á tilraunastofu
Þekking

Vilja sýkja heil­brigða af COVID-19 á til­rauna­stofu

Breska rík­is­stjórn­in hyggst gefa leyfi fyr­ir til­raun­um þar sem allt að 90 sjálf­boða­lið­ar verða vilj­andi sýkt­ir með veirunni sem veld­ur COVID-19. Þá mun rík­is­sjóð­ur Bret­lands styrkja rann­sókn­ina um því sem nem­ur um sex millj­örð­um ís­lenskra króna.
Óhætt að taka D-vítamín
Þekking

Óhætt að taka D-víta­mín

Lækna­tíma­rit mæl­ir með inn­töku D-víta­míns, þrátt fyr­ir að ekki hafi feng­ið stað­fest að það virki gegn COVID-19.
Vímuefnafíkn – byrjum við öll á sama stað?
Þekking

Vímu­efnafíkn – byrj­um við öll á sama stað?

Ein­stak­ling­ur sem verð­ur fyr­ir áföll­um í æsku er í mun meiri hættu á að þróa með sér áfeng­is- og vímu­efnarösk­un sam­an­bor­ið við aðra.
Líf á bæði Mars og Venus?
Þekking

Líf á bæði Mars og Ven­us?

Tvær nýj­ar rann­sókn­ir, sem birt­ar voru á dög­un­um, sýna aukn­ar lík­ur á að líf sé að finna á öðr­um hnött­um í sól­kerf­inu. Nýju geim­fari er ætl­að að svara lyk­il­spurn­ing­um um lofts­lag Venus­ar inn­an tveggja ára og á Mars telja vís­inda­menn sig hafa fund­ið salt­vatn í miklu magni neð­anjarð­ar.

Mest lesið

Móðir flýr barnavernd sem vill koma dóttur hennar í varanlegt fóstur
1
Fréttir

Móð­ir flýr barna­vernd sem vill koma dótt­ur henn­ar í var­an­legt fóst­ur

Sandra Hrönn Stef­áns­dótt­ir hef­ur kært Barna­vernd­ar­nefnd Reykja­vík­ur fyr­ir ranga úr­lausn í máli henn­ar en barna­vernd hef­ur far­ið fimmm sinn­um fram á for­sjár­svipt­ingu síð­an í des­em­ber 2020. Sandra hef­ur vegna þessa kom­ið sér í fel­ur úti á landi til að dótt­ir henn­ar verði ekki tek­in af henni.
Íslenskunemi sér fram á brottvísun úr landi
2
Úttekt

Ís­lensku­nemi sér fram á brott­vís­un úr landi

Er­lend­ir nem­end­ur sem eiga upp­runa­land ut­an Evr­ópu þurfa að stand­ast strang­ar kröf­ur frá Út­lend­inga­stofn­un. Auk þess að stand­ast fullt nám á hverju miss­eri þarf það líka að sýna fram á að það hafi trygga af­komu, þrátt fyr­ir að mega að­eins vinna 40 pró­sent starf.
Þorvaldur Gylfason
3
Pistill

Þorvaldur Gylfason

Laga­vernd gegn glæp­um

Ís­lenska stjórn­ar­skrá­in vernd­ar þá sem ná und­ir sig ólög­leg­um ávinn­ingi.
314. spurningaþraut: Kafbátur, nasistaforingi, forseti og fallinn múr
4
Þrautir10 af öllu tagi

314. spurn­inga­þraut: Kaf­bát­ur, nas­ista­for­ingi, for­seti og fall­inn múr

Þraut­in í gær, mund­uði eft­ir að gæta að henni? * Fyrri auka­spurn­ing: Svart fólk var ekki bein­lín­is hluti af fína fólk­inu á Bretlandi á 19. öld, en sú er þó raun­in í sjón­varps­seríu einni, eins og sjá má á mynd­inni hér að of­an. Hvað heit­ir sjón­varps­serí­an? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Hvað hét sá for­seti Venesúela sem lést 2013? 2.   Ása Ólafs­dótt­ir,...
„Drepið svikarana!“
5
Flækjusagan

„Drep­ið svik­ar­ana!“

Þeg­ar hinn tíu ára Pét­ur var val­inn til keis­ara í Moskvu 1682 varð allt vit­laust. Skytt­urn­ar gerðu upp­reisn. En var það Soffía Al­ex­eiévna, syst­ir hins unga keis­ara, sem stóð fyr­ir æð­inu sem nú greip um sig í Kreml?
Samstarfi fyrirtækis Jakobs Valgeirs við umdeilda útgerð í Namibíu slitið
6
FréttirSamherjaskjölin

Sam­starfi fyr­ir­tæk­is Jak­obs Val­geirs við um­deilda út­gerð í Namib­íu slit­ið

Bol­víski út­gerð­ar­mað­ur­inn Jakob Val­geir Flosa­son leigði skip til namib­ískr­ar út­gerð­ar í gegn­um spænskt fyr­ir­tæki sitt. Sam­starf­inu hef­ur nú ver­ið slit­ið. Namib­íska út­gerð­in hef­ur dreg­ist inn í rann­sókn Sam­herja­máls­ins.
315. spurningaþraut: „En af hverju borðar fólkið ekki kökur?“
7
Þrautir10 af öllu tagi

315. spurn­inga­þraut: „En af hverju borð­ar fólk­ið ekki kök­ur?“

Láttu eft­ir þér að reyna við þraut­ina frá í gær! * Fyrri auka­spurn­ing: Hún snýst um kvik­mynd. Í hvaða bíó­mynd birt­ist það til­komu­mikla geim­far sem hér að of­an sést á sigl­ingu sinni um svart­nætti sól­kerf­is­ins? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Í hvaða borg starf­aði sál­fræð­ing­ur­inn Sig­mund Fr­eud mest­alla sína tíð? 2.   En í hvaða borg dó hann eft­ir að hafa hrak­ist í...

Mest deilt

Íslenskunemi sér fram á brottvísun úr landi
1
Úttekt

Ís­lensku­nemi sér fram á brott­vís­un úr landi

Er­lend­ir nem­end­ur sem eiga upp­runa­land ut­an Evr­ópu þurfa að stand­ast strang­ar kröf­ur frá Út­lend­inga­stofn­un. Auk þess að stand­ast fullt nám á hverju miss­eri þarf það líka að sýna fram á að það hafi trygga af­komu, þrátt fyr­ir að mega að­eins vinna 40 pró­sent starf.
„Ég upplifði alla málsmeðferðina eins og ég væri fangi refsivörslukerfisins“
2
Fréttir

„Ég upp­lifði alla máls­með­ferð­ina eins og ég væri fangi refsi­vörslu­kerf­is­ins“

María Árna­dótt­ir er ein níu kvenna sem kær­a ís­lenska rík­ið til Mann­rétt­inda­dóm­stóls Evr­ópu fyr­ir brot á rétti til rétt­látr­ar máls­með­ferð­ar í mál­um er varða kyn­bund­ið of­beldi. Í máli henn­ar lá fyr­ir játn­ing en vegna seina­gangs lög­reglu var hluti þess fyrnd­ur og rest­in felld nið­ur án rök­stuðn­ings. Við yf­ir­ferð lög­manns á nið­ur­felld­um mál­um komu í ljós marg­vís­leg­ar brota­lam­ir við rann­sókn og máls­með­ferð.
Móðir flýr barnavernd sem vill koma dóttur hennar í varanlegt fóstur
3
Fréttir

Móð­ir flýr barna­vernd sem vill koma dótt­ur henn­ar í var­an­legt fóst­ur

Sandra Hrönn Stef­áns­dótt­ir hef­ur kært Barna­vernd­ar­nefnd Reykja­vík­ur fyr­ir ranga úr­lausn í máli henn­ar en barna­vernd hef­ur far­ið fimmm sinn­um fram á for­sjár­svipt­ingu síð­an í des­em­ber 2020. Sandra hef­ur vegna þessa kom­ið sér í fel­ur úti á landi til að dótt­ir henn­ar verði ekki tek­in af henni.
315. spurningaþraut: „En af hverju borðar fólkið ekki kökur?“
4
Þrautir10 af öllu tagi

315. spurn­inga­þraut: „En af hverju borð­ar fólk­ið ekki kök­ur?“

Láttu eft­ir þér að reyna við þraut­ina frá í gær! * Fyrri auka­spurn­ing: Hún snýst um kvik­mynd. Í hvaða bíó­mynd birt­ist það til­komu­mikla geim­far sem hér að of­an sést á sigl­ingu sinni um svart­nætti sól­kerf­is­ins? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Í hvaða borg starf­aði sál­fræð­ing­ur­inn Sig­mund Fr­eud mest­alla sína tíð? 2.   En í hvaða borg dó hann eft­ir að hafa hrak­ist í...
Þorvaldur Gylfason
5
Pistill

Þorvaldur Gylfason

Laga­vernd gegn glæp­um

Ís­lenska stjórn­ar­skrá­in vernd­ar þá sem ná und­ir sig ólög­leg­um ávinn­ingi.
314. spurningaþraut: Kafbátur, nasistaforingi, forseti og fallinn múr
6
Þrautir10 af öllu tagi

314. spurn­inga­þraut: Kaf­bát­ur, nas­ista­for­ingi, for­seti og fall­inn múr

Þraut­in í gær, mund­uði eft­ir að gæta að henni? * Fyrri auka­spurn­ing: Svart fólk var ekki bein­lín­is hluti af fína fólk­inu á Bretlandi á 19. öld, en sú er þó raun­in í sjón­varps­seríu einni, eins og sjá má á mynd­inni hér að of­an. Hvað heit­ir sjón­varps­serí­an? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Hvað hét sá for­seti Venesúela sem lést 2013? 2.   Ása Ólafs­dótt­ir,...
316. spurningaþraut: Í hvaða á er Skógafoss? Ef þið vitið það er eitt stig komið
7
Þrautir10 af öllu tagi

316. spurn­inga­þraut: Í hvaða á er Skóga­foss? Ef þið vit­ið það er eitt stig kom­ið

spurn­inga­þraut, hér er hún. * Auka­spurn­ing­ar: Á mynd­inni hér að of­an, hver er lík­lega sá stolt­ara­legi karl sem höggvið hef­ur hinn sem er að falla? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Hvaða tón­list­ar­mað­ur samdi og söng af mikl­um krafti lag­ið Declare In­dependence — eða Lýs­ið yf­ir sjálf­stæði! 2.   Í hvaða á er Skóga­foss? 3.   Marie Curie var fyrsta mann­eskj­an sem fékk Nó­bels­verð­laun...

Mest lesið í vikunni

Athafnamaðurinn Anton kortlagður: Hvaðan koma peningarnir?
1
RannsóknMorð í Rauðagerði

At­hafna­mað­ur­inn Ant­on kort­lagð­ur: Hvað­an koma pen­ing­arn­ir?

Ant­on Krist­inn Þór­ar­ins­son hef­ur yf­ir fjölda ára kom­ið að stofn­un, stjórn og prókúru ým­issa fé­laga sem hafa mest­an sinn hagn­að af sölu og kaup­um fast­eigna. Hann seldi „Garða­bæj­ar­höll“ og bygg­ir nú hús á Arn­ar­nes­inu.
Móðir flýr barnavernd sem vill koma dóttur hennar í varanlegt fóstur
2
Fréttir

Móð­ir flýr barna­vernd sem vill koma dótt­ur henn­ar í var­an­legt fóst­ur

Sandra Hrönn Stef­áns­dótt­ir hef­ur kært Barna­vernd­ar­nefnd Reykja­vík­ur fyr­ir ranga úr­lausn í máli henn­ar en barna­vernd hef­ur far­ið fimmm sinn­um fram á for­sjár­svipt­ingu síð­an í des­em­ber 2020. Sandra hef­ur vegna þessa kom­ið sér í fel­ur úti á landi til að dótt­ir henn­ar verði ekki tek­in af henni.
Anton ennþá með stöðu sakbornings
3
FréttirMorð í Rauðagerði

Ant­on enn­þá með stöðu sak­born­ings

Lög­mað­ur Ant­ons Krist­ins Þór­ar­ins­son­ar seg­ir Ant­on laus­an úr gæslu­varð­haldi en hann hafi enn stöðu sak­born­ings í rann­sókn á morð­inu í Rauða­gerði 28.
Landsréttur fellir úr gildi frávísun í máli Jóns Baldvins
4
FréttirMeToo sögur um Jón Baldvin

Lands­rétt­ur fell­ir úr gildi frá­vís­un í máli Jóns Bald­vins

Hér­aðs­dóm­ur mun taka mál Jóns Bald­vins Hanni­bals­son­ar til efn­is­með­ferð­ar. Mál­flutn­ingi hans um að meint kyn­ferð­is­leg áreitni hans sé ekki refsi­verð sam­kvæmt spænsk­um lög­um er hafn­að.
Kvikan er að brjóta sér leið upp: Þúsund ára atburður á Reykjanesi
5
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi

Kvik­an er að brjóta sér leið upp: Þús­und ára at­burð­ur á Reykja­nesi

Tal­ið er að eld­gos geti haf­ist á næstu klukku­st­un­um suð­ur af Keili. „Þetta er mjög krí­tísk staða,“ seg­ir Frey­steinn Sig­munds­son jarð­eðl­is­fræð­ing­ur. Ragn­ar Stef­áns­son jarð­skjálfta­fræð­ing­ur seg­ir að sér virð­ist kvik­an hafa far­ið stutt upp í sprung­una.
Katrín Júlíusdóttir: Prófkjör Samfylkingarnar var góð tilraun sem heppnaðist ekki
6
Fréttir

Katrín Júlí­us­dótt­ir: Próf­kjör Sam­fylk­ing­arn­ar var góð til­raun sem heppn­að­ist ekki

Sú að­ferð sem beitt var hent­aði frek­ar ný­lið­um á list­an­um held­ur en reynd­um þing­mönn­um, seg­ir fyrr­ver­andi vara­formað­ur flokks­ins.
Andrés Magnússon: Skil vel að Ágúst Ólafur sé súr eftir uppstillingu Samfylkingarnar
7
Fréttir

Andrés Magnús­son: Skil vel að Ág­úst Ólaf­ur sé súr eft­ir upp­still­ingu Sam­fylk­ing­arn­ar

For­tíð Sam­fylk­ing­ar­inn­ar hafði áhrif á nið­ur­stöðu upp­still­ing­arn­ar, seg­ir Andrés Magnús­son.

Mest lesið í mánuðinum

Athafnamaðurinn Anton kortlagður: Hvaðan koma peningarnir?
1
RannsóknMorð í Rauðagerði

At­hafna­mað­ur­inn Ant­on kort­lagð­ur: Hvað­an koma pen­ing­arn­ir?

Ant­on Krist­inn Þór­ar­ins­son hef­ur yf­ir fjölda ára kom­ið að stofn­un, stjórn og prókúru ým­issa fé­laga sem hafa mest­an sinn hagn­að af sölu og kaup­um fast­eigna. Hann seldi „Garða­bæj­ar­höll“ og bygg­ir nú hús á Arn­ar­nes­inu.
Móðir flýr barnavernd sem vill koma dóttur hennar í varanlegt fóstur
2
Fréttir

Móð­ir flýr barna­vernd sem vill koma dótt­ur henn­ar í var­an­legt fóst­ur

Sandra Hrönn Stef­áns­dótt­ir hef­ur kært Barna­vernd­ar­nefnd Reykja­vík­ur fyr­ir ranga úr­lausn í máli henn­ar en barna­vernd hef­ur far­ið fimmm sinn­um fram á for­sjár­svipt­ingu síð­an í des­em­ber 2020. Sandra hef­ur vegna þessa kom­ið sér í fel­ur úti á landi til að dótt­ir henn­ar verði ekki tek­in af henni.
„Ég var svo bugaður að mig langaði helst að hefja nýtt líf“
3
Viðtal

„Ég var svo bug­að­ur að mig lang­aði helst að hefja nýtt líf“

Síð­asta ár­ið hef­ur Vil­helm Neto tek­ið á kvíð­an­um og loks­ins kom­ist á rétt ról á leik­list­ar­ferl­in­um.
Maðurinn sem plokkaði Samherjamerkið af vinnufötunum sínum: „Það átti bara að vera til ein skoðun“
4
ViðtalHeimavígi Samherja

Mað­ur­inn sem plokk­aði Sam­herja­merk­ið af vinnu­föt­un­um sín­um: „Það átti bara að vera til ein skoð­un“

Guð­mund­ur Már Beck, fyrr­um starfs­mað­ur Sam­herja, seg­ir sér hafa lið­ið mjög illa eft­ir að hafa fylgst með frétta­flutn­ingi af fram­ferði Sam­herja í Namib­íu, svo illa að hann lýs­ir því sem áfalli.
Bragi Páll Sigurðarson
5
Pistill

Bragi Páll Sigurðarson

Hvít­ur, gagn­kyn­hneigð­ur karl­mað­ur tal­ar frá Reykja­vík

Í þessu sam­fé­lagi hönn­uðu fyr­ir hvíta, gagn­kyn­hneigða, ófatl­aða sæmi­lega stæða karla, ætti að vera rými fyr­ir alla hina að hafa jafn­há­vær­ar radd­ir.
Nýjasta sviðsmyndin fyrir eldgos gerir ráð fyrir mögulegu hraunflæði yfir Reykjanesbraut
6
FréttirSkjálftahrina á Reykjanesi

Nýj­asta sviðs­mynd­in fyr­ir eld­gos ger­ir ráð fyr­ir mögu­legu hraun­flæði yf­ir Reykja­nes­braut

Eld­fjalla­fræði- og nátt­úru­vár­hóp­ur Há­skóla Ís­lands hef­ur upp­fært spálík­an fyr­ir eld­gos á Reykja­nesi vegna breyttr­ar skjálfta­virkni í dag.
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
7
Leiðari

Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir

Heyrð­ist ekki í henni?

Skýr af­staða var tek­in þeg­ar fyrstu frá­sagn­ir bár­ust af harð­ræði á vistheim­il­un­um Varp­holti og Laugalandi. For­stjóri Barna­vernd­ar­stofu lýsti fullu trausti á hend­ur með­ferð­ar­full­trú­an­um. Eft­ir sat stelpa furðu lost­in, en hún lýs­ir því hvernig hún hafði áð­ur, þá sautján ára göm­ul, safn­að kjarki til að fara á fund for­stjór­ans og greina frá slæmri reynslu af vistheim­il­inu.

Nýtt á Stundinni

Baráttudagurinn áttundi mars
Mynd dagsins

Bar­áttu­dag­ur­inn átt­undi mars

Al­þjóð­legi bar­áttu­dag­ur kvenna hef­ur ver­ið hald­inn há­tíð­leg­ur þann átt­unda mars í meira en heila öld. Upp­haf­lega sneru kröf­ur kvenna að kosn­inga­rétti og sam­stöðu verka­kvenna en í dag hef­ur hvert ár sitt þema. Í ár er þem­að „Choose To Chal­lenge“, sem vek­ur máls á kynja­hlut­drægni og kyn­bundnu ójafn­rétti en er jafn­framt hann­að til að fagna vinnu og af­rek­um kvenna - líkt og Karol­inu Polak (mynd). Karol­ina er pólsk verka­kona sem hef­ur bú­ið og starf­að hér í tíu ár, unn­ið sig upp, og er ný­lega orð­in að­stoð­ar­versl­un­ar­stjóri í stórri mat­vöru­versl­un vest­ur í bæ.
„Ég upplifði alla málsmeðferðina eins og ég væri fangi refsivörslukerfisins“
Fréttir

„Ég upp­lifði alla máls­með­ferð­ina eins og ég væri fangi refsi­vörslu­kerf­is­ins“

María Árna­dótt­ir er ein níu kvenna sem kær­a ís­lenska rík­ið til Mann­rétt­inda­dóm­stóls Evr­ópu fyr­ir brot á rétti til rétt­látr­ar máls­með­ferð­ar í mál­um er varða kyn­bund­ið of­beldi. Í máli henn­ar lá fyr­ir játn­ing en vegna seina­gangs lög­reglu var hluti þess fyrnd­ur og rest­in felld nið­ur án rök­stuðn­ings. Við yf­ir­ferð lög­manns á nið­ur­felld­um mál­um komu í ljós marg­vís­leg­ar brota­lam­ir við rann­sókn og máls­með­ferð.
Samstarfi fyrirtækis Jakobs Valgeirs við umdeilda útgerð í Namibíu slitið
FréttirSamherjaskjölin

Sam­starfi fyr­ir­tæk­is Jak­obs Val­geirs við um­deilda út­gerð í Namib­íu slit­ið

Bol­víski út­gerð­ar­mað­ur­inn Jakob Val­geir Flosa­son leigði skip til namib­ískr­ar út­gerð­ar í gegn­um spænskt fyr­ir­tæki sitt. Sam­starf­inu hef­ur nú ver­ið slit­ið. Namib­íska út­gerð­in hef­ur dreg­ist inn í rann­sókn Sam­herja­máls­ins.
316. spurningaþraut: Í hvaða á er Skógafoss? Ef þið vitið það er eitt stig komið
Þrautir10 af öllu tagi

316. spurn­inga­þraut: Í hvaða á er Skóga­foss? Ef þið vit­ið það er eitt stig kom­ið

spurn­inga­þraut, hér er hún. * Auka­spurn­ing­ar: Á mynd­inni hér að of­an, hver er lík­lega sá stolt­ara­legi karl sem höggvið hef­ur hinn sem er að falla? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Hvaða tón­list­ar­mað­ur samdi og söng af mikl­um krafti lag­ið Declare In­dependence — eða Lýs­ið yf­ir sjálf­stæði! 2.   Í hvaða á er Skóga­foss? 3.   Marie Curie var fyrsta mann­eskj­an sem fékk Nó­bels­verð­laun...
Er eðlilegt að vera stundum áhyggjufullur?
Gunnhildur Sveinsdóttir
Pistill

Gunnhildur Sveinsdóttir

Er eðli­legt að vera stund­um áhyggju­full­ur?

Það get­ur ver­ið hjálp­legt að horf­ast í augu við eig­in líð­an og bregð­ast við á við­eig­andi hátt í stað þess að ýta erf­ið­um til­finn­ing­um bara frá sér og láta eins og ekk­ert sé.
Atvinnuleysið lenti á þeim verr settu
Kolbeinn Hólmar Stefánsson
Pistill

Kolbeinn Hólmar Stefánsson

At­vinnu­leys­ið lenti á þeim verr settu

Rann­sókn sýn­ir hvernig at­vinnu­leysi fylg­ist að með fjöl­breytt­um skorti í lífi fólks. At­vinnu­laus­ir eru ólík­legri til að hafa tek­ið sér gott sum­ar­frí ár­in á und­an, þeir eru lík­legri til dep­urð­ar og helm­ing­ur at­vinnu­lausra eiga erfitt með að ná end­um sam­an. Vís­bend­ing­ar eru um að þeir sem voru í veik­ustu stöð­unni verði frek­ar at­vinnu­laus­ir í Covid-krepp­unni.
Íslenskunemi sér fram á brottvísun úr landi
Úttekt

Ís­lensku­nemi sér fram á brott­vís­un úr landi

Er­lend­ir nem­end­ur sem eiga upp­runa­land ut­an Evr­ópu þurfa að stand­ast strang­ar kröf­ur frá Út­lend­inga­stofn­un. Auk þess að stand­ast fullt nám á hverju miss­eri þarf það líka að sýna fram á að það hafi trygga af­komu, þrátt fyr­ir að mega að­eins vinna 40 pró­sent starf.
315. spurningaþraut: „En af hverju borðar fólkið ekki kökur?“
Þrautir10 af öllu tagi

315. spurn­inga­þraut: „En af hverju borð­ar fólk­ið ekki kök­ur?“

Láttu eft­ir þér að reyna við þraut­ina frá í gær! * Fyrri auka­spurn­ing: Hún snýst um kvik­mynd. Í hvaða bíó­mynd birt­ist það til­komu­mikla geim­far sem hér að of­an sést á sigl­ingu sinni um svart­nætti sól­kerf­is­ins? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.   Í hvaða borg starf­aði sál­fræð­ing­ur­inn Sig­mund Fr­eud mest­alla sína tíð? 2.   En í hvaða borg dó hann eft­ir að hafa hrak­ist í...
Sjallar veðja á einstaklinginn
Blogg

Stefán Snævarr

Sjall­ar veðja á ein­stak­ling­inn

Slag­orð Sjálf­stæð­is­flokks­ins í kom­andi kosn­inga­bar­áttu ku eiga að vera „veðj­um á ein­stak­ling­inn“. Slík veð­mál eru flokkn­um töm, t.d. veðj­aði Sig­ríð­ur And­er­sen á ýmsa ein­stak­linga í Lands­rétt­ar­mál­um. Einnig var veðj­að á ákveðna ein­stak­linga þeg­ar Lands­bank­inn var einka­vædd­ur. Sjall­ar veðj­uðu held­ur bet­ur á ein­stak­ling­inn í um­ferð­ar­mál­um. Þeg­ar þeir réðu Reykja­vík var lít­ið gert til að efla al­menn­ings­sam­göng­ur. Af­leið­ing­in var bíla­spreng­ing með til­heyr­andi...
„Drepið svikarana!“
Flækjusagan

„Drep­ið svik­ar­ana!“

Þeg­ar hinn tíu ára Pét­ur var val­inn til keis­ara í Moskvu 1682 varð allt vit­laust. Skytt­urn­ar gerðu upp­reisn. En var það Soffía Al­ex­eiévna, syst­ir hins unga keis­ara, sem stóð fyr­ir æð­inu sem nú greip um sig í Kreml?
Lagavernd gegn glæpum
Þorvaldur Gylfason
Pistill

Þorvaldur Gylfason

Laga­vernd gegn glæp­um

Ís­lenska stjórn­ar­skrá­in vernd­ar þá sem ná und­ir sig ólög­leg­um ávinn­ingi.
Móðir flýr barnavernd sem vill koma dóttur hennar í varanlegt fóstur
Fréttir

Móð­ir flýr barna­vernd sem vill koma dótt­ur henn­ar í var­an­legt fóst­ur

Sandra Hrönn Stef­áns­dótt­ir hef­ur kært Barna­vernd­ar­nefnd Reykja­vík­ur fyr­ir ranga úr­lausn í máli henn­ar en barna­vernd hef­ur far­ið fimmm sinn­um fram á for­sjár­svipt­ingu síð­an í des­em­ber 2020. Sandra hef­ur vegna þessa kom­ið sér í fel­ur úti á landi til að dótt­ir henn­ar verði ekki tek­in af henni.