Þessi grein er meira en 2 ára gömul.

Fjölskyldufyrirtækið sem teygir sig um allan heim

Sam­herji er eitt stærsta fyr­ir­tæki Ís­lands og einnig eitt af stærstu út­gerð­ar­fé­lög­um Evr­ópu. Er­lend starf­semi er rúm 55% af heild­ar­starf­semi fé­lags­ins og fé­lag­ið á nær 16 pró­sent af öll­um út­gefn­um kvóta á Ís­landi.

Úttekt Samherjaskjölin

Sam­herji er eitt stærsta fyr­ir­tæki Ís­lands og einnig eitt af stærstu út­gerð­ar­fé­lög­um Evr­ópu. Er­lend starf­semi er rúm 55% af heild­ar­starf­semi fé­lags­ins og fé­lag­ið á nær 16 pró­sent af öll­um út­gefn­um kvóta á Ís­landi.

Úttekt Samherjaskjölin
Steindór Grétar Jónsson
steindor@stundin.is
Efnisorð

Uppljóstranir úr Samherjaskjölunum hafa sýnt mútugreiðslur sjávarútvegsrisans Samherja til að komast yfir fiskveiðikvóta í Namibíu, kortlagt greiðslur í gegnum félög í skattaskjólum í Kyrrahafi og Indlandshafi og vakið grun um peningaþvætti í Noregi. Samherji hefur á undanförnum áratugum ekki aðeins teygt starfsemi sína inn á ýmis svið atvinnulífsins á Íslandi heldur einnig út um allan heim.

Umfjöllun Stundarinnar, Kveiks, Wikileaks og Al Jazeera hefur valdið því að víðfeðm umsvif Samherja eru nú undir stækkunargleri. Fyrirtækið sætir rannsókn héraðssaksóknara og skattrannsóknarstjóra og mál þess eru til skoðunar hjá fjármálafyrirtækjum, auk þess sem fyrirtækið sjálft hefur ráðið alþjóðlegu lögmannsstofuna Wikborg Rein í Noregi til að rannsaka starfsemina í Namibíu. Forstjórinn Þorsteinn Már Baldvinsson hefur stigið til hliðar tímabundið og sagt sig úr stjórnum félaga sem tengjast starfseminni.

Samherji hefur vaxið gríðarlega á undanförnum árum. Fyrirtækjasamstæðan hagnaðist um tæpa 12 milljarða króna á síðasta ári og rúma 14 milljarða hvort árið 2017 og …

Skráðu þig inn til að lesa

Þú færð tvær fríar áskriftargreinar í mánuði. Þú hefur síðan val um að styrkja óháða blaðamennsku með áskrift á hagstæðu verði, frá aðeins 2.390 krónum á mánuði.
Leiðbeiningar má nálgast á stundin.is/leidbeiningar.
Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Stundin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.
Tengdar greinar

Samherjaskjölin

Varpar ljósi á Namibíuævintýri íslenskra útgerðarrisa
FréttirSamherjaskjölin

Varp­ar ljósi á Namib­íuæv­in­týri ís­lenskra út­gerð­arrisa

Þor­geir Páls­son fórn­aði sveit­ar­stjóra­starfi þeg­ar hon­um of­bauð sér­hags­muna­gæsla, hann vitn­aði gegn Sam­herja í Namib­íu­mál­inu og vann mála­ferli gegn Ís­fé­lag­inu í Vest­manna­eyj­um vegna Namib­íuæv­in­týr­is Eyja­manna sem far­ið hef­ur leynt.
Fjármálastjóri Samherja í Namibíu vissi ekkert um mútugreiðslurnar
FréttirSamherjaskjölin

Fjár­mála­stjóri Sam­herja í Namib­íu vissi ekk­ert um mútu­greiðsl­urn­ar

Adéll Pay, fjár­mála­stjóri Sam­herja í Namib­íu á ár­un­um 2016 til 2020, vissi að eig­in sögn ekki um mútu­greiðsl­ur fé­lags­ins til ráða­manna í land­inu. Pay gerð­ist upp­ljóstr­ari hjá ákæru­vald­inu í Namib­íu í mál­inu, með sams kon­ar hætti og Jó­hann­es Stef­áns­son'. Fjár­mála­stjóri Sam­herja á Spáni, Ingvar Júlí­us­son, seg­ir Pay hafa vit­að af greiðsl­un­um.
Afhjúpandi tölvupóstar um mútur í Samherjamálinu: ,,Honum hefur verið greitt, beint að utan"
FréttirSamherjaskjölin

Af­hjúp­andi tölvu­póst­ar um mút­ur í Sam­herja­mál­inu: ,,Hon­um hef­ur ver­ið greitt, beint að ut­an"

Tölvu­póst­ar milli starfs­manna Sam­herja, sem ekki hafa kom­ið fram áð­ur, sýna hvernig Að­al­steinn Helga­son stakk upp á því að ráða­mönn­um í Namib­íu yrði mútað í lok árs 2011. Póst­arn­ir sýna með­al ann­ars að Jó­hann­es Stef­áns­son get­ur ekki hafa ver­ið einn um að ákveða að greiða ráða­mönn­un­um mút­ur.
Mörg ár liðu þar til ákært var í málum sem líkjast Samherjamálinu í Namibíu
FréttirSamherjaskjölin

Mörg ár liðu þar til ákært var í mál­um sem líkj­ast Sam­herja­mál­inu í Namib­íu

Tvö af þekkt­ustu mál­um Sví­þjóð­ar þar sem mútu­greiðsl­ur í öðr­um lönd­um voru rann­sök­uð í fimm og átta ár áð­ur en. ákær­ur voru gefn­ar út í þeim. Í báð­um til­fell­um höfðu fyr­ir­tæk­in við­ur­kennt að hafa mútað áhrifa­mönn­um í Ús­bekist­an og Dji­bouti. Ólaf­ur Hauks­son hér­aðssak­sókn­ari seg­ir ómögu­legt að full­yrða hvenær rann­sókn Sam­herja­máls­ins í Namib­íu muni ljúka.
Ákæruvaldið í Namibíu vill fá tvo Samherjamenn framselda
FréttirSamherjaskjölin

Ákæru­vald­ið í Namib­íu vill fá tvo Sam­herja­menn fram­selda

Ákæru­vald­ið í Namib­íu sagð­ist fyr­ir dómi í morg­un vinna að því að fá Að­al­stein Helga­son og Eg­il Helga Árna­son fram­selda til Namib­íu. Embætti rík­is­sak­sókn­ara á Ís­landi hef­ur hins veg­ar sagt að Ís­land fram­selji ekki rík­is­borg­ara sína til Namib­íu. Rétt­ar­höld­un­um yf­ir sak­born­ing­un­um í Sam­herja­mál­inu hef­ur ver­ið frest­að til 20. maí.
Peningar frá Samherja runnu til Swapo-flokksins sem fjárframlög
FréttirSamherjaskjölin

Pen­ing­ar frá Sam­herja runnu til Swapo-flokks­ins sem fjár­fram­lög

Út­gerð­ar­fé­lag­ið greiddi fé inn á reikn­ing namib­ískr­ar lög­manns­stofu sem svo rann til flokks­þings SWAPO-flokks­ins í Namib­íu. Um var að ræða ríf­lega 40 millj­ón­ir króna ár­ið 2017. Þetta kem­ur fram í yf­ir­lýs­ingu frá namib­ísk­um lög­manni sem var handlang­ari í við­skipt­un­um.

Nýtt á Stundinni

Repúblikanar búa sig undir að banna þungunarrof
Fréttir

Re­públi­kan­ar búa sig und­ir að banna þung­un­ar­rof

Sam­kvæmt lek­inni skýrslu er meiri­hluti nú­ver­andi dóm­ara fylgj­andi því að banna þung­un­ar­rof með öllu eða mestu leyti. Það eru straum­hvörf í banda­rískri póli­tík.
„Ég neyði engan til að leigja hjá mér“
Úttekt

„Ég neyði eng­an til að leigja hjá mér“

Á Holts­götu 7 leigja hátt í 30 manns her­bergi í hús­næði sem bú­ið er að stúka nið­ur í fjölda lít­illa her­bergja. Eld­vörn­um er illa eða ekk­ert sinnt. Fyr­ir­tæk­ið sem leig­ir út her­berg­in sæt­ir engu op­in­beru eft­ir­liti þar sem hús­ið er skráð sem íbúð­ar­hús­næði. Marg­ir við­mæl­end­ur Stund­ar­inn­ar sjá mik­il lík­indi með að­stæð­um þar og þeim á Bræðra­borg­ar­stíg 1, þar sem þrennt lést í elds­voða.
Um pólitíska kollhnísa verðleikahugmyndarinnar um menntun
Kristján Kristjánsson
Pistill

Kristján Kristjánsson

Um póli­tíska koll­hnísa verð­leika­hug­mynd­ar­inn­ar um mennt­un

Á að­gengi að námi að snú­ast um greind og dugn­að eða sið­ferð­is­lega verð­skuld­un?
Neyð á leigumarkaði í boði stjórnvalda
ÚttektLeigumarkaðurinn

Neyð á leigu­mark­aði í boði stjórn­valda

Sam­tök leigj­enda kalla eft­ir reglu­verki til að koma í veg fyr­ir öm­ur­legt ástand á leigu­mark­aði þar sem fólk neyð­ist til að sækja í ósam­þykkt og óleyfi­legt hús­næði vegna hás leigu­verðs. Ráð­herr­ar og þing­menn virð­ast vel með­vit­að­ir um ástand­ið og flúðu sjálf­ir leigu­mark­að­inn við fyrsta tæki­færi. Engu að síð­ur er það nið­ur­staða ný­legr­ar rann­sókn­ar að leigu­sal­ar hafi um­boð stjórn­valda til að herja á leigj­end­ur.
755. spurningaþraut: „Hefur þú enga sómatilfinningu?“
Þrautir10 af öllu tagi

755. spurn­inga­þraut: „Hef­ur þú enga sóma­til­finn­ingu?“

Fyrri auka­spurn­ing: Hér að of­an má sjá 18 ára gamla leik­konu í sínu fyrsta kvik­mynda­hlut­verki í mynd­inni Age of Con­sent frá 1963. Hvað heit­ir hún? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.  Ár­ið 1954 var karl einn í Banda­ríkj­un­um spurð­ur ein­faldr­ar spurn­ing­ar: „Hef­ur þú enga sóma­til­finn­ingu?“ Hver var spurð­ur? 2.  Hvaða þjóð er ríkj­andi heims­meist­ari í fót­bolta kvenna? 3.  En í fót­bolta karla? 4. ...
300 milljóna veðmál fjölskyldu dómsmálaráðherra
Afhjúpun

300 millj­óna veð­mál fjöl­skyldu dóms­mála­ráð­herra

Einka­hluta­fé­lag sem stofn­að var af Jóni Gunn­ars­syni dóms­málaráherra og eig­in­konu hans í mars keypti ein­býl­is­hús og 3,2 hekt­ara lóð í Garða­bæ á 300 millj­ón­ir mán­uði síð­ar. Dag­inn áð­ur komu ný­ir eig­end­ur inn í fé­lag­ið og Jón fór úr eig­enda­hópn­um. Kon­an hans er með­al eig­enda og sit­ur hún í stjórn fé­lags­ins ásamt syni þeirra og tengda­dótt­ur. Stefnt er að bygg­ingu 30-40 íbúða byggð. Fyrri eig­andi reyndi margít­rek­að að fá að ráð­ast í sam­bæri­lega upp­bygg­ingu en var alltaf hafn­að af bæn­um.
Hermenn í stálverksmiðjunni: „Við látum ekki taka okkur lifandi“
Fréttir

Her­menn í stál­verk­smiðj­unni: „Við lát­um ekki taka okk­ur lif­andi“

Síð­an í mars hef­ur ekki ver­ið raf­magn, gas, netteng­ing eða renn­andi vatn í Mariupol í Úkraínu. Þrátt fyr­ir það hafa her­menn þrauk­að í Azovstal, einni stærstu stál­verk­smiðju Evr­ópu: „Eng­inn bjóst við að við mynd­um halda þetta út svona lengi.“
Rússland I: Þurfa Rússar að óttast vestrið? Eða er það kannski öfugt?
Flækjusagan#36

Rúss­land I: Þurfa Rúss­ar að ótt­ast vestr­ið? Eða er það kannski öf­ugt?

Stuðn­ings­menn Rússa halda því gjarn­an fram að eðli­legt sé að Rúss­ar vilji hafa „stuð­púða“ í vestri — það er að segja Úkraínu — því svo margoft hafi rúss­neska rík­ið og rúss­neska þjóð­in ver­ið nán­ast á helj­ar­þröm eft­ir grimm­ar inn­rás­ir úr vestri.
Hvað vill Framsókn eiginlega í borginni og hverjir eru sammála?
Fréttir

Hvað vill Fram­sókn eig­in­lega í borg­inni og hverj­ir eru sam­mála?

Fram­sókn­ar­fólk með Ein­ar Þor­steins­son í broddi fylk­ing­ar þarf á end­an­um að beygja ann­að hvort til hægri eða vinstri, ætli flokk­ur­inn sér í meiri­hluta. Mál­efn­in ráða för, seg­ir hann, en hvaða af­stöðu hef­ur flokk­ur­inn og hvar er sam­hljóm­ur?
Embættismaður á hlut í félagi sem hann samdi við um hergagnaflutning
Fréttir

Emb­ætt­is­mað­ur á hlut í fé­lagi sem hann samdi við um her­gagna­flutn­ing

Ut­an­rík­is­ráðu­neyt­ið hef­ur flog­ið her­gögn­um til Úkraínu í á ann­an tug skipta und­an­farna mán­uði. Ráðu­neyt­ið vill ekki gefa upp hversu mörg flug­in eru, hver kostn­að­ur­inn sé eða hvað hafi ver­ið flutt. Ráðu­neyt­ið tel­ur ekk­ert óeðli­legt við að emb­ætt­is­mað­ur sé hlut­hafi í flug­fé­lag­inu sem oft­ast var sam­ið við. Sama fé­lag er sak­að um fé­lags­leg und­ir­boð og að brjóta kjara­samn­inga.
754. spurningaþraut: Carter, Schliemann og hver?
Þrautir10 af öllu tagi

754. spurn­inga­þraut: Cart­er, Schliemann og hver?

Fyrri auka­spurn­ing: Þess­ar hressu stúlk­ur kepptu í Eurovisi­on í síð­ustu viku. Fyr­ir hvaða land? * Að­al­spurn­ing­ar: 1.  Gríð­ar­lega vin­sæl­ar teikni­mynda­sög­ur upp­runn­ar í Belg­íu fjalla um æv­in­týri þeirra Spirous og Fantasi­os. Hvað kall­ast þeir á ís­lensku? 2.  Í hvaða landi er reggí-tón­list­in tal­in upp­runn­in? 3.  Hvaða fugl verp­ir stærstu og þyngstu eggj­um í heimi? 4.  Hversu þung eru þau egg að jafn­aði?...
Vilja opna augu almennings fyrir neyð kvenna í vændi
Fréttir

Vilja opna augu al­menn­ings fyr­ir neyð kvenna í vændi

Bryn­hild­ur Björns­dótt­ir, fjöl­miðla­kona og Eva Dís Þórð­ar­dótt­ir, leið­bein­andi hjá Stíga­mót­um segja að sam­fé­lag­ið átti sig ekki á öm­ur­legri stöðu þeirra kvenna sem neyð­ist til að vera í vændi og að flest­ar þeirra beri af því var­an­leg­an skaða. Í þætt­in­um Eig­in Kon­ur segja þær frá bók um vændi á Ís­landi sem kem­ur út inn­an skamms. Í henni eru með­al ann­ars birt­ar reynslu­sög­ur sex kvenna sem hafa ver­ið í vændi.