Yalta-ráðstefnan var haldið í febrúar 1945. Þar hittust leiðtogar Bretlands, Sovétríkjanna og Bandaríkjunum, sem voru bandamenn í síðari heimsstyrjöldinni. Þá var fyrir alllöngu orðið ljóst að einungis var tímaspursmál hvenær Þjóðverjar og Japanir yrðu endanlega sigraðir og þessi ráðstefna snerist fyrst og fremst um hvernig skyldi haga málum eftir að stríðinu lyki.
Menn voru sigurvissir en eftir á hefur ráðstefnan að vísu fengið á sig vont orð, vegna þess að þar féllust leiðtogar Bretlands og Bandaríkjanna í reynd á að allt það svæði sem Sovétríkin legðu undir sig í Mið- og Austur-Evrópu yrði áhrifasvæði þeirra.
Og milljónir íbúa þar yrðu því leiksoppar kúgunarstjórnar hinna sovésku kommúnista.
Þeir Winston Churchill forsætisráðherra Breta og Franklin Roosevelt forseti Bandaríkjanna sögðu að vísu að Sovétríkin yrðu að halda frjálsar kosningar á hernámssvæðum sínum, en öllum mátti vera ljóst að þær kosningar yrðu aðeins svo „frjálsar“ sem Jósef Stalín einræðisherra Sovétríkjanna hentaði.
En látum það liggja milli hluta. Í birti rússneski listamaðurinn Vitaly Komar í New York Times mynd þar sem hann hefur fótósjoppað fræga ljósmynd af leiðtogunum á Yalta-fundinum (sjá hérna).
Komar er fæddur í Moskvu en hefur búið í New York síðan 1978.
Hann skrifar með myndinni:
„Í fyrsta sinn sem ég sá hina frægu mynd af Yalta-ráðstefnunni 1945 hreifst ég en fékk hroll um leið. Myndin var eins og hugmyndalegt samklipp, því þessir menn voru svo ólíkir: Churchill þjónn hans hátignar, Roosevelt lýðræðislega kjörinn forseti og Stalín blóði drifinn einræðisherra.
Þetta var það sem ég sé fyrir mér eftir að Trump hefur verið kjörinn forseti. Á gamla Yalta-fundinum var stór munur á Stalín annars vegar og hinum tveimur hins vegar. Nú sé ég þessa þrjá leiðtoga - Trump, Vladimir Pútin og Xi Jinping Kínaforseti - og þeir virðast allir hugsa eingöngu um vald sitt. Það hefur sameinað þá að lokum.“
Athugasemdir