Lýðræðið hefur ekkert listrænt gildi. Lýðræðið er jafnvel smekklaust. Skoði maður niðurstöður í kosningum sem fóru fram í Vesturbænum veturinn 2020 væri auðvelt að komast að þeirri niðurstöðu, en þá greiddu um það bil 772 manns atkvæði með því að reist væri brjóstmynd af Kanye West skammt frá Vesturbæjarlaug.

Þessi tillaga virðist þrátt fyrir þessar vinsældir hafa farið fyrir brjóstið á ókjörnum embættismönnum og meintum sérfræðingum, sem telja tillöguna ótæka. Þó svo þeir segi það ekki með berum orðum í bréfi sínu til hugmyndahöfundar þá telja þeir hana greinilega of flippaða.

Flippuð er hugmyndin vissulega og heitustu stuðningsmenn hennar eru ungir gaurar sem eru eflaust frekar flippaðar týpur, eða telja sig vera það, en það má segja það um mörg góð útilistaverk líka. Í einu af úthverfum Seattle borgar má finna styttu af Lenín til dæmis, sem marg oft hefur verið reynt að fjarlægja en nýtur samt sem áður meiri hylli en óvildar, enda eitthvað svo skrítið og heillandi við að í borg sem hýsir Boeing, Microsoft og fjölmörg önnur stórfyrirtæki sé risavaxin stytta af stofnanda Sovétríkjanna. Mér allavega fannst taka því að fara þangað, taka mynd af mér með Lenín og fá mér kaffi þarna.

Að reisa styttu af Kanye West er ekki mikið flippaðri hugmynd. Hún er t.d. varla eins flippuð og að reisa risavaxin glerhylki utan um pálmatré í hverfi sem á eftir að reisa. Bæði pálmatrén og West eru umdeildar hugmyndir, ótal kommentarar æstu sig í kommentakerfunum yfir því að planta ætti pálmatrjám í listrænum tilgangi, og það er auðvitað ekki víst að hugmyndin gangi upp. Persónulega finnst mér hún tilraunarinnar virði, sérstaklega þegar ég ímynda mér pálmatrén standa tígullega upplýst og umlukin móðu innan í glersúlu meðan við hin erum úti í kuldanum að þramma í gegnum slyddu og skafrenning. Ef hugmyndin hefði komið upp í Betri Reykjavík hefði ég kosið með henni, en það er alveg öruggt að margir hefðu kosið á móti. Svipað og með West. Fjölmargir kusu með því að reisa styttu af rapparanum, og margir, meira en hundrað manns kusu gegn honum.

En stóri munurinn á pálmatrjáar-pælingunni, og styttunni af rapparanum er sú að ein hugmynd var valin af kjörnum fulltrúum og sérfræðingum, og hin af fólkinu sem býr í hverfinu. Það er því ljóst að styttan af Kanye West er með mun skýrara lýðræðislegt umboð. Hvað svo sem embættismönnum kann að finnast um listrænt gildi.

Þannig virðast embættismenn hjá borginni þó ekki skilja málið. Í svari til hugmyndahöfundarins Aron Kristins Jónassonar, (sem iðulega titlar sig Geitin sjálf), þá segja þeir hugmyndina ekki hafa neitt listrænt gildi. Þeir vísa til þess að brjóstmyndir séu sjaldgæfar núorðið, sem er í sjálfu sér rétt, en breytir ekki því hver niðurstaða kosninganna var. Listrænt gildi er álitamál. Huglægt mat. Í mínum huga er styttan af Kanye West einmitt ögrandi af því tenging hans við Vesturbæ er svo lítil. Svipað og Lenín í Seattle og fjölmörg önnur útilistaverk víða um heim. Ekki öll útilistaverk eru með djúpstæða sögulega tengingu við borgarlandslagið. Sum þeirra eru hugsuð sem brandari, og ég held að það megi nokkuð örugglega fullyrða um þessa tillögu.

En þó svo brjóstmynd af Kanye West sé kannski ekki eins hátíðleg hugmynd að reisa styttu af fyrstu alþingiskonunni fyrir framan inngang Alþingis, eða styttan af Ingólfi upp á Arnarhóli, þá getur verkið engu að síður veitt fólki gleði, skapað umræður.

Og ef fólk fílar hana ekki þá má alltaf setja þá tillögu inn í Betri Reykjavík að fjarlægja styttuna, og ef 700 manns vilja losna við styttuna og setja í staðinn brjóstmynd af Björk Guðmundsdóttur og 100 manns vilja halda henni, þá verður hún fjarlægð.

Aðalatriðið er að virða lýðræðislegar niðurstöður úr íbúakosningum, því annars er hætt við því að sjálft kosningaferlið verði brandarinn. Ekki Kanye West.

Ég skora því á Reykjavíkurborg að gera eftirfarandi:

Kanna hvort að Kanye West væri samþykkur því að stytta af honum verði reist í Vesturbæ.

Gefi hann samþykki sitt, ætti hugmyndin að fara á næsta stig í ferlinu sem er að kanna hvort íbúar í Vesturbæ vilji eyða útsvarspeningum sínum í að borga fyrir styttuna.

Ef að niðurstöður íbúakosninga eru einungis virtar þegar embættismönnum hentar þá munu íbúar á endanum missa áhugann á að taka þátt í þeim. Sem væri synd því að Betri Reykjavík er frábær vettvangur. Það hafa aldrei fleiri kosið og aldrei fleiri sent inn hugmyndir. Niðurstöður kosninga í Betri Reykjavík gefa okkur miklu betri mynd af lýðræðislegum vilja íbúa í Reykjavík heldur kosningar á fulltrúum sem svo dreifa ábyrgð sinni til misgáfulegra embættismanna í kerfinu. Og þessir íbúar sem tóku þátt hafa raunverulegan áhuga á því að gera borgina sína betri, ekki bara með því að kjósa um gangstéttarviðgerðir eða lagfæringar á ljósastaurum, heldur með því að hafa raunveruleg áhrif á umhverfi sitt.