Við hrunið árið 2008 hættu Íslendingar að eyða um efni fram og tóku upp annars konar og hófsamari lífsstíl, hvort sem þeim líkaði betur eða verr. Allt í einu fór fólk aftur að prjóna, taka slátur, tína ber og annað nytsamlegt sem hafði þótt púkó í góðærinu. Viðgerðarverkstæði réðu varla við verkefnin sem hlóðust upp, fólk hætti að henda rafmagnstækjum og fór frekar með þau í viðgerð. Húsgögn úr vörubrettum komust í tísku og fjölskyldufeður seldu annan bílinn því þeir voru farnir að hjóla í vinnuna. Nú, átta árum síðar, hefur hálfgert góðæri skollið aftur á, byggingakranar eru löngu komnir á loft og veðrið er aftur orðið óvenju gott, eins og tíðkast í góðæri. Sem betur fer virðast þó ekki allir jafn ginnkeyptir og áður, og margt af því góða sem við lærðum af hruninu hefur haldist við. Hjá mörgum fjölskyldum hefur það orðið að hefð að fara í berjamó í lok sumars, en hjá öðrum er það einnig hefð að tína sveppi, eða fara í sveppamó.
Þessi grein birtist upphaflega í Stundinni fyrir meira en 7 árum.
Það sem þú þarft að vita til að tína sveppi
Hér á Íslandi vex þónokkur fjöldi af bragðgóðum ætisveppum, eins og kóngsveppur, gorkúla og kantarellusveppur, þótt sá síðastnefndi sé afar sjaldgæfur.
Mest lesið
1
Sigríður Hrund greiddi fyrir viðtal á NBC – Verðið trúnaðarmál
Sigríður Hrund Pétursdóttur forsetaframbjóðandi greiddi ásamt nokkrum öðrum konum fyrir birtingu viðtals við hana hjá bandaríska fjölmiðlinum NBC en verðið er trúnaðarmál. Hún segist hafa viljað grípa tækifærið til þess að benda á það hve opið framboðsferlið er á Íslandi og til þess að sýna að venjuleg kona gæti boðið sig fram til forseta.
2
Arnbjörg Ösp Matthíasdóttir
Lærði ung að lífið er núna
Sýn Arnbjargar Aspar Matthíasardóttur á lífið breyttist sviplega fyrir tuttugu árum þegar kærasti hennar féll frá þegar lífið blasti við þeim. „Lífið er einmitt núna, njótum núna, nýtum tækifærin.“
3
Kaup Kviku á Ortus: Kjartan hagnaðist um nærri 200 milljónir sama ár
Einn af þeim almenningshlutafélagið Kvika keypti hlutabréf í breska veðlánafyrirtækinu Ortus af árið 2022 var félag í eigu fjárfestisins Kjartans Gunnarssonar, fyrrverandi framkvæmdastjóra Sjálfstæðisflokksins. Hann og Ármann Þorvaldsson, þáverandi aðstoðarforstjóri Kviku og núverandi forstjóri, eru viðskiptafélagar og áttu meðal annars báðir hlutabréf í Ortus á sama tíma.
4
Guðlaugur tjáir sig um Venesúela: „Þessar fullyrðingar eru kolrangar“
Fyrrverandi utanríkisráðherra segir fullyrðingar um að hann hafi komið að ákvörðun um að veita nánast öllum Venesúelabúum vernd hér á landi um tíma séu kolrangar. Hann veltir því fyrir sér hvort ásetningur liggi að baki sögusögnunum.
5
Samtökin '78 kæra grunnskólakennara fyrir hatursorðræðu
Samtökin '78, hagsmunafélag hinsegin fólks á Íslandi, hafa kært Helgu Dögg Sverrisdóttur grunnskólakennara til lögreglu fyrir hatursorðræðu í garð hinsegin fólks. Helga hefur skrifað mikið um skoðanir sínar á málefnum trans fólks á bloggsíðu sinni.
6
Á Íslandi ólst ég upp sem manneskjan sem mig langaði að verða
Klāvs Liepiņš er listamaður sem flutti til Íslands fyrir tíu árum síðan til að fara í dansnám. Á Íslandi fékk hann að verða manneskjan sem hann langaði alltaf að verða. Fyrir tilviljun fékk hann vinnu í kvikmyndabransanum sem hann elskar því í þeim bransa er enginn dagur eins.
7
„Hætta á misferli“ – Alvarlegar athugasemdir KPMG við fjárreiður Blaðamannafélagsins
Fyrrverandi formaður og framkvæmdastjóri Blaðamannafélags Íslands millifærði endurtekið á sig fyrirframgreidd laun sem hann endurgreiddi vaxtalaust allt að hálfu ári síðar, keypti tíu tölvur fyrir sig á níu árum og greiddi út styrki án samþykkis stjórnar. KPMG gerir athugasemdir við þetta í nýrri skýrslu sem unnin var að beiðni stjórna BÍ. Hjálmar Jónsson, sem sagt var upp hjá félaginu í ársbyrjun, segir þetta allt eiga sér eðlilegar skýringar.
8
Þórður Snær Júlíusson
Handbók um leiðir til að þykjast siðlegur ráðherra
Á Íslandi er við lýði regluverk sem á að koma í veg fyrir spillingu ráðherra og auka traust á stjórnsýslu. Nýlega var gefin út handbók með útskýringum á reglunum með raunhæfum dæmum. Raunveruleikinn sýnir hins vegar að ráðherrar láta þetta ekki hafa áhrif á hegðun sína. Reglurnar gilda bara þegar það reynir ekki á þær.
9
Kostnaður við árshátíð fram úr skattfrelsi: „Ekki einhver trylltur glamúr“
Kostnaður á hvern starfsmann við árshátíð Landsvirkjunar fór fram úr skattfrjálsum kostnaði um 34 til 230 þúsund á mann, eftir því hvernig á það er litið, og gæti starfsfólkið því þurft að greiða skatt af þeim krónum. Landsvirkjun ætlar, að sögn upplýsingafulltrúa, að fara að lögum og reglum um skattskil en gefur ekki uppi hvernig uppgjörinu er háttað gagnvart starfsfólkinu.
10
Endurheimtu foreldra sína frá Gaza: „Þeir eru að springa úr gleði“
Ungir palestínskir drengir sem senda átti úr landi í desember hafa nú sameinast foreldrum og systkinum sínum sem sluppu frá Gaza. „Maður bara grét úr gleði hreinlega. Það er ekki hægt að segja neitt annað en það,“ segir íslensk fósturmóðir annars þeirra.
Mest lesið í vikunni
1
Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings
Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.
2
Ole Anton Bieltvedt
Af hverju er Halla Hrund Logadóttir kjörin og rétt í forsetaembættið?
Ole Anton Bieltvedt segir að forsetinn verði að vera þjóðlegur og alþjóðlegur í senn. Umhverfis- og náttúruverndarsinni. Með tandurhreinan bakgrunn, flekklaust einkalíf, mikla og góða menntun og reynslu að sama skapi.
3
Ekki í framboði af því að staða orkumálastjóra verður lögð niður
Halla Hrund Logadóttir er ekki í forsetaframboði af því að staða hennar sem orkumálastjóri verður lögð af með sameiningu stofnana sem heyra undir umhverfis-, orku- og loftslagsráðuneytið. Ákvörðunin er miklu stærri en það.
4
Jón Gunnarsson segir Vinstri græn senda Sjálfstæðisflokki og Framsókn puttann
Þremur dögum eftir að ný ríkisstjórn, undir forsæti Bjarna Benediktssonar, var kynnt er friðurinn á stjórnarheimilinu úti. Ástæðan er, enn og aftur, hvalveiðar. Þingmaður, og fyrrverandi ráðherra, úr flokki Bjarna efast um að til séu rök til að verja Svandísi Svavarsdóttur vantrausti.
5
Ingibjörg Dögg Kjartansdóttir
Munurinn á þeim sem kunna að fara með völd og hinum
Það felst styrkur í því að þekkja vitjunartíma sinn.
6
„Verðmætin okkar felast líka í að nýta náttúruna“
Halla Hrund Logadóttir vill hafa sömu vökulu augu sem hún hefur haft sem orkumálastjóri og nýta þau, og rödd sína, með sterkari hætti í embætti forseta. Halla Hrund er með stórt náttúruhjarta en verðmætin felast líka í að nýta náttúruna. „Fyrir mér felst þetta í jafnvægi og virðingu í samskiptum, við þurfum ekki að deila svona mikið.“
7
Sakar nýjan matvælaráðherra um lygar
Ólafur Stephensen, Framkvæmdastjóri Félags atvinnurekanda, segir að nýskipaður matvælaráðherra hafi sagt ósátt þegar hún sagði að allir umsagnaraðilar hafi verið kallaðir á fund atvinnuveganefndar til að ræða frumvarp til breytingar á búvörulögum. Ólafur segir að Félag atvinnurekanda hafi ekki fengið boð á fund áður en umdeildar breytingar á lögunum voru samþykktar.
8
Falsfréttir og rangar upplýsingar um stríðið
Óskar Hallgrímsson, ljósmyndari og blaðamaður, flytur pistla úr stríðinu í Úkraínu, þar sem hann er búsettur.
9
Jón Gnarr segir að ísraelskir landnemar í Palestínu þurfi að hypja sig
Jón Gnarr lýsir yfir harðri andstöðu við stríðið í Palestínu í nýlegu viðtali í hlaðvarpinu Vaktinn. Hann vill tafarlaust vopnahlé, pólitíska endurnýjun í Ísrael og að landtökubyggðir Ísraels í Palestínu verði lagðar niður. „Það þarf bara að jafna þetta við jörðu og segja þessu liði að hypja sig.“
10
Það er búið að einkavæða hafið og færa örfáum á silfurfati
Kjartan Páll Sveinsson, formaður Strandveiðifélagsins, elskar hafið út af lífinu, eins og hann orðar það, og vill ekki að það sé tekið af honum eða öðrum Íslendingum. Hann segir hafið hafa verið tekið af þjóðinni, einkavætt og fært örfáum á silfurfati. Hann vill að strandveiði fái stærri hluta úr pottinum og potturinn fyrir aðra en kvótakónga stækki.
Mest lesið í mánuðinum
1
Læstur inni í íbúðinni sinni í fimmtán ár
Sveinn Bjarnason bjó í fimmtán ár í læstri íbúð á vegum Akureyrarbæjar. Hann bankaði oft ítrekað og grét áður en starfsfólk opnaði fyrir honum. Móðir hans gerði endurteknar athugasemdir við að hann væri læstur inni og segir son sinn hafa verið vanræktan. Fyrr á þessu ári greip hún til þess örþrifaráðs að flytja hann búferlum í annan landshluta til að fá mannsæmandi aðbúnað fyrir hann. Mál Sveins varpar ljósi á alvarlegar brotalamir í þjónustu við fatlað fólk á Íslandi og sýnir hvernig mannréttindi hafa verið virt að vettugi árum saman.
2
Voru orðin lífsreynd og tilbúin fyrir betra líf saman
Bárður Sigurgeirsson húðlæknir er 68 ára gamall en gleymir sér við leik og gleði, ásamt eiginkonunni Lindu Björgu Árnadóttur. Fimmtán ára aldursmunur er á þeim hjónum, sem kynntust á Tinder fyrir sjö árum síðan.
3
Eina leiðin til að halda lífinu áfram var að koma út
Baldur Þórhallsson bældi niður eigin kynhneigð frá barnsaldri og fannst hann ekki geta verið hann sjálfur. Fyrir 28 árum tók hann ákvörðun um að koma út úr skápnum, það var ekki annað í boði ef hann ætlaði að halda áfram með lífið. Nú stefna þeir Felix Bergsson á Bessastaði. „Við eigum 28 ára ástríkt samband að baki og höfum ekkert að fela,“ segir Felix.
4
Nýjar ógnir blasa við Íslendingum
Ísland getur orðið skotmark í styrjöld sem veikasti hlekkurinn í varnarkeðju Vesturlanda. Donald Trump hafnar skuldbindingu Bandaríkjanna til að verja NATO-ríki sem borga ekki sinn skerf, en Ísland er lengst frá því af öllum. Ingibjörg Sólrún Gísladóttir, fyrrverandi utanríkisráðherra, segir varnarsamninginn við Bandaríkin hafa „afskaplega takmarkað gildi“.
5
Hefur gengið á eftir Ástþóri í 19 ár vegna ógreidds reiknings
Árið 2005 sendi Steinþór Grímsson athafnamanninum Ástþóri Magnússyni reikning upp á rúmar 30 þúsund krónur á þávirði. Hann hefur ekki enn fengist greiddur þrátt fyrir ítrekaðar tilraunir í áranna rás. Ástþór þvertekur fyrir að skulda manninum, sem og öðrum, nokkuð.
6
„Ég ætla ekki að kinka kolli framan í einhver illmenni án þess að segja neitt“
Jón Gnarr er kominn í forsetaframboð. Hann segir meiri þörf á gleði og húmor í lýðræðinu og samfélaginu þar sem offramboð sé á leiðindum og er sannfærður um að þjóðin sé að leita sér að manneskju sem hún geti séð sjálfa sig í. Jón ætlar sér að mýkja freka kallinn með kærleikann að vopni og lofar að vera hvorki ofstopamanneskja né lydda, nái hann kjöri. Svo hefur hann alltaf dreymt um að búa í Garðabæ.
7
Hjúkrunarheimilið Sóltún fékk 20 milljarða frá íslenska ríkinu
Frá árinu 2009 hefur hjúkrunarheimilið Sóltún fengið tæplega 20 milljarða króna frá íslenskra ríkinu. Um 90 prósent af tekjum Sóltúns koma frá ríkinu. Eigendurnir hafa tekið á þriðja milljarð króna út úr rekstrinum með því að selja fasteignir og lóðir og lækka hlutafé fyrirtækisins. Allur reksturinn byggir hins vegar á umdeildum samningi við íslenska ríkið sem gerður var árið 2000.
8
Risar í landbúnaði orðnir að fríríki og geta stýrt verði eins og þeim sýnist
Lagabreyting sem var fyrir einu og hálfu ári kölluð „aðför að neytendum“ var samþykkt á Alþingi í lok síðustu viku með atkvæðum minnihluta þingmanna. Um er að ræða afnám á ólögmætu samráði stærstu landbúnaðarfyrirtækja landsins. Lagabreytingunni var laumað inn í frumvarp á lokametrum afgreiðslu þess með mikilli aðkomu þeirra sem mest græða á henni.
9
Íbúð í miðbænum gerð út fyrir 700 þúsund krónur á mánuði
Í vikunni voru fimm herbergi í íbúð í miðbænum auglýst til leigu fyrir samtals 700.000 krónur á mánuði. Mikil aðsókn hefur verið í þau að sögn leigusalans. En hann segist hafa miðað verðið við markaðinn. Formaður leigjendasamtakanna segir þetta grimmilega og miskunnarlausa sjálftöku.
10
Halla nú ósammála mörgu sem hún beitti sér fyrir sem framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs
Árið 2007 mælti Halla Tómasdóttir, sem þá var framkvæmdastjóri Viðskiptaráðs, fyrir breytingum til þess að Ísland gæti orðið „best í heimi.“ Þar á meðal var að setja á flata og lága skatta, einkavæða háskóla og heilbrigðiskerfi, einkavæða náttúruauðlindir og stórauka enskukennslu. Heimildin kannaði hver viðhorf Höllu væru til málaflokkanna í dag.
Athugasemdir