Fórnuðu sér fyrir náttúruna

Glamp­inn í aug­um manna þeg­ar þeir ræddu um Þjórsár­ver kveikti áhuga Sig­þrúð­ar Jóns­dótt­ir á svæð­inu. Þeg­ar hún kom þang­að í fyrsta sinn þekkti hún hvert fjall og hverja á, af frá­sögn­um þeirra sem eldri voru. Hún og eig­in­mað­ur henn­ar Ax­el Á. Njarð­vík hafa helg­að sig bar­átt­unni fyr­ir vernd­un Þjórsár­vera. And­stað­an við virkj­un­ar­hug­mynd­ir á svæð­inu hef­ur kostað sitt.

Viðtal

Glamp­inn í aug­um manna þeg­ar þeir ræddu um Þjórsár­ver kveikti áhuga Sig­þrúð­ar Jóns­dótt­ir á svæð­inu. Þeg­ar hún kom þang­að í fyrsta sinn þekkti hún hvert fjall og hverja á, af frá­sögn­um þeirra sem eldri voru. Hún og eig­in­mað­ur henn­ar Ax­el Á. Njarð­vík hafa helg­að sig bar­átt­unni fyr­ir vernd­un Þjórsár­vera. And­stað­an við virkj­un­ar­hug­mynd­ir á svæð­inu hef­ur kostað sitt.

Viðtal
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
ingibjorg@stundin.is
Efnisorð

Dropinn sem fyllti mælinn var þegar ég áttaði mig á því að það væri verið að ráðast gegn okkur persónulega. Það var ekki lengur verið að takast á um málefni heldur var ráðist á persónurnar,“ segir Sigþrúður Jónsdóttir. Sigþrúður og eiginmaður hennar, Axel Á. Njarðvík, hafa barist fyrir verndun Þjórsárvera og gengið nærri sér vegna andstöðu við virkjunarhugmyndum Landsvirkjunar í sveitinni.

Náttúruverndarbaráttan hefur tekið sinn toll. Þau hafa eytt ómældum tíma, orku og peningum í baráttuna og stefnt fjárhag fjölskyldunnar í hættu til að láta reyna á réttmæti aðgerða ríkisvaldsins. Vinir hafa horfið. Verst var þó þegar átök í heimabyggð hættu að snúast um málefni og fóru að beinast gegn persónum, þannig að Axel valdi að færa sig til í starfi og Sigþrúður missti heilsuna og þurfti að leita sér hjálpar. Það hefur þó aldrei komið til greina að hætta: „Það er lífssýn mín að svona eigi ekki að fara með landið, náttúruna, gróðurinn, einhver rödd í hjartanu sem segir að þetta sé rangt og sú rödd er studd af menntun í náttúrufræðum,“ segir hún. 

„Þetta dregur fram annað stef í svona náttúruverndarbaráttu – hvað þetta getur lagst á samfélög, fjölskyldur og einstaklinga,” segir Axel. „Sigþrúður missti hér um bil heilsuna og margt væri eflaust öðruvísi hefði orkan ekki farið í þetta. Þú greiðir gjald fyrir andstöðuna, með heilsunni eða laununum, en ég held að enginn af þessum virkjunarkörlum hafi nokkuð annað en grætt á þessu.“

Áttuðu sig á ógninni

Hjónin búa í Eystra-Geldingarholti í Skeiða- og Gnúpverjahreppi, þar sem Sigþrúður var alin upp. Hún var rétt að verða tíu ára þegar fyrsti fundurinn um verndun Þjórsárvera var haldinn 1972.

Þá stóð til að reisa veitu í Þjórsárverum, þar sem 200 ferkílómetra lón hefði kaffært stærstan hluta Þjórsárvera. Undirbúningur virkjunarinnar hafði staðið yfir lengi þegar heimamenn vöknuðu allt í einu til vitundar um áform Landsvirkjunar. Nánast allir í sveitinni mótmæltu þessum áformum. 

Næstu árin var háð barátta fyrir verndun Þjórsárvera. Stór áfangi í þeirri baráttu var þegar Þjórsárver voru friðlýst að hluta árið 1981 og friðlýsingin endurskoðuð 1987.

Skráðu þig inn til að lesa

Þú færð 4 greinar fríar í mánuði. Þú hefur síðan val um að styrkja óháða blaðamennsku með áskrift á hagstæðu verði, frá aðeins 1.990 krónum á mánuði. Leiðbeiningar má nálgast á stundin.is/leidbeiningar.
Efnisorð

Athugasemdir

Allar athugasemdir eru ábyrgð á þeirra sem þær skrifa. Stundin áskilur sér rétt til að fjarlægja ærumeiðandi og óviðeigandi athugasemdir.

Nýtt á Stundinni

Íslenskur læknir í Svíþjóð: „Þetta er sturlað“
FréttirFólkið í framlínunni

Ís­lensk­ur lækn­ir í Sví­þjóð: „Þetta er sturl­að“

Anna Lind Kristjáns­dótt­ir er ís­lensk­ur skurð­lækn­ir sem starfar á sjúkra­hús­inu í Upp­sala í Sví­þjóð, í 70 km fjar­lægð frá höf­uð­borg­inni þar sem flest kór­óna­veiru­smit hafa greinst.
Leiksýningar, myndlist og tónleikar heima í stofu
Stundarskráin

Leik­sýn­ing­ar, mynd­list og tón­leik­ar heima í stofu

Tón­leik­ar, sýn­ing­ar og við­burð­ir 8-24. apríl
Met slegið í innlendri netverslun
FréttirCovid-19

Met sleg­ið í inn­lendri net­versl­un

Það er mat Árna Sverr­is Haf­steins­son­ar, for­stöðu­manns Rann­sókn­ar­set­urs versl­un­ar­inn­ar, að COVID-19 far­ald­ur­inn muni breyta versl­un­ar­hátt­um Ís­lend­inga til fram­búð­ar. Nýj­ar töl­ur um korta­veltu Ís­lend­inga inn­an­lands sýna að net­versl­un hef­ur aldrei ver­ið meiri hér á landi.
Seðlabankastjóri: Covid kreppan verður erfið en ekki eins slæm og hrunið
FréttirCovid-19

Seðla­banka­stjóri: Covid krepp­an verð­ur erf­ið en ekki eins slæm og hrun­ið

Ás­geir Jóns­son seðla­banka­stjóri tel­ur að Covid-krepp­an verði ekki eins al­var­leg fyr­ir Ís­land og krepp­an sem fylgdi hrun­inu 2008. *Bjarni Bene­dikts­son fjár­mála­ráð­herra er hins veg­ar á öðru máli og tal­ar um að þessi kreppa verði kannski sú dýpsta síð­ast­lið­ina öld.
Umdeild ríkisaðstoð: Arðgreiðslur til félags Ágústu frá Bláa lóninu nema nærri 330 milljónum
FréttirCovid-19

Um­deild rík­is­að­stoð: Arð­greiðsl­ur til fé­lags Ág­ústu frá Bláa lón­inu nema nærri 330 millj­ón­um

Guð­laug­ur Þór Þórð­ar­son þing­mað­ur var áð­ur 50 pró­sent hlut­hafi í fé­lag­inu ut­an um eign­ar­hald­ið á hluta­bréf­un­um í Bláa lón­inu. Fé­lag­ið hef­ur hagn­ast um tæp­lega 530 millj­ón­ir króna frá ár­inu 2012. Bláa lón­ið var eitt fyrsta fyr­ir­tæk­ið til að til­kynna að það ætl­aði að nýta sér hluta­bóta­leið­ina svo­köll­uðu í kjöl­far út­breiðslu COVID.
Hliðum Wuhan-borgar lokið upp
FréttirCovid-19

Hlið­um Wu­h­an-borg­ar lok­ið upp

Þeg­ar borg­inni Wu­h­an í Kína var lok­að 23. janú­ar litu marg­ir ut­an Kína á þess­ar að­gerð­ir sem fjar­stæðu­kennd­ar, eitt­hvað sem ekki gæti gerst á Vest­ur­lönd­um. En síð­an þá hef­ur far­ald­ur­inn breiðst út og all­flest vest­ræn lýð­ræð­is­ríki hafa grip­ið til að­gerða þar sem frelsi fólks hef­ur ver­ið skert veru­lega. Hlið­um borg­ar­inn­ar var lok­ið upp á mið­nætti og voru þær 11 millj­ón­ir íbúa sem borg­ina byggja voru frels­inu fegn­ir eft­ir 76 daga inni­lok­un.
Konan í glugganum
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Leiðari

Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir

Kon­an í glugg­an­um

Ég er þessi kona sem sit­ur við glugg­ann og fylg­ist með mann­líf­inu. Ég sé mæð­ur með börn í bangsa­leit, fjöl­skyld­ur sem fara sam­an út að viðra sig, börn á leið í skóla og aft­ur heim, þá sam­ferða vin­um, spjallandi og hlæj­andi. Líf­ið held­ur áfram. Á með­an börn­in geta hald­ið í gleð­ina, veit ég að allt verð­ur í lagi.
Veirulaust sumar - hvatning til stjórnvalda
Hjalti Atlason
Aðsent

Hjalti Atlason

Veiru­laust sum­ar - hvatn­ing til stjórn­valda

Hvernig get­um við ver­ið kom­in með er­lenda ferða­menn í sum­ar, eng­ar tak­mark­an­ir og með afa og ömm­ur að knúsa barna­börn­in?
Þetta verður líklega dýpsta kreppa sögunnar
ÚttektCovid-19

Þetta verð­ur lík­lega dýpsta kreppa sög­unn­ar

Sér­fræð­ing­ur í efna­hagskrepp­um seg­ir stefna í ein­staka kreppu.
Lúxusbátur stjórnmálastéttarinnar kemur með sjálfvirkum launahækkunum
Andri Sigurðsson
Blogg

Andri Sigurðsson

Lúx­us­bát­ur stjórn­mála­stétt­ar­inn­ar kem­ur með sjálf­virk­um launa­hækk­un­um

Stjórn­mála­stétt­in þrá­ir sam­stöðu á með­an hún skil­ur  kvenna­stétt­ir og lág­launa­fólk eft­ir á hriplek­um bát og neit­ar að kasta til þeirra björg­un­ar­hringn­um. Í kapí­talísku sam­fé­lagi eru aldrei all­ir í sama­báti. Stétta­stríð yf­ir­stétt­ar­inn­ar er alltaf í gangi. Sum­ar stétt­ir fá sín­ar launa­hækk­an­ir á færi­bandi án þess að þurfa að svo mik­ið sem lyfta litla putta. Það er eng­in furða að fólk sé al­veg...
Eyðsla útlendinga á Íslandi hrundi dag frá degi í marsmánuði
FréttirCovid-19

Eyðsla út­lend­inga á Ís­landi hrundi dag frá degi í mars­mán­uði

Er­lend korta­velta dróst sam­an um 60 pró­sent í mars og hef­ur ekki ver­ið lægri í fimm ár. Und­ir lok mán­að­ar­ins var velt­an orð­in lít­il sem eng­in.
Þorgrímur Þráinsson ræðir um læsi
MenningKúltúr klukkan 13

Þor­grím­ur Þrá­ins­son ræð­ir um læsi

Stund­in send­ir út menn­ing­ar­við­burði á veg­um Menn­ing­ar­hús­anna í Kópa­vogi á með­an sam­komu­banni stend­ur. Í dag fjall­ar Þor­grím­ur Þrá­ins­son um mik­il­vægi lest­urs, hreyf­ing­ar, svefns og mataræð­is. Út­send­ing­in hefst klukk­an 13.