Í Bandaríkjunum bíða fjölmiðlar nú spenntir eftir því að James Comey fyrrverandi forstjóri FBI komi fyrir rannsóknarnefnd á morgun og svari spurningum um samskipti sín við Donald Trump Bandaríkjaforseta.
Þar á meðal mun Comey ræða um frægan kvöldverð sinn með Trump í Hvíta húsinu.
Þingnefndin hefur þegar sent til fjölmiðla inngangsorð Comeys sem hann ætlar að lesa á fundinum með rannsóknarnefndinni (sjá hér í heild hjá Los Angeles Times) og þar kemur skýrt fram að Trump bað Comey um að hætta rannsókn á fyrrum öryggisráðgjafanum Flynn.
Um kvöldverðinn segir Comey hins vegar orðrétt:
„Forsetinn og ég snæddum kvöldverð föstudaginn 27. janúar klukkan 18.30 í Græna herberginu í Hvíta húsinu. Hann hafði hringt í mig um hádegið og boðið mér í mat um kvöld, og sagði að hann hefði ætlað að bjóða allri fjölskyldu minni, en hefði svo ákveðið að bjóða einungis mér í þetta sinn, en öll fjölskyldan kæmi næst. Ekki var ljóst af þessu samtali hverjir aðrir yrðu við þennan kvöldverð, en ég reiknaði með að þarna yrðu aðrir.
Í ljós kom að við vorum bara tveir og sátum við lítið sporöskjulagað borð í miðju Græna herberginu. Tveir þjónar úr flotanum þjónuðu okkur til borðs en komu aðeins inn í herbergið til að bera fram mat og drykk.
Forsetinn byrjaði á því að spyrja mig hvort mig langaði að halda áfram sem forstjóri FBI, sem kom mér á óvart því hann hafði þegar sagt við tvö tækifæri að hann vonaðist til að ég héldi áfram störfum, og ég hafði fullvissað hann um að það væri ætlun mín. Hann sagði að fullt af fólki sæktist eftir starfi mínu og miðað við allan óhróðurinn sem ég hefði fengið á síðasta ári myndi hann skilja það ef ég vildi hverfa á braut.
Ég fékk á tilfinninguna að þessi fundur aðeins okkar tveggja og þau látalæti hans að þetta væri í fyrsta sinn sem rætt væri um stöðu mína, þýddu að kvöldverðurinn væri að minnsta kosti að hluta tilraun til að fá mig til að biðja um að fá að halda starfinu og skapa einhvers konar skjólstæðingasamband milli okkar. Þetta olli mér miklu hugarangri með hliðsjón af hinu hefðbundna sjálfstæði FBI gagnvart framkvæmdavaldinu.
Ég svaraði að ég nyti starfsins og ætlaði að halda áfram og ljúka mínu tíu ára ráðningartímabili sem forstjóri. Og síðan, af því að þessi uppstilling olli mér óþægindum, bætti ég við að ég væri ekki „ábyggilegur“ í þeim skilningi sem stjórnmálamenn legðu í það orð, en hann mætti treysta því að ég myndi ævinlega segja honum sannleikann. Ég bætti við að ég væri ekki í neinum pólitískum herbúðum og ekki mætti reikna með mér í hefðbundnum pólitískum skilningi, en einmitt sú staða sagði ég að kæmi honum best sem forseta.
Nokkrum andartökum síðar sagði forsetinn: „Ég þarf hollustu [loyality], ég býst við hollustu.“ Ég hreyfði mig ekki, sagði ekkert né brá á nokkurn hátt svip meðan stóð sú óþægilega þögn sem nú skall á. Við horfðum bara hvor á annan þegjandi. Samtalið hélt svo áfram [um annað] en hann vakti aftur máls á þessu um það leyti sem kvöldverðinum var að ljúka.
Einu sinni [meðan á kvöldverðinum stóð] útskýrði ég fyrir honum hvers vegna það væri svo mikilvægt að FBI og dómsmálaráðuneytið væru óháð Hvíta húsinu. Ég benti á þessa mótsögn: Í gegnum söguna hafa nokkrir forsetar ákveðið að vegna „vandamála“ sem komi frá dómsmálaráðuneytinu, þá vilji þeir halda ráðuneytinu þétt upp við brjóst sér. En að þurrka út þessi mörk [milli dómsmálaráðuneytis og FBI annars vegar og Hvíta hússins hins vegar] geri vandamálin alltaf verri því slíkt grafi undan trausti þjóðarinnar á þessum stofnunum og verkum þeirra.
Um það leyti sem kvöldverðinum var að ljúka fór forsetinn aftur að tala um starf mitt og sagðist vera ánægður með að ég vildi halda áfram, og bætti við að hann hefði heyrt frábæra hluti um mig frá Jim Mattis [varnarmálaráðherra], Jeff Sessions [dómsmálaráðherra] og mörgum öðrum. Svo sagði hann: „Ég þarfnast hollustu.“ Ég svaraði: „Ég mun alltaf sýna þér heiðarleika.“ Hann þagði en sagði svo: „Það vil ég einmitt, heiðarlega hollustu.“ Ég þagði við en sagði svo: „Það muntu fá frá mér.“ Eins og ég skrifaði í minnisblað mitt strax eftir kvöldverðin, þá er hugsanlegt að við höfum lagt mismunandi skilning í „heiðarlega hollustu“ en ég komst að þeirri niðurstöðu að það væri ekki til neins að ræða þetta frekar. Þetta orðalag – heiðarleg hollusta – hafði gert kleift að binda enda á mjög óþægilegar samræður og útskýringar mínar höfðu gert dagljóst hverju hann mætti búast við.
Meðan á kvöldverðinum stóð hafði forsetinn farið aftur að tala um það klámfengna efni [salacious material] sem ég hafði sagt honum frá 6. janúar og, eins og hann hafði gert áður, lét hann í ljós viðbjóð sinn á þeim ásökunum og hafnaði þeim algjörlega. Hann sagði að hann væri að hugsa um að skipa mér að rannsaka þennan meinta atburð til að sanna að hann hefði ekki átt sér stað. Ég svaraði að hann skyldi hugsa það mál vandlega því slíkt gæti skapað þá tilfinningu að við værum að rannsaka hann persónulega, sem við værum ekki að gera, og vegna þess að mjög erfitt væri að sanna að eitthvað hefði ekki átt sér stað. Hann sagðist mundu hugsa málið og bað mig að hugsa málið.
Eins og venjulega þegar ég ræddi við Trump skrifaði ég nákvæmt minnisblað strax eftir kvöldverðinn og deildi því með æðstu yfirmönnum FBI.“
Nokkru seinna hittust þeir Trump og Comey aftur. Rétt er að geta þess að í yfirlýsingu sinni nefnir Comey að á fjórum mánuðum hafi hann rætt einslega við Trump níu sinnum, þrisvar í eigin persónu en sex sinnum í síma. Það hafi verið mikil breyting frá tíma Obama en þeir Comey ræddust ekki nema tvisvar einslega við, og þar af mjög stuttlega í seinna skiptið þegar Obama var að láta af embætti og kom að kveðja FBI-forstjórann. En á þessum næsta fundi Trumps og Comeys bar forsetinn fram ósk sína um Michael Flynn.
„Þann 14. febrúar fór ég á skrifstofu forsetans [Oval Office] til að taka þátt í fyrirfram ákveðnum fundi þar sem átti að setja hann inn í baráttu gegn hryðjuverkum. Hann sat við skrifborð sitt og við sátum nokkrir í hálfhring í svona stólum á móti skrifborðinu. Varaforsetinn, aðstoðarforstjóri CIA, forstjóri Þjóðarmiðstöðvar gegn hryðjuverkum, innanríkisráðherrann, dómsmálaráðherrann og ég vorum í þessum hálfhring af stólum. Ég sat beint á móti forsetanum á milli aðstoðarstjóra CIA og forstjóra [Þjóðarmiðstöðvarinnar]. Þó nokkrir aðrir voru í herberginu og sátu fyrir aftan okkur á stólum og sófum.
Forsetinn gaf til kynna að fundinum væri lokið og sagði viðstöddum að hann vildi tala við mig einan. Ég sat kyrr. Fólk fór að tínast á brott en dómsmálaráðherrann dvaldi um stund við stólinn minn en forsetinn þakkaði honum að lokum fyrir og sagðist aðeins vilja tala við mig. Sá síðasti sem fór var Jared Kushner sem stóð líka við stólinn minn og við skiptumst á nokkrum vingjarnlegum orðum. Forsetinn benti honum loks að fara og sagðist vilja tala við mig.
Þegar dyrnar við standklukkuna lokuðust og við vorum orðnir einir byrjaði forsetinn með því að segja: „Ég þarf að tala um Mike Flynn.“ Flynn sagði sagt af sér daginn áður. Forsetinn byrjaði á því að taka fram að Flynn hefði ekki gert neitt rangt með því að tala við Rússana, en hann hefði orðið að reka hann því hann hefði afvegaleitt varaforsetann. Hann bætti við að það væru fleiri áhyggjuefni í sambandi við Flynn en nefndi þau ekki.
Forsetinn hafði nú uppi langt mál um það vandamál sem leki leyniskjala er – en það er áhyggjuefni sem ég deildi og deili með honum. Eftir að hann hafði talað í nokkrar mínútur um lekamálin hallaði Reince Priebus [starfsmannastjóri Hvíta hússins] sér inn um dyrnar við standklukkuna og ég sá að hópur manna var bak við hann. Forsetinn veifaði til hans að loka dyrunum og sagðist mundu vera búinn að tala við mig bráðlega. Dyrnar lokuðust.
Forsetinn fór nú aftur að tala um Mike Flynn og sagði: „Hann er fínn strákur [good guy] og hefur gengið í gegnum margt.“ Hann endurtók svo að Flynn hefði ekki gert neitt rangt með samtölum sínum við Rússana en hefði afvegaleitt [Mike Pence] varaforseta. Svo sagði hann: „Ég vona að þú sjáir þína skýru leið til að láta þetta eiga sig, að láta Flynn eiga sig. Hann er fínn strákur. Ég vona að þú getir sleppt þessu.“ Ég svaraði aðeins að „hann væri fínn strákur“. (Reyndar var reynsla mín af samskiptum við Flynn jákvæð frá því við unnum saman þegar hann var forstjóri leyniþjónustu hersins þegar ég var að byrja sem forstjóri FBI.) Ég sagði ekki að ég myndi „sleppa þessu“.
Forsetinn nefndi aftur aðeins lekamálin. Ég stóð svo upp og fór út um dyrnar við standklukkuna og gegnum stóran hóp af fólki sem þar beið, en meðal þeirra voru Priebus og varaforsetinn.
Ég útbjó þegar minnisblað um þessar samræður. Það var ekki leynilegt og ég ræddi það við helstu yfirmenn FBI.“
Hérna kemur svo meira af vitnisburði Comeys.
Athugasemdir