Skáldið Muriel Rukeyser skrifaði eitt sinn að alheimurinn væri gerður úr sögum, ekki úr atómum. Þetta skiljum við öll. Alheimurinn sem slíkur er auðvitað samsettur úr frumeindum — enginn nema endatímaspámenn með skegg niður að hnjám og lögheimili í Laugarvatnshelli myndu andmæla því — en hér erum við ekki að tala um efnisheiminn sjálfan. Við erum að tala um alheiminn...
Erfðasynd er sjálfsuppfyllandi spádómur
Hver sagði okkur að við værum grimm, sjálfselsk og drottnunargjörn dýrategund? Og af hverju trúðum við því? Í mínu tilfelli er því auðsvarað. Ég ólst upp við að taka biblíuna mjög alvarlega og rauði þráðurinn í gegnum hana er hugtakið erfðasynd; sú hugmynd að Guð hafi mótað okkur í sinni mynd en að eitt af hinum sköpunarverkum hans hafi...
Enginn mun bjarga okkur
Winston Churchill talaði fyrstur manna um að Bandaríkin og Bretland tengdust einstökum böndum; að sambandið milli ríkjanna væri sérstakt. Frasinn „sérstakt samband“ (e. special relationship) hefur æ síðan verið pólitískt bitbein í Bretlandi. Þeim sem hugnast utanríkisstefna Bandaríkjanna þykir þetta samband vera einn af hornsteinum breskrar velgengni. Þeir sem hafa ímugust á umsvifum hins vesturheimska veldis tala hins vegar um...
Taktu hagfótinn af andlitinu á mér
Í Vikulokunum á Rás 1 á laugardaginn var okkur sagt að þrátt fyrir að skiljanlegt væri að neysla heimilanna drægist eitthvað saman meðan sóttvarnaryfirvöld uppáleggja öllum Íslendingum að halda sig heima þá mættu Íslendingar ekki fyrir nokkra muni hætta algjörlega að versla. Ég lagði við hlustir enda kveiktu þessi ummæli rúmlega átján ára gamla minningu af Bandaríkjaforseta í sjónvarpsútsendingu frá...
Af hugtakaruglingi og ismaflótta
Það er ekkert lítið sem mér brá við að opna smettisskinnuna í fyrradag. „Sósíalismi er ekki svarið,“ segir Helgi Hrafn Gunnarsson, þingmaður pírata, „hvorki við kóvid, loftslagsbreytingum né fátækt.“ Albert Svan, flokksfélagi hans, tekur undir: „Sammála, enda ismar of gildishlaðnir og svarthvítir núorðið. Samt ætti að hafa það sem viðmið að flestar grunnstoðir virka best ef þær eru reknar á...
Björn Leví og samstaðan
Á árunum sem ég var að slíta barnsskónum sem tónlistarmaður (‘95 – ‘99) átti rokkið í tilvistarkreppu. Annað hvert band á Íslandi með hrottalegan bumbubarning og rafbjöguð öskur og strengjateygjur vildi láta kalla sig eitthvað annað en rokk. Og telja mátti á fingrum annarrar handar þá sem vildu gangast við því að spila „þungarokk.“ Margar af alþjóðlegu sveitunum í bárujárnssenunni...
Kalli Birgis og Stóri, Ljóti Sósíalisminn
Ég vil bera upp spurningu við Karl Th. Birgisson: Ef ég segði þér að það væri kviknað í borðdúknum, myndirðu vilja klára úr kaffibollanum þínum áður en þú næðir í slökkvitækið? Þetta kann að hljóma eins og undarleg spurning en hún vaknar hjá mér í hvert sinn sem menn sem kenna sig við vinstrihugsjónir fá hland fyrir hjartað yfir tilfinningahita...
Pólitísk þjóðaríþrótt Íslendinga
Mér var bent á það fyrir skömmu að við erum dottin í visst mynstur, Frónverjar. Ofbeldisásakanir og -kærur dúkka upp og við tökumst á um sekt og sýknu eftir því hvort við þekkjum hinn ákærða eða fílum pólitík hans o.s.frv.. Ef málsatvik liggja ljós fyrir þá tökumst við á um sjálfar forsendur siðferðishugsunar okkar og umræðan færist yfir á...
Ef þetta væri allt saman hóx
Stígum um stund inn í annan veruleika. Veruleika þar sem rúmlega nítján af hverjum tuttugu loftslagsvísindamönnum veraldar skjátlast varðandi það að loftslagsbreytingar séu af mannavöldum. Veruleika þar sem sjötti aldauðinn en alls ekki handan við hornið. Veruleika þar sem allt tal um yfirvofandi heimsendi er massahystería sem vísindamenn hrundu af stað vegna staðfestingarslagsíðu, eða til að vernda styrkveitingar sínar eða...
Svo fokking andlegur
Í jólamánuðinum erum við oft áminnt um að gleyma okkur ekki svo mjög í „efnishyggju“ ljósumhátíðarinnar að við gleymum að hlúa að „andlegu“ hliðinni. Þá staldra ég við og örlítill pirringshrollur hríslast um mig. Ég veit ekki hvað kemur þér til hugar þegar málefni eru kölluð „andleg“ en þetta er mögulega eitthvað loðnasta orð sem til er. Stundum er verið...
Hákur
Hákur dregur hettuna yfir hærurnar og lygnir aftur augunum. Fölur dreytill af mánaskini er hið eina sem skilur vökuheim dýflissunnar að frá dimmunni bak við augnlokin en fanganum reynist örðugt að festa svefn. Í dögun verður hann brenndur. Nægur tími til að blunda eftir það. Hann heyrir rjátlað við lásinn en hann lýkur ekki upp augunum fyrr en hann finnur...
Hver er þetta í sætinu við hliðina á Ellen?
Á fundi í Safnahúsinu fyrir nokkru sá ég Ögmund Jónasson taka hjartanlega í spaðann á Birni Bjarnasyni. Gott ef það var ekki meira að segja eins og eitt karlaknús í ofanálag. Ég veit að engum þykir þetta stórtíðindi en þetta stakk mig aðeins. Þegar ég öðlaðist pólitíska meðvitund á lokaárum tuttugustu aldarinnar bar Ögmundur enn vissan hetjuljóma á vinstri vængnum....
Að taka boltann sinn og fara heim
Í mínu ungdæmi var það almennur praxis þeirra sem fóru í fýlu út í jafnaldra sína í fótbolta að taka boltann sinn og fara heim. Þannig batt maður ekki bara enda á eigin þátttöku heldur skemmdi sjálfan leikinn. Þetta var aðeins erfiðara ef maður átti ekki boltann en þá gat maður alla vega skilið hópinn eftir með ójafnt í liðum...
Með svona bandamenn ...
Þegar ég kallaði það á dögunum hræsni af utanríkisráðherra „að skreyta sig fjöðrum einstaklingsfrelsis á meðan maður er meðlimur í alþjóðlegum samtökum með tyrkneskum einræðisherra“ svaraði Hannes Hólmsteinn því til að Erdogan væri ekki lengur meðlimur í Evrópusamtökum íhaldsmanna og umbótasinna. Hann svaraði því reyndar ekki hvort það hefði verið hræsni á sínum tíma en gott og vel. Nú eru...
Hægrið og hræsnin
„Hví sér þú flísina í auga bróður þíns, en tekur ekki eftir bjálkanum í auga þínu? Eða hvernig fær þú sagt við bróður þinn: Lát mig draga flísina úr auga þér? Og þó er bjálki í auga sjálfs þín. HRÆSNARI, drag fyrst bjálkann úr auga þér, og þá sérðu glöggt til að draga flísina úr auga bróður þíns.“ Matteus 7:3-5...
Hippakommúna eða dauði?
Oft þarf óskammfeilna lýðskrumara til að gera útlínur sannleikans greinilegri með blekkingum sínum. Blessunarlega eigum við Íslendingar slík eintök sem eru ekkert feimin við að opna munninn. Eitt slíkt var einu sinni forsætisráðherra og fann sér síðar nýjan markað fyrir froðu sína; kjósendur sem eru gramir út í samfélagið fyrir að hafa þroskast upp úr svarthvítri pungamenningu fortíðarinnar. Hvað sagði...
Almenningur hefur viðhaldið Stundinni með áskriftum og styrkjum frá febrúar 2015. Með því að kaupa áskrift styrkir þú sjálfstæða rannsóknarblaðamennsku.
