22. júlí 2021 Dag­ur reiði, dag­ur sorg­ar. Hinn al­grimmi læt­ur sprengju springa  í hjarta Ósló­ar, átta manns deyja, fleiri sær­ast. Dag­ur reiði, dag­ur sorg­ar. Hinn al­grimmi held­ur til Út­eyj­ar, slátr­ar varn­ar­laus­um ung­menn­um, það yngsta fjór­tán ára. Sex­tíu­ogn­íu  þeirra deyja, marg­ir sær­ast. Aldrei gleyma degi reiði, degi sorg­ar.

24. júní 2021 Í síð­ustu færslu tók ég und­ir þau orð Char­les Tayl­ors að gild­is­mat réði miklu um hvað teld­ist frelsi og ófrelsi. Það þýð­ir ekki að ég telji að frelsi sé smekks­at­riði eða vild­ar­efni, gagn­stætt því sem marg­ir halda get­ur gild­is­mat ver­ið til­tölu­lega hlut­lægt. En fyrst skal vik­ið að gild­is­mati og vís­ind­um. Finn­ur Dell­sén um vís­indi og gild­is­mat. Finn­ur Dell­sén skrif­ar prýði­lega...

10. júní 2021 Kol­brún Berg­þórs­dótt­ir ger­ist Heimdall­ar­mælt í nýj­um Frétta­blað­spistli, veg­sam­ar Brynj­ar Ní­els­son og Sig­ríði And­er­sen fyr­ir fylg­is­spekt við ein­stak­lings­frelsi („Próf­kjör“ 10/6 2021). En hvers vegna lá­ist þeim tveim­ur þá að verja frelsi manna til róa til fiskj­ar, frelsi annarra en sæ­greif­anna? Hvað seg­ir frels­is­unn­and­inn Kol­brún um það? Frelsis­kenn­ing­ar. Ekki kem­ur fram í pistl­in­um hvað Kol­brún eigi við með „ein­stak­lings­frelsi“. Á hún við...

31. maí 2021 Kafl­inn batn­ar mik­ið þeg­ar Hann­es vík­ur að þeim kenn­ing­um sem Popp­er setti fram í bók sinni The Open Society and its Enemies. Þær kenn­ing­ar eru stjórn­speki­leg­ar og því ná­lægt sér­sviði Hann­es­ar.   Opna sam­fé­lag­ið og Plat­on, meint­ur óvin­ur þess Popp­er hélt því fram að frá ör­ófi alda hafi vin­ir og óvin­ir hins opna, frjálsa sam­fé­lags bar­ist. Hinir stjórn­lyndu fylg­is­menn lok­aða...

31. maí 2021 Hann­es Giss­ur­ar­son hef­ur sett sam­an mik­ið rit 24 Conservati­ve Li­ber­al Thinkers. Einn þess­ara meintu frjáls­lyndu íhalds­manna er Snorri Sturlu­son. Deila má um hve frjótt það er að nota nú­tíma hug­tök um menn fyrri tíma. Rest­in er the usual su­spects. Ját­að skal að ég þekki fæsta þeirra ýkja vel enda stjórn­speki ein minna auka­bú­greina, list­spek­in að­al­bú­grein. En ég tel mig vera...

23. maí 2021 Ég skrif­aði um hann fimm­tug­an, sex­tug­an, sjö­tug­an, sjötiu­og­fimm ára, nú átt­ræð­an. Hver er hann? Hver veit? Hann er Bob Dyl­an en líka Robert Allen Zimmerm­an, líka mr. Tam­bour­ine Man, líka Jokerm­an, líka Ju­das Priest. Hann er stór­skáld en um leið  lé­leg­ur kántrímús­íkant, snill­ing­ur og dólg­ur í senn. Söngvaskáld. Hann  er fyrst og fremst söngvaskáld. Í verk­um hans  hald­ast lög og...

9. maí 2021 Hall­dór Lax­ness kall­aði hann „Naflajón“, hersnill­ing­inn og keis­ar­ann Napó­leon Bonapar­te. Um þess­ar mund­ir eru tvö hundruð ár síð­an hann dó í út­legð á eynni Sankti Helenu. Hann missti völd­in end­an­lega eft­ir fræg­an ósig­ur við Water­loo, þá orr­ustu gerði Abba fræga í sam­nefnd­um brag. „Napó­leon keis­ari með mörg þús­und menn“. Um fáa stjórn­mála­menn hef­ur ver­ið eins hart  deilt og Napó­leon. Sum­ir...

16. apríl 2021 Hefj­um leik­inn á því að ræða ad hom­inem rök og al­mennt um sam­særis­kenn­ing­ar. Ad hom­inem rök eru „rök“ sem bein­ast að þeim sem set­ur fram stað­hæf­ingu, ekki stað­hæf­ing­unni sjálfri. Kalla má slíkt „högg und­ir belt­is­stað“. Hvað sam­særis­kenn­ing­ar varð­ar þá eru þær al­þekkt­ar  enda er Net­ið belg­fullt af meira eða minna órök­studd­um sam­særis­kenn­ing­um. Spurn­ing um hvort sam­særi eigi sér stað er...

16. apríl 2021 Í fyrra vor  end­urlas ég Glæp og refs­ingu, hina miklu skáld­sögu Fjodors Dostoj­evskí. Hún fjall­ar um Rodi­on Raskolni­kov  sem framdi morð af því hann taldi að land­hreins­un hefði ver­ið að hinni  myrtu. Hann væri sér­stök teg­und manna sem væri haf­inn yf­ir lög­in. En Niku­læ nokk­ur ját­ar á sig morð­ið þótt hann hafi ver­ið sak­laus og virt­ist trúa eig­in sekt. Á...

14. mars 2021 Óli Gark­ur er mik­ill garp­ur, hann ræð­ur lög­um og lof­um á ísa­köldu landi! Frænd­marg­ur er hann, hann á frænd­ur víða t.d. í Rússlandi og Ung­verjalandi, jafn­vel í Banda­ríkj­un­um. Vin­marg­ur er hann líka, vin­irn­ir eru af­ar góð­ir við hann, þeir hafa til dæm­is gef­ið hon­um hell­ing af kvóta. Og þeir vernda hann gegn allra handa ásök­un­um ill­gjarnra manna. Óli get­ur brugð­ið...

6. mars 2021 Slag­orð Sjálf­stæð­is­flokks­ins í kom­andi kosn­inga­bar­áttu ku eiga að vera „veðj­um á ein­stak­ling­inn“. Slík veð­mál eru flokkn­um töm, t.d. veðj­aði Sig­ríð­ur And­er­sen á ýmsa ein­stak­linga í Lands­rétt­ar­mál­um. Einnig var veðj­að á ákveðna ein­stak­linga þeg­ar Lands­bank­inn var einka­vædd­ur. Nú síð­ast veðj­aði Áslaug Arna hressi­lega  á ein­stak­ling­inn Jón Stein­ar. Sjall­ar veðj­uðu held­ur bet­ur á ein­stak­ling­inn í um­ferð­ar­mál­um. Þeg­ar þeir réðu Reykja­vík var lít­ið...

21. febrúar 2021 Í dag eru hundrað ár lið­in síð­an banda­ríski heim­spek­ing­ur­inn John Rawls var í heim­inn bor­inn. Hér skal hans minnst en það sem hér seg­ir er að mestu ætt­að úr bok minni Kredda í kreppu.                                                 Kenn­ing um rétt­læti Bók hans um rétt­læt­is­hug­tak­ið, A Theory of Justice, olli straum­hvörf­um í stjórn­speki. Þar stað­hæf­ir hann að rétt­læti geti ekki fal­ist í því...

8. febrúar 2021 Það er kannski rétt hjá Bjarna Bene­dikts­syni að þjóð­ar­eign sé laga­legt vand­ræða­hug­tak. En hann virð­ist al­mennt á móti op­in­berri eign á auð­lind­um, kenn­ir hana við sósí­al­isma og Sov­ét­hrun. Kannski ætti Bjarni að skella sér til Nor­egs og upp­lýsa Norð­menn um það. Op­in­ber eign eða þjóð­ar­eign á olíu­lind­un­um norsku hef­ur mal­að norsk­um al­menn­ingi gull. Skoð­ana­bróð­ir Bjarna, Carl I. Hagen, setti fram...

6. janúar 2021 Nas­ist­arn­ir létu kveikja í Rík­is­þings­hús­inu þýska og not­uðu brun­ann sem af­sök­un fyr­ir her­lög­um. Ad­olf Trump er ábyrg­ur fyr­ir árás storm­sveita sinna á Þing­hús­ið banda­ríska þing­hús­ið og kann að nota hana sem af­sök­un fyr­ir setn­ingu herlaga. Lög­regl­an ger­ir ein­kenni­lega lít­ið til að stöðva skríl­inn. Hvað veld­ur? Mun vald­arán­ið tak­ast?  Nú þyk­ist Trump ætla að virða úr­slit kosn­ing­anna en hann lýg­ur stans­laust,...

29. desember 2020 Á jóla­dag barst mér sú sorg­ar­fregn að forn­vin­ur minn, meg­in­skáld­ið Birg­ir Svan Sím­on­ar­son væri dá­inn. Hann var eins og ljóð­in sín: Hjarta­hlýr, við­kvæm­ur, róm­an­tísk­ur, fynd­inn, hæð­inn, gagn­rýn­inn, þrjósk­ur og skap­mik­ill.   Hon­um samdi ekki við Bók­mennta­bákn­ið og Bákn­verj­ar hefndu sín. Þeir beittu sínu beitt­asta vopni gegn hon­um: Þögn­inni. Þeim tókst næst­um að þagga ljóðrödd hans í hel, hann er ekki...

11. desember 2020   Sæll Hann­es og takk  fyr­ir enn eina rit­deil­una!  Í svari þínu hef­urðu  leik­inn með  því að gera mér upp skoð­an­ir, seg­ir mig vera and­snú­inn kapí­tal­isma. Það er ég alls ekki, kapí­tal­ism­inn hef­ur bæði kosti og galla, sé rétt á mál­um hald­ið vega kost­irn­ir meir en gall­arn­ir. En ég hef jafn litla  trú á draumór­um um frjálsa mark­aðs­skip­an og á...